اَلْحَمْدُ للهِ. اَلْحَمْدُ للهِ. اَلْحَمْدُ للهِ الَّذِى هَدَانَا لِهذَا وَمَا كُنَّا لِنَهْتَدِيَ لَوْ لاَ أَنْ هَدَانَا اللهُ. وَمَا تَوْفِيقِي وَلاَ اعْتِصَامِي إِلاَّ بِاللهِ. عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَإِلَيْهِ أُنِيبُ. نَشْهَدُ أنْ لاَ إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ وَلاَ نَظِيرَ لَهُ وَلاَ مِثَالَ لَهُ. اَلَّذِى لاَ أُحْصِي ثَنَاءً عَلَيْهِ كَمَا أَثْنَي عَلَى نَفْسِهِ. عَزَّ جَارُهُ وَجَلَّ ثَنَاؤُهُ وَلاَ يُهْزَمُ جُنْدُهُ وَلاَ يُخْلَفُ وَعْدُهُ وَلاَ إِلهَ غَيْرُهُ. وَنَشْهَدُ أَنَّ سَيِّدَنَا وَسَنَدَنَا وَمَوْلاَنَا مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ. اَلسَّابِقُ إِلَى الأَنَامِ نُورُهُ وَرَحْمَةٌ لِلْعَالَمِينَ ظُهُورُهُ. صَلَّى اللهُ تَعَالَى عَلَيْهِ وَعَلَى آلِهِ وَأَوْلاَدِهِ وَأَزْوَاجِهِ وَأَصْحَابِهِ وَأَتْبَاعِهِ وَأَحْفَادِهِ أَجْمَعِينَ. أَمَّا بَعْدُ فَيَا عِبَادَ اللهِ؛ إِتَّقُوا اللهَ تَعَالَى وَأَطِيعُوهُ. إِنَّ اللهَ مَعَ الَّذِينَ اتَّقَوْا وَالَّذِينَ هُمْ مُحْسِنُونَ. فَقَدْ قَالَ اللهُ تَعَالَى فِي كِتَابِهِ الْكَرِيمِ أَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ بِسْــمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ:

{إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاكَ اللهُ وَلاَ تَكُنْ لِلْخَائِنِينَ خَصِيمًا}

Muhterem büyüklerim, kıymetli arkadaşlarım,

Asr-ı Saadet’te cereyan eden her vâkıa mikro plânda, kıyamete kadar gerçekleşecek olaylar için bir ölçü birimi gibidir. O altın çağda meydana gelen hadiseler, birer misal; onlar karşısında Allah Rasûlü’nün (sallallâhu aleyhi ve sellem) ve Ashâb-ı Kiram’ın tavırları da birer nümûne-i imtisâldir. Şu kadar var ki, tarihî hâdiseler aynıyla değil misliyle cereyan eder. Kezâ, Kur’ân-ı Hakîm’de pek çok küçük görünümlü ferdî olay anlatılmaktadır ki, o hâdisât-ı cüz’iyenin herbirisinin arkasında küllî bir düstur, genel bir prensip saklanmış ve umumî bir kanunun ucu gösterilmiştir. Bu konuya örnek teşkil eden ve günümüzde yaşananlara ışık tutacağına inandığım bir vâkıayı arz etmeye çalışacağım.

Hırsızdı; dahası, tam bir arsız. Her mecliste farklı kişiliğe bürünen bir müraî; aldatmayı akıllılık sayan bir hîlebazdı. Konuştuğu zaman kendisini dinletmeyi becerir; en çirkin yalanları mutlak doğruymuş gibi dillendirir; muhataplarına “Ne iyi insan!” dedirtirdi. Aslında beşerin en faziletlilerinin arasında yaşıyor, İnsanlığın İftihar Tablosu’nun ardında saf tutma nimetiyle serfiraz bulunuyordu; fakat o, kalbi kaskatı kesilmiş bir nasipsizdi. Sürekli bahar yağmuru altındaydı ama taşlaşmış yüreği rahmetin bir damlasını tutmaktan dahi âcizdi.

Bu nefiszede ve dünyaperest adam, yine hırsızlık için etrafı kolaçan ettiği bir gece, kapı komşusunun zırhını çalmıştı. Çok geçmeden yokluğu fark edilen zırhın arandığını duyunca da sırf bir et parçasından ibaret yüreği yerinden kopup düşecekmişçesine korkmuş; haramîliğinin ortaya çıkacağı endişesiyle telaşa kapılmıştı. Odanın içinde dört dönüp ne yapacağını düşünürken ani bir hareketle zırhı kavramış, hemen dışarı fırlamış; sokağı bir gölge sessizliğinde aşmış ve elindeki torbayı, gözüne kestirdiği evin bir kenarına saklayıvermişti.

Olup bitenden habersiz bir masum edasıyla dönerken “tam isabet” diye düşünüyor ve kıs kıs gülüyordu. Zira zırhı gizlemek için seçtiği bina, Zeyd adında bir yahûdîye aitti; torbanın o hanede aranma olasılığı çok düşüktü. Ayrıca, orada bulunsa bile, halk evsahibi hâricinde kimseden şüphelenmezdi. Bir ihtimal kendisinden kuşku duyulsa, hem içinden çıktığı Zaferoğulları akrabalık sâikiyle, hem de sâir Müslümanlar din kardeşliği sevkiyle onu savunurlardı.

Eserlerde genelde Tu’me bin Übeyrık (طعمة بن أبيرق) namıyla anlatılan hırsız, tehlikeli bir girişimi selametle atlatmış olmanın memnuniyetini yaşarken, arkada şahitler ve izler bıraktığından bîhaberdi. Zırhın, bir un dağarcığının içinde bulunduğunu gece karanlığında farkedememiş; torbadan dökülen un sebebiyle geçtiği her yerde trafik işaretleri gibi alâmetler oluştuğunu hesaba katmamıştı. Nitekim görevliler un izini takip ederek Zeyd’in evine ulaşmış ve zırhı elleriyle koymuşçasına buluvermişlerdi.

Zeyd, kendisinin hırsız olmadığını, zırhı Tu’me’nin getirip bıraktığını, bunu bizzat görenlerin bulunduğunu ve un izinin de onun evinden geçerek kendi hanesine ulaştığını söylemişti. Bunun üzerine hesaba çekilen Tu’me, olayla alâkasının olmadığına ve meselenin aslını bilmediğine dair yeminbillah etmişti.

İlk sorguda yakayı kurtarmıştı ama tamamen aklanmak için daha başka şeyler yapmalıydı. Önce bir süre hırsızlığın konuşulmasına mani olacak bir gürültü koparmalıydı. Masumiyet iddiasını seslendirmesi yetmezdi; birini şeytanlaştırmalı ve halkın önüne mücrim olarak onu koymalıydı. Bunu tek başına yapamazdı; akrabalık, kabîlecilik ve dindaşlık bağlarını kullanmalıydı. Aslında komplonun hedefinin sadece kendisi değil bütün hizbi ve umum Müslümanlar olduğunu haykırmalıydı.

Tu’me, bu mülahazalarla şehrin altını üstüne getirmiş, her yanda diğergâm bir ıslahçı edasıyla gürlemiş; kendisinin tam bir salâh insanı olmasına rağmen entrikaya maruz kaldığını belirtmiş; güya masum bir insana kurulan böyle çirkin tuzak karşısında kabilesi Zaferoğulları’nın ve din kardeşi mü’minlerin yardımını talep ederek ortalığı velveleye vermişti.

Zaferoğulları ona inanmış; meseleyi bir aile namusu olarak yorumlamış; Tu’me’ye iftira atıldığını ve hırsızlığı yapan Zeyd’in cezalandırılması gerektiğini öne sürerek Rasûl-ü Ekrem (sallallâhu aleyhi ve sellem) Efendimiz’e başvurmuşlardı. Dahası, Zeyd’in bir yahûdî oluşunu dile dolayarak bir kısım mü’minlerin desteklerini de yanlarına almış ve vâkıayı sonunda Müslüman ile Yahûdî mücadelesi zeminine taşımışlardı. Artık, usta hırsızın haramîliğinden bahis açmak, İsraoğulları’nın hempası olarak yaftalanmayı göze almak demekti.

Tu’me’nin yeminine, Zaferoğulları’nın tezkiyesine, bazı mü’minlerin te’yidine ve zahirî delillere bakılınca, Allah Rasûlü’nün tam “Tu’me haklıdır; Zeyd cezalandırılmalıdır!” demesinin beklendiği anda, “Sakın hâinlerin avukatı olmayın!” emrini içeren, Nisâ Sûresi’nin 105 ilâ 115. ayetleri indirilmişti. Demek ki mesele sadece bir zırhın çalınmasından ibaret değildi. Asr-ı Saadet’te meydana gelen bu basit görünümlü azîm hırsızlık, istikbalde cereyan edebilecek pek çok büyük olayın ipuçlarını barındırıyordu ki Mevlâ-yı Müteâl, onunla alâkalı on küsur ayet inzâl buyurmuştu.

{إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاكَ اللهُ وَلاَ تَكُنْ لِلْخَائِنِينَ خَصِيمًا}

“İnsanlar arasında, Allah’ın sana bildirip gösterdiği şekilde hükmetmen için, Biz sana kitabı hakkın ta kendisi olarak indirdik. Böyleyken, sakın hainlerin avukatı olma!” (Nisâ, 4/105)

Ey şânı yüce Nebî!.. Sen mâsum olduğun gibi masûnsun da. Allah, Sana yanlış karar verdirmez; adâleti ikâme etmen için bir kitap göndermenin yanı sıra gerektiğinde Seni vahyin her türlüsüyle teyid eyler. Binaenaleyh, Sen hiçbir zaman hâinlerin savunucusu olmazsın; zinhar, ümmetin de özüne ve mukaddesâtına ihânet etmiş kimselerin müdâfii olmasınlar.

Her ne kadar Tu’me, müminler arasında ve itham edilen diğer insan, başka bir dine mensupsa da, inananlara, her zaman ve herkese karşı hakperest ve âdil olmak yaraşır. Mücrimin cürmünü, zâlimin zulmünü, hırsızın sirkatini, müfterînin iftirasını bile bile, sırf kendi dininden, kavminden, hizbinden, sülâlesinden olduğu için onu savunmak, inanmış bir insanın yapabileceği iş değildir. Haksızlığı, bühtanı ve ihâneti gördüğü halde salt taassup duygusu, âidiyet mülahazası, menfaat hissi gibi sebeplerle suçludan yana çıkmak, hatta tarafsız kalmak, Hakk’ın hükümlerini terkedip nefsânî rey ve şeytanî temâyül ile hareket etme demektir ki, bu, Allah katında hâini himaye etme ve savunucusu olup onun vebâlini yüklenme manasına gelir.

Bu itibarla da, ey insanlara hak ve adaleti talim için gönderilen şanlı Rasûl! Sen, öyle bir hatadan berîsin; fakat ümmetin çok dikkat etsin! Şu emri, teker teker her mü’min Senin şahsında bizzat kendisine hitap olarak dinlesin!..

{وَلاَ تُجَادِلْ عَنِ الَّذِينَ يَخْتَانُونَ أَنْفُسَهُمْ إِنَّ اللهَ لاَ يُحِبُّ مَنْ كَانَ خَوَّانًا أَثِيمًا}

“Kendi öz canlarına hıyanet edip duranları temize çıkarma adına mücâdeleye kalkışma, sakın onları savunma! Çünkü Allah, hâinlikten sakınmayan ve günahtan çekinmeyen, hıyânete dalmış mücrimleri asla sevmez.” (Nisâ, 4/107)

İnsanın kendi öz canına hıyânet etmesi; ahsen-i takvim üzere yaratılışını ve sayısız nimetlerle donatılışını görmezden gelerek dört ayaklılar ya da sürüngenler gibi yaşaması.. şeytanın ve nefsinin esîri olması.. kendisini Cehennem’e sürükleyecek bayağı işlerin arkasına takılması.. dünyada geçici bir rahatlık verse de âhirette hiçbir fayda sağlamayacak fiilleri irtikâp etmesi.. nihayet bir sürü hevâî yorumla bir şekilde kurtulacağına dair kendini kandırıp durmasıdır. Günahı alışkanlık haline getirenlerin ve hıyânetten sakınmayanların safında yer almak, onlara taraftar olmak ve Allah’ın sevmediği o kimselere muhabbet izhar etmek de nefse ihanet cümlesindendir.

Aslında öyle kimseler, sadece kendilerine değil, içinde yaşadıkları topluma, inanıyor göründükleri ilkelere ve ilâhî sisteme de ihânet etmişlerdir. Kendilerine emânet edilen mukaddesâtı lekelemiş, dinin çehresine de zift saçmışlardır. Kendi yağlı karalarını unutturmak için başkalarına çamur atmak onların şiârıdır. Bundan dolayıdır ki, her gece katran havuzlarını doldurmak üzere toplanırlar; yalan, bühtân ve ihânette söz birliğine varırlar. Karanlık perdesine bürünüp nazarlardan ırak olunca, kendilerini hiç kimsenin görmediğini sanırlar. Sanırlar da şeytanın aklına gelmeyecek dalavere planları yaparlar.

{يَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَلاَ يَسْتَخْفُونَ مِنَ اللهِ وَهُوَ مَعَهُمْ إِذْ يُبَيِّتُونَ مَا لاَ يَرْضَى مِنَ الْقَوْلِ وَكَانَ اللهُ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطًا}

“(O ihanet ve entrikalarını) insanlardan gizlemeye çalışırlar da, Allah’tan hiçbir şey gizleyemeyeceklerini düşünmezler. Hâlbuki onlar, Allah’ın razı olmayacağı tezvirâtı bilhassa geceleyin planlayıp kurgularken, O, daima yanlarındadır. Zaten Allah, onların yaptıkları ve yapacakları her şeyi ilim ve kudretiyle ihâta etmiştir.” (Nisâ, 4/108)

Nefsine, milletine ve inançlarına ihânet eden, peşi peşine günahlara girdikten sonra -tevbeye yönelmek yerine- onları örtbas etme hummasına tutulan, bunu yaparken de atf-ı cürümlere girip vebâlini başkalarının boynuna yüklemeye girişen kimselere gece uykusu yoktur artık. Yatak, iğneli fıçıdır onlar için; yastık, batıp durur yüzlerine. Kan ter içindedirler sabaha kadar. Çünkü yeni yalanlar bulmalı, gün yüzü görmemiş iftiralar uydurmalıdırlar. Zihinleri, en çirkin düşüncelerin harman yeridir; meclislerinde sadece kötülükler söz konusu edilir.

Desîse ve hîlelerini gizli tutmak için geceleri kendilerine mahsus sır mekânlarda, kozmik odalarda toplanırlar. Bir şiirin veznini, kâfiyesini, sözcüklerini dizme hassasiyetiyle, beyit tanzim eder gibi uğraşırlar. Heyhat, onca gayretleri, Allah’ın razı olmayacağı bir takım şeni’ kararlar içindir. Konuşmalarının ve kurguladıklarının utanç vericiliğini bildikleri için, gizli görüşmelerinin deşifre olmasından çekinirler de Hazreti Habîr ü Basîr’in her şeyden haberdâr bulunduğunu hesaba katmazlar. Katmazlar zira onlarda iman problemi vardır; haşir, hesap ve âhiret hayatına gönülden inanmazlar. Ne ki, onlar hesaba katsalar da katmasalar da, inansalar da inanmasalar da, bütün çirkin işleri ve amel zannıyla yaptıkları, Allah tarafından kuşatılmıştır; O’nun ilminden hiçbir şeyi gizleyemezler.

Öyleyse, ey müminler!..

Sırf akrabanız, hemşehriniz, partiliniz, dindaşınız olduğu düşüncesiyle kimi ve kime karşı paklama peşinde koştuğunuzu, neyin ve niçin avukatlığını yaptığınızı hiç düşünmez misiniz?!.

{هَا أَنْتُمْ هَؤُلاَءِ جَادَلْتُمْ عَنْهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فَمَنْ يُجَادِلُ اللهَ عَنْهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَمْ مَنْ يَكُونُ عَلَيْهِمْ وَكِيلاً}

“Haydi diyelim, siz bu dünya hayatında onlardan yana tartışma ve savunmaya giriştiniz, iyi de, ya kıyamet günü onları Allah’a karşı kim savunacak? Yahut kim onlara vekil olup (yaptıklarının karşılığını ödeyecek)?” (Nisâ, 4/109)

Müslüman başkasına ait mala, hatta bir kuruşa dokunamaz; insanların alınteri üzerinde oturamaz; haram parayla zengin olamaz; rüşvet alamaz; ihalelere fesat karıştıramaz; gayrimeşru rant peşinde koşamaz; kamu malını şahsı hesabına kullanamaz.. Bunları yapanlar ve milletin emanetine öyle ya da böyle hıyânette bulunanlar hâindirler.

Kalb, dil ya da hâl ile haramı helal saymak insanı küfre götürür. Hiç kimse Cenâb-ı Hakk’ın yasakladığı bir fiili helal addedemez. Hırsızlık, rüşvet, her çeşidiyle yolsuzluk haram olduğu ve hele bunları mahzursuz görerek yapanların ehl-i inkârdan sayılacakları gibi, “çalıyor ama çalışıyor” safsatasıyla meseleyi hafife irca etmek ya da “Başkası da olsa aynısını yapacak, bâri bizimkiler yesin!” deyip haramîliğe göz yummak da sonunda insanı küfre düşürür.

Peygamber Efendimiz’in “Allah’a yemin ederim, kızım Fatıma dahi hırsızlık yapmış olsaydı, hiç tereddüt etmeden onun elini de keserdim!” dediğini bilen ve bunu çok defa destanlaştırarak anlatan mü’minler nasıl olur da müsemma aynı iken sadece ismi değiştirmekle ve bâtıla hak kisvesi yakıştırmakla vicdanlarını susturmaya çalışabilirler? Rüşvete “bağış” ya da “cebrî hayır” demeyi; fuhşu, mut’a adıyla perdelemeyi; haraç ve gasba “humus” elbisesi giydirmeyi; haydutluğa “kayyımlık” unvanı vermeyi, yolsuzluğu “hırsızlık değildir” yorumuyla basite indirgemeyi imanlarıyla nasıl telif edebilirler?!.

Ey hırsızlık, yolsuzluk, türlü haramîlik yapmak suretiyle öz nefsine, ülkesine ve ülküsüne hıyanet etmiş kimselere avukatlık yapan bedbahtlar! Hâini savunmanın da bir ihânet olduğunu bilmez misiniz? Şayet Allah’a ve dinine inanıyorsanız, böyle bir cürme nasıl cesaret edersiniz?!. Dünyanın geçici, pespaye menfaatlerini düşündüğünüz halde, her şeyin ayan beyan ortaya döküleceği ve bütün sırların açık edileceği mahkeme-i kübrâyı niçin akla getirmezsiniz?

Haksız yere savunduğunuz kimseleri belki muvakkat bir zaman dilimi için aklayabilirsiniz; fakat böyle yapmak suretiyle hesabı/cezayı ötelere bıraktığınızı ve o mücrimleri kendi ellerinizle ateşe attığınızı görmez misiniz?

Hayır hayır; ahirette hakikatler olanca berraklığıyla gün yüzüne çıkacak ve orada hiçkimse bir başkasının avukatlığını yapamayacak. Dünyada tevbe kurnasında yunup yıkanmayanları ötede sadece nâr paklayacak.

Şu halde, işledikleri günahları bildiğiniz halde, şeytanî yorumların sevki ve dünyevî çıkar sâikiyle, mücrimleri müdafaa ederek onları kurtarmış olmuyorsunuz. Aksine, onları bütün bütün yaktığınız gibi, vebâllerine de iştirak etmiş, böylece hâinlikle öz canına kıyanlar arasına girmiş ve Şefkat Peygamberi’nin şefaatinden cüdâ düşmüş bulunuyorsunuz.

Bununla beraber, öyle bir günaha girmişseniz dahi ye’se düşüp şeytana esir olmayın; ümidinizi tamamen yitirip kendinizi ihânete büsbütün salmayın. Hemen istiğfar edin ve tevbeye yapışın. Zira unutmayın: “Kim bir kötülük işler veya günaha girerek nefsine zulmeder de sonra Allah’tan bağışlanma dilerse, Allah’ı gafur ve rahim (affı ve merhameti bol) bulur.” (Nisâ, 4/110)

Heyhat, tevbe kapısı her zaman herkese açık olduğu halde çoğu mücrimler atf-ı cürümlerle kendi yakalarını kurtarmaya çalışırlar. Hâlbuki başkalarını suçlamak, yalana iftiraya sarılmak suretiyle ancak günahlarını katlamış ve kendilerini daha büyük azaba atmış olurlar.

{وَمَنْ يَكْسِبْ خَطِيئَةً أَوْ إِثْمًا ثُمَّ يَرْمِ بِهِ بَرِيئًا فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُبِينًا}

“Kim bir kusur veya bir suç işler, sonra da onu bir masumun üzerine atarsa, büyük bir iftira ve açık bir günah yükünün altına girmiş olur.” (Nisâ, 4/112)

İnsan, tevbe etmek suretiyle şahsî günahlarından kurtulsa bile kul hakkı da taşıyan cürümler ancak helalleşmekle temizlenir. Nitekim Rasûl-ü Ekrem (sallallâhu aleyhi ve sellem) Efendimiz, “Bir kimse, bir mümin hakkında olmayan bir şey söyleyerek iftirada bulunursa, iftiraya uğrayan kimse affedinceye kadar, Allah Tealâ onu cehenneme sokar.” (Ebu Davud, Edeb, 41) buyurmuştur. İftiraya gönüllü kulak vermenin, onu sağda solda dillendirmenin ve hatta yerine göre sessiz kalıp kabullenme tavrı sergilemenin de o günaha iştirak etmek olduğu unutulmamalıdır.

Hâsılı, şayet Tu’me hadisesi o zamanda olup bitmiş bir vâkıa şeklinde ele alınırsa, Kur’an-ı Kerim tarih kitabı yerine konmuş ve birkaçını okuyup işaret ettiğimiz on küsur ayetin mesajı göz ardı edilmiş olur. Oysa Kur’an her asra hitap etmekte ve anlattığı hadiseler her devirde misliyle tekrarlanarak sürüp gitmektedir. Şu halde zikredilen ilâhî beyanlardaki “hâinîn” (hâinler) ifadesinden maksad, sebeb-i nüzul itibarıyla, Tu’me ve bile bile ona yardım edenler; genel manada da tevbeye yanaşmayan, aksine suçunu başkasına yamayan bütün hırsızlar, yolsuzlar, haksızlar ve ahlâksızlardır. Mezkûr ayetler, çalıp çırpmayı, yalanı, bühtânı, şer necvâyı yasaklamakla beraber, bütün inananlara teyakkuz tavsiye etmekte ve şu fermanı özellikle nazara vermektedir: “Sakın hâinlerin avukatı olmayın; yoksa siz de öz canına hıyânet edenlerden sayılırsınız.”

Allah’a hamd olsun ki, O, Hizmet Câmiası’nı çağdaş Tu’melerden ve onların zavallı yandaşlarından ayırdı, arındırdı. Gerçi sırf o haramîlere omuz vermediğimiz ve zalimlere boyun eğmediğimiz için bugün iftira, tahkîr, tezyîf, tehcîr, tenkîl ve ibâde saldırılarıyla karşı karşıya bulunuyoruz. Fakat maruz kaldığımız onca mazlûmiyet ve mağdûriyete rağmen, Rabbimize karşı sonsuz minnet ve şükür, Hizmet kervanının harâmîlerden kurtulmasına vesile büyüklerimize de medyuniyet ve teşekkür hisleriyle dopdoluyuz.

Bildiğiniz gibi, Rasûl-i Ekrem (sallallâhu aleyhi ve sellem), Bedir Harbi şafakta görününce, ashâbını toplamış; onlarla istişarede bulunmuştu. Bir ara Hazreti Mikdat söz alarak şöyle demişti: “Yâ Rasûlallah! Vallahi, biz, İsrailoğulları’nın Hz. Mûsa’ya dediği gibi, ‘Sen ve Rabbin gidin savaşın; biz şuracıkta oturup kalır, bir yere kımıldamayız!’ (Mâide, 5/24) tarzında bir söz söyleyecek değiliz. Biz her hususta Sana tâbîyiz; dilersen Seninle beraber düşmanla yaka paça olup, göğüs göğüse kavga edeceğiz.” İnsanlığın İftihar Tablosu, ferâgât ve cesâret timsâli bu sahabînin sözlerinden memnun olmuş, kendisine hayır duada bulunmuştu. Fakat ensârın genel kanaatinin de seslendirilmesini istediğinden, mükerreren “Bana bir işarette bulunun, ne yapayım?” demişti. İşte o zaman Sa’d ibn Muaz Hazretleri ayağa kalmış ve coşkun bir çağlayan gibi konuşmaya durmuştu:

“Yâ Rasûlallah! Biz Sana inandık, tebliğ ettiğin mesajların hak olduğuna şehâdet ettik. Her hususta dinlemek ve itaat etmek üzere Sana kesin sözler de verdik. Ey Allah’ın Rasûlü! Sen, Allah’ın emrine bak ve yolunda yürü, nasıl bilirsen öyle yap; biz, Seninle beraberiz. İstediğinle sıla-i rahim yapıp bütünleş. İstediğinle istediğin gibi alakanı kes. İstediğinle sulh ol, istediğine karşı düşmanlık ilan et. Malımızdan istediğini al ve istediğin yere infak eyle. Biz hep Seninle beraber olacağız ya Rasûlallah! Seni hak din ve Kur’an-ı Kerîm ile gönderen Allah’a yemin olsun ki, Sen bize denizi gösterip dalsan, biz de Seninle birlikte dalarız ve bizden tek bir kişi dahi geri kalmaz. Allah’ın bereketi üzerine yürüt bizi ya Rasûlallah!”

İşte bu hissiyât sahabenin genel çizgisini yansıtmaktaydı. Allah Rasûlü (aleyhissalâtü vesselam), Sa’d İbn Muaz’ın bu yürekli tavrı ve bu cesaret dolu sözleri üzerine memnuniyetini izhar sadedinde tebessüm buyurmuştu. Bu tebessüm, aynı zamanda Bedir zaferinin muştusuydu.

Bütün günah, hata ve kusurlarıma rağmen aralarında bulunmayı şeref sayan bir kardeşleri olarak rahatlıkla söyleyebilirim ki, bugün Hizmet gönüllülerinin sineleri yarılıp bakılsa, kalblerinin Hazreti Sa’d ibn Muaz’ınki gibi attığı görülecektir. Ashâb-ı Kirâm’ın fazileti mahfuzdur, kimse onlarla yarışamaz. Bununla beraber, ders, ibret ve prototiplerini Sahabeden alan adanmış ruhlara fikirleri sorulsa, onlar da aynı manaları terennüm edeceklerdir. Hatta bugünkü musibetler katlanarak hücum etse; dost-düşman herkes bizi yalnız bıraksa; yalnız bırakmaktan da öte hiç ummadığımız kimselerce arkadan hançerlensek bile -Allah’ın izni ve inayetiyle- mukaddes mefkûre erleri kat’iyen ye’se teslim olmayacak ve zulme temenna durmayacaklardır. Maddî kılıcın kınına girdiği, mesleklerinde şiddete asla yer olmadığı ve tarihin misliyle tekerrür ettiği şuuruyla, onlar, iman ve ümitleri sayesinde bir küheylan gibi şahlanarak Allah Rasûlü’nün ruhâniyetine ve Peygamber Vârisi’ne şöyle sesleneceklerdir. “Biz hep Seninleyiz, Seninle kalacağız; yürüt bizi Allah’ın bereketine doğru!..”

أَلاَ إِنَّ أَحْسَنَ الْكَلاَمِ وَأَبْلَغَ النِّظَامِ. كَلاَمُ اللهِ الْمَلِكِ الْعَزِيزِ الْعَلاَّمِ. كَمَا قَالَ اللهُ تَبَارَكَ وَتَعَالَى فِي الْكَلاَمِ.

 وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ. أَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ. بِسْـمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ:

وَلاَ تَرْكَنُواْ إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُواْ فَتَمَسَّكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُم مِنْ دُونِ اللّهِ مِنْ أَوْلِيَاءَ ثُمَّ لاَ تُنْصَرُونَ (11/114)

اَلْحَمْدُ للهِ. اَلْحَمْدُ للهِ. اَلْحَمْدُ للهِ حَمْدَ الْكَامِلِينَ كَمَا أَمَرَ. نَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلهَ إِلاَّ اللهُ وَنَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ النَّبِيُّ الْمُعْتَبَرُ. تَعْظِيمًا لِنَبِيِّهِ وَتَكْرِيمًا لِفَخَامَةِ شَانِ شَرَفِ صَفِيِّهِ. فَقَالَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ مِنْ قَائِلٍ مُخْبِرًا وَآمِرًا: {إِنَّ اللهَ وَ مَلاَئِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ. يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِيمًا} لَبَّيْكَ…

{ إِنَّ اللهَ يَاْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ وَإِيتَاءِ ذِي الْقُرْبَي وَيَنْهَي عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْيِ. يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ }

Hazırlayan ve Okuyan: Osman Şimşek

Rasulullah iki omzuna geniş bir rida alıp bürünmüş ve başı boz bir sarıkla sımsıkı bağlanmış olarak minberde görünmüştü. Ve bu, minberde son görünüşü olmuştu.

Allah’a hamd ve sena etti. Sonra “Ammâ ba’du” diye başladığı hutbesini söyle sürdürdü.

“Ey insanlar! Size Ensar halkına iyi davranmanızı vasiyet ediyorum. Çünkü onlar, sizden önce iman yurdunu hazırladılar. Onlara iyi muamele ediniz. Onlar sizi kendi mahsullerine ortak etmediler mi? Evlerini sizinle paylaşıp, sizi vaktiyle evlerinde ağırlamadılar mı? Kendileri ihtiyaç içinde oldukları halde, her hususta sizi nefislerine tercih etmediler mi? O halde sizden biriniz iş başına geçerse iyilik veya kötülük edebilecek kadar nüfuz sahibi olursa, Ensar’ın iyilik edenlerine ikram etsin, fenalık yapanların kusurlarından da vazgeçsin.

“Ey insanlar! Belki aranızda benden hak iddiasında bulunanlar çıkabilir. Kimin sırtına vurduysam, işte sırtım gelsin vursun! Kime hakaret etmiş ya da onurunu incitmişsem, işte şerefim gelsin intikamını alsın. Kimin malını almışsam, işte malım alsın ve benden bir itiraz gelecek diye asla çekinmesin, zira bu benim sünnetime sığmaz. Gerçekten benim yanımda sizin en değerli olanınız, hakkını istemeyi bilen ya da hakkını helal edendir. Böylece Rabbimin huzuruna yüzüm ak olarak çıkabileceğim.

” O zaman cemaatten biri ayaga kalkıp, kendisine bir miktar (Taberi’ye göre üç dirhem)

borcu olduğunu söylemiş ve bu para kendisine derhal ödenmiştir. Hutbesine şöyle devam etti:

“Ey insanlar! Eğer içinizden birinizin başkasına borcu varsa onu versin, aşağılanma korkusu onu bundan alıkoymasın, zira bu dünyadaki utanma ahirettekine göre daha hafif kalır.”

“Ey insanlar! Duydum ki siz, Peygamberinizin ölmesinden korkuyormuşsunuz. Allah’ın benden önce gönderdiği Peygamberlerden ebedi yasayan biri var mı ki ben sizin içinizde ebedi kalayım? Biliniz ki elbette ben Rabbime kavuşacağım, siz de bana kavuşacaksınız. Buluşacağımız yer, Kevser havuzunun kenarıdır. Benimle havuz kenarında buluşmak isteyenler ellerini, dillerini günahlardan çeksinler. Size, ilk Muhacirlere iyi davranmanızı vasiyet ederim. Bütün Muhacirler de birbirlerine karsı hayırlı olsunlar. Her iş Allah’ın izni ve iradesiyle cereyan eder. Siz, olacak şeylerin sırasını değiştiremezsiniz. Allah sizden birinizin acelesiyle acele davranmaz. Allah’ın iznine, iradesine üstün gelmeye çalışanlar, en sonunda mağlup olurlar. Allah’ı aldatmak isteyende mutlaka aldanır.”

“Şu Ensar grubu senin bugün yaptığın Fey ‘ dağıtımı konusunda, Senin kendi kabilene ve diğer Arap kabilelerine büyük miktarda paylar verdiğin halde kendilerine pay vermediğine dair içlerinde senin aleyhine kuşku taşımaktadır. ”

Hz. Peygamber: “Bu konuda sen hangi düşüncedesin? Ey Sa’d”

Sa’d: “Bende kavmimden biriyim. ”

Hz. Peygamber: “O halde kavmini şu çadırda topla” buyurdu.

Sa’d, Ensar topluluğunu söylenen mahalde topladı. Onlara katılmak isteyen Muhacirlere müsaade etmedi. Durumu kendisine bildirince peygamberimiz geldi ve Allah’a hamd ve senadan sonra onlara şöyle seslendi:

Hz. Muhammed (s.a.s): “Ey Ensar topluluğu! Bana, içinizden kederlendiğiniz haberi ulaştı. Size geldiğimde yolunuzu şaşırmış bir haldeyken Allah size doğru yolu göstermedi mi? Fakirken Allah sizi zenginleştirmedi mi? Birbirinize düşman olduğunuz halde Allah kalplerinizi birleştirmedi mi?”

Ensar Grubu: “Evet. Allah ve Resûlu en büyük lütuf ve ihsan sahibidir. ”

Hz. Muhammed (s.a.s): “Bana karşılık vermeyecek misiniz? Ey Ensar topluluğu!”

Ensar Grubu: “Sana ne cevap verelim ya Resûlallah? Lütuf ve kerem yalnız Allah’a ve O ’nun elçisine aittir. ”

Hz. Muhammed (s.a.s): “Fakat eğer isteseydiniz şöyle diyebilirdiniz bu durumda hem doğru söylemiş olurdunuz hem de benim tarafımda muhakkak tasdik edilirdiniz:

‘Yalanlanmış bir şekilde bir şekilde bize geldin de biz seni tasdik ettik. Horlanmış olarak geldin, sana yardım ettik. Kovulmuş olarak geldin, seni barındırdık. Fakir olarak geldin, malımızla destekledik. ’

“Ey Ensar topluluğu! Ben, yanımda sizi Müslümanlığınıza ve bağlılığınıza güvenirken, nefisleriniz, insanları İslâm ’a ısındırmak için verdiğim dünyanın yeşertisine mi meyletti?”

“Ey Ensar topluluğu! İnsanlar, koyunlar ve develerle giderken siz Allah’ın Resûluyle yurdunuza dönmekten razı değil misiniz? Muhammed’in canı elinde olan Allah’a yemin olsun ki, eğer hicretin fazileti olmasaydı muhakkak ben Ensar’dan olurdum. Şayet bütün insanlar bir yöne, Ensar taifesi bir yöne giderse şüphesiz ben Ensar topluluğunun yolundan giderim.

Rabbim! Ensar toplumuna, onların çocuklarına ve torunlarına rahmet eyle!”

Bunun üzerine Ensar topluluğu sakalları ıslanıncaya kadar ağlayarak dediler ki:

“Biz nasibimiz ve payımız olarak Resûlullah’a razı olduk”

Hatibin Özellikleri Bakımından Hutbenin Tahlili

Kararlılık ve Metanet: Bu hutbeyi değerlendirirken esas ilgi alanımızı aydınlatacak ölçüde hutbenin öncesinde ve sonrasında meydana gelen olayları hatırlatmakta fayda vardır. Peygamberimiz, Huneyn savaşından sonra elde edilen ganimetleri dağıtırken, kalplerini İslâm’a ısındırmak için, henüz yeni Müslüman olmuş Arap kabile mensuplarına, özellikle de hayatı boyunca İslâm’la mücadele etmiş dünya malına düşkün Kureyş mensuplarına öncelik vermiştir. Aralarında Ebû Süfyan, onun oğlu Muaviye ve Safvan b. Ümeyye’nin bulunduğu Mekke ileri gelenlerine yüzer deve pay vermişti.

Yeni Müslüman olanlar, ganimet için büyük bir çaba ve gayret sarf ediyorlardı. Öyle ki bazıları, ganimetten daha fazla pay alabilmek adına Allah’ın peygamberini adaletsizlikle suçlayacak, cübbesini çekiştirecek kadar kaba ve saygısız davrandılar.  Kaba ve saygısız tutumlarına rağmen onlara ganimetten pay vermeye devam etti. İlk etapta peygamberimizin bu tutumunu anlamakta güçlük çeken, aralarında Ensar’ın da bulunduğu samimi müminler, onun davranışını yadırgadılar. Buna rağmen O, ‘müellefetü’l-kulub’a ganimet dağıtımında özel muamele yapmaya devam etti. Kalplerinde imanın yerleştiği insanları ise, manevi zenginlikleriyle baş başa bırakmayı tercih etti.  Tutumunun doğruluğunu da gayet zarif bir lisanla onlara anlattı. O sözünde ve davranışında metanetli ve kararlıydı.

“Allah’ın rahmeti sayesinde sen onlara karşı yumuşak davrandın. Eğer kaba, katı yürekli olsaydın, onlar senin etrafından dağılıp giderlerdi. Artık sen onları affet. Onlar için Allah’tan bağışlama dile. İş konusunda onlarla müşavere et. Bir kere de karar verip azmettin mi, artık Allah’a tevekkül et, (ona dayanıp güven). Şüphesiz Allah, tevekkül edenleri sever. ” (Al-i İmran:159)

Anlayış ve Samimiyet: Ensar’da meydana gelen şüphe ganimet alıp alamamaktan ziyade, kendilerinin İslâm’a hizmetleri konusundaki dereceleri ile ganimeti doğru orantılı görmelerinden kaynaklanıyordu. Hz. Peygamber, henüz Müslüman olmuş Araplardan gördüğü saygısız tutum karşısında sekiz yıldır kendisiyle birlikte her türlü fedakârlığa katlanan Ensar’ın üzüntülerinden kaynaklanan incitici tavırları karşısında en ufak bir sarsıntı yaşamadan onlarla samimi ve engin bir anlayışla meseleyi konuşmuştur. Bütün içtenliğiyle, onlarla empati kurarak düşündüklerini, hatta akıllarına bile gelmeyeni bizzat kendisi açık bir şekilde ifade ederek onlara hitap etmiştir.

Hak ve Adalet Duygusu: Hz. Muhammed’in (s.a.s.) hicretiyle Medine Arap yarımadasının merkezlerinden birisi haline geldi. Peygamberimiz, göçünün Medinelilere neler kazandırdığını soru cevap yöntemiyle ve beliğ bir üslupla kendilerine anlattı. Ensar, dinledikleri yalın gerçekleri şu özlü sözle tasdik ettiler:

“Evet. Allah ve Resûlu en büyük lütuf ve ihsan sahibidir. ”

Peygamberimizin hakikati vurgulamak adına sorduğu sorular, ilk etapta minnet duygusu oluşturmaya yönelik olduğu hissi uyandırabilir. Ancak sözün devamında muhataplarının en muarızının bile ancak aklına gelebilecek, kendisine yapılan iyilikleri de çok açık bir biçimde sayarak aralarındaki yakınlık ve fedakârlığı vurgulamak istediğini anlıyoruz. Resûlullah üstün bir vefa duygusuyla, hakkı, hiç kimsenin aklında en ufak bir şüpheye yer bırakmayacak bir adalet anlayışı içerisinde anlatarak aralarındaki ortak duyguyu pekiştiriyor:

“Fakat eğer isteseydiniz şöyle diyebilirdiniz bu durumda hem doğru söylemiş oludunuz hem de benim tarafımda muhakkak tasdik edilirdiniz… ”

Hatibe ve dinleyicilere güç veren bu ortak zemin ve tecrübe hak ölçüleri dahilinde belirtildikten ve tasdik edildikten sonra iletişim elbette çok daha kolaylaşacaktır. Çünkü sözdeki yücelik dinleyiciler tarafından ağızlarından çıkmış gibi onlarda büyük bir coşku ve heyecan meydana getirir.  Peygamberimiz, bu yumuşak ve kadirşinas tutumuyla onlar adına soru sorması ve bunlara cevaplar vermesi kalplerdeki bütün şüpheleri izale eden bir kuvvete sahiptir.

Muhatap Açısından Hutbenin Özellikleri

Muhatabı Tanımak ve Ona Değer Vermek: Peygamberimizin hitap ettiği kişiyi tanıma prensibine daha önce değinmiştik. Bu hutbe için Ensar’ı toplamakla görevlendirdiği Sa’d b. ‘Ubade’ye hutbe mahalline onlardan başka kimseyi almamasını tembihledi. Kendisi de hitap için gittiğinde: “Aranızda sizin dışınızda kimse var mı?” sorusunu sordu ve Ensar’dan başka kimsenin olmadığından emin olduktan sonra konuşmasına başladı. Çünkü bu hutbede onlara mahsus bir konu konuşulacaktı. Allah’a hamd ve senadan sonra dinleyicilerini tanımlayan ve onları onurlandıran, ‘Ey Ensar topluluğu!’ nidasıyla başladığı konuşması boyunca bu ifadeyi tekrarladı. Onların faziletlerini sayarak onların İslâm’a bağlılıkları ve sadakatleri sebebiyle kendi yanındaki konumlarını ve değerlerini onlara hatırlattı ve bu konuma uygun olarak onlara hitap etti.

Muhataplarını Toplamak: Peygamberimiz, sözlerinin ve duygularının daha iyi anlaşılması amacıyla sağlıklı ve samimi bir iletişim ortamı oluşturmak için Ensar’ın bir çadırda toplanmasını istedi. Dinleyicilerin toplu bir şekilde durması hatibin duygularını daha coşkulu bir şekilde onlara aktarmasına yardımcı olduğunu hatırlamakta fayda vardır. Sadece Ensar’ın ileri gelenlerini değil, bu hutbenin îradına neden olan kuşku ve üzüntüyü taşıyan genç veya yaşlı herkesi bu mekânda bir araya getirdi. Diyaloğun sıhhatine zarar verecek veya yanlış anlamalara mahal verebilecek farklı hiç kimsenin ortamda bulunmasına izin vermedi.

Belâgat Açısından Hutbenin Özellikleri

Hüsn-ü İbtida: Başarılı bir hutbenin en belirgin özelliklerinden birisinin etkileyici bir başlangıç olduğunu belirtmiştik. Hutbeye güçlü bir girişin şartları şüphesiz konuya, yere ve muhatapların durumuna göre kısacası muktazay-ı hale göre değişiklik gösterebilir. Peygamberimiz, genellikle yaptığı gibi Allah’a hamd ve senadan sonra muhataplarının aklını, duygularını ve vicdanını harekete geçiren çarpıcı sorularla hitabına başlamaktadır. Muhataplarının sorularda dile getirdiği hakikatlerle buluşmasını sağladığı gibi onların geçici hayal kırıklığından uyanmalarına neden oldu. Hz. Muhammed (s.a.s.), bir kısmının cevaplarını bizzat kendisinin verdiği sorularla son derece kibar bir şekilde Ensar’ın taşıdığı duygu ve kuşkuların aralarındaki sağlam bağlara karşı bir vefasızlık olduğunu da ihsas ediyor. Zira aklı başında hiçbir mümin peygamberi vesilesiyle hidayete ulaştığını ve Medine halkının kendi aralarındaki kin ve düşmanlığın bittiğini, daha önce sıradan bir şehirken İslâm devletinin makarr-ı saltanatı olduğunu tasdik edecektir. Böylece bu sorular ve cevaplar daha sonra söylenecek önemli fikirler için onları tamamen hazırladığını görmekteyiz. Unutmamalı ki, hatibin dinleyiciler tarafından ortaya çıkması muhtemel soruları doğal bir biçimde ortaya koyarak onlara cevap vermesi hitabetin ikna gücünü ve yüceliğini pekiştirir.

Husn-u İntiha: Başarılı bir hutbeyi sonlandıran söz veya sözler dinleyicilerin aklında uzun süre kalabilecek düzeyde çarpıcı ve veciz olmalıdır. Bu hutbenin son sözlerine baktığımızda peygamberimizin yalnız Ensar’ın şüphesini gidermekle iktifa etmediğini görmekteyiz. Onlara yaptığı dua, orada mevcut olanları kapsayacak şekilde bütün Ensar’a hatta onların çocukları ve torunlarını da içine almaktadır. Hz. Muhammed (s.a.s.), sadece Ensar’ı değil onların çocuklarını ve torunlarını da sevdiğini göstermektedir. Peygamberin duası onlara sükûnet ve sekînet bahşetmiştir.

“…ve onlara dua et. Çünkü senin duan onlar için sükûnettir (Onların kalplerini yatıştırır.) Allah, hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir. ” (Tevbe: 103)

Duadan hemen önceki söz de kalblere nakşolabilecek kadar onurlandırıcıdır:

“Şayet bütün insanlar bir yöne, Ensar taifesi bir yöne giderse şüphesiz ben Ensar topluluğunun yolundan giderim. ”

Bu sözler başta Ensar olmak üzere ona şahit olan Enes b. Malik tarafından gelecek nesillere aktarılarak ölümsüzleştirilmiştir.

İkna Gücü ve Yüksek Fikirler: Aristo’ya göre hitabetin üç sacayağından birincisi, tasdiki hedefleyen ikna faaliyeti ve buna bağlı olarak delillerle fikirler oluşturabilmektir. İkincisi, bu doğrultuda gelişen bir dil ve üslup inşasıdır. Bu açıdan hutbeye baktığımızda şunu görürüz. Hz peygamber dinleyicilerinin aklına, kalbine, duygularına en güzel hitabet ve belâgat unsurlarını kullanarak hitap ediyor. Oldukça veciz bir konuşmayla onların kuşkularını izale ediyor ve gönüllerini kazanıyor.

Ensar’ı endişelendiren ve öfkelendiren iki ana saik vardır:

Ganimetten pay almayı, manevi konumun ve peygambere yakınlığın bir yansıması olarak değerlendirmeleri ve Peygamberimizin Kureyş mensuplarına ganimetten yüksek pay vermesini, onun tekrar Mekke’ye yerleşebileceğinin bir işareti olarak değerlendirmeleridir.

Hz. Muhammed (s.a.s.), ilk düşüncelerinin yersizliğini, fazla ganimetin kalpleri İslâm’a ısındırılmaya muhtaç kişilere verildiğini, sadakatleri ve manevi dereceleri yüksek olanların buna muhtaç olmadığını belirttikten sonra Ensar’ın yararlıklarını saydı. İkinci endişenin geçersizliğini de şu muhteşem benzetmeyle anlattı:

“Ey Ensar topluluğu! İnsanlar, koyunlar ve develerle giderken siz Allah’ın Resûluyle yurdunuza dönmekten razı değil misiniz?”

Böylece kalplerindeki öfke, keder ve kuşkuları kökünden söküp aldı. Bu başarısının en açık göstergesi, muhataplarının sözün sonunda sakalları ıslanıncaya kadar ağlamaları ve şöyle demeleridir:

“Biz nasibimiz ve payımız olarak Resûlullah’a razı olduk”.

Buradaki ikna çabasında, yüksek fikirler ve edebi üslubun yanında asıl etkili olan hiç kuşkusuz peygamberimizin iman, sadakat, samimiyet, vefa, müminlere karşı engin şefkat ve merhamet gibi ahlâki faziletleridir.

İstifham: Soru sormak, hatibin hâkimiyetini arttırdığı gibi dinleyenlerin zihinsel ve duygusal olarak konuya odaklanmasını sağlıyor. Böylece muhatapları hitabın hedefi doğrultusunda yönlendirilmeleri kolaylaşıyor. Amaçlı olarak sorulan sorulara verilen ikna edici cevaplar, muhatabın konuyu daha net anlaması ve kalben mutmain olmasına yardımcı oluyor. Peygamberimiz hutbenin başından itibaren birçok soru soruyor. Olumsuz karşılanması imkânsız sorular. Sadece kendisi adına değil muhatapları adına da adil bir biçimde hedefli sorular sorarak cevaplarını da onların tasdikiyle bizzat kendisi veriyor. Soru tekrarının ve sorularda oluşan mukabele ve ahengin, dinleyiciler üzerinde büyüleyici bir etki meydana getirdiği net bir biçimde anlaşılabiliyor.

 “Size geldiğimde yolunuzu şaşırmış bir haldeyken Allah size doğru yolu göstermedi mi? Fakirken Allah sizi zenginleştirmedi mi? Birbirinize düşman olduğunuz halde Allah kalplerinizi birleştirmedi mi?”

Kasem: Peygamberimizin söz ve üslup özelliklerini anlatırken Kasem’in önemine değinmiştik. Bu hutbede nebevî belâgatta sık rastladığımız bir kinaî yemin ifadesi vardır:

“Muhammed’in canı elinde olan (Allah)’a yemin olsun ki”

Bu yemin ifadesinde lafzatullah geçmemektedir. Onun yerine, “Muhammed’in canı elinde olan” kinaî ifadesiyle yaratan ve yaşatan Allah Teâlâ kastedilmektedir.

Üsmetullah Sami “Arap Dili Belâgatı Ve Retorik Açısından Hz. Muhammed (S.A.S.)‘İn Hutbeleri” adlı Y.lisans tezinden alınmıştır.

MUHTEREM   MÜSLÜMANLAR!..

İnsan, iman meselesinden çevre ile münasebetlerine kadar, peşin kanaatlardan muhkem kaziyyelere, kafasında kurduğu muhkem kaziyyelere bağlı olmaktan kurtulduktan sonra doğruyu elde eder, doğru yaşamayı elde eder, doğru olarak yaşama lutfuna mazhar olur. İmandan en küçük amele, amelin en küçük teferruatına kadar, kafasında bu kabil kaziyyeler varsa, çevresiyle münasebetinde bir kısım huzursuzluklar, dengesizlikler olduğu gibi, yıkmalar sürtüşmeler olduğu gibi, iman meselesinde de hemen çarçabuk daire-i imana giremez, Allah’ın lutuflarından istifade edemez.

İnsan, ilk evvel Cenab-ı Hakk’ın ilk suresiyle anlattığı gibi, kendisini hür, her türlü kayıttan azade kabul etmesi, o hale getirmesi gerekir.

Ayağında parangası boynunda tasması olan insanın, hür insanlara yakışır iş yapmasının imkanı yoktur.

Peşin kaziyyelerin esiri kimsenin, o kaziyyelerin tesirinden kurtularak sağlam karar vermesine imkan yoktur.

Bir hakim, karşısına getirilen kimse hakkında peşin kanaati varsa, onun getireceği delilleri, onun adına ifade verecek şahitlerin şahitliğini o, kanaatinin rengiyle değerlendirir. Ve sonra görürsünüz masum adam mahkum olur.

“Allah!” dediğinden dolayı “Peygamber!”, “Kur’an!” dediğinden dolayı memleketimiz dahil İslam aleminde mahkum olan nice kimseler vardır.

“Allah!” demek suç muydu? Peygamber!” demek suç muydu? Ama bunların içinde o, baştan esiri bulunduğu bu düzen, bu nizam deyip de esiri bulunduğu kendi düzenine, nizamına aykırı bulduğundan onu da aykırı buluyordu.

Seyyid Kutub’u işte bu esaret zihniyeti mahkum ediyordu.

Esasen mahkum kim? Mahkum eden kim? O belli değil ya!..Dünyada böyle!..

Muhammed Kutub’u mahkum eden işte bu esaret zihniyeti idi.

Mevdudi’yi mahkum eden bu esaret zihniyeti idi.

Türkiye’mizde onlar gibilerini mahkum eden, bu esaret zihniyeti idi…

Her fırsat değerlendirildi ve her fırsat, Kur’an’a karşı bir çıkışla değerlendirildi. Mahkumiyetler mevkufiyetler birbirini takip etti, bütün İslam aleminde.

Bunlar, peşinen verilmiş kararların ifadesidir.

İnsan bu kararlardan kendisini uzak tutmadıktan, gerçekten hür olduğunu vicdanıyla hissetmedikten sonra, vereceği bütün kararlar böylesine malul olacak ve mesmu’ olacak keyfiyette olmayacaktır.

Bu kaziyyelerden kafasını iyice temizleyemeyen, peşin hükümlerden sıyrılamayan çok kimseler, Hz. Muhammed Aleyhissalatü vesselam’ın nurunu gördükleri halde İslam içine giremediler.

Ebu Cehil uyanık bir insandı, zeki görgülü ve kültürlü bir kimseydi ama küfrün cehaletin babası adını aldı. İmana karşı o kadar hışımlı o kadar afet bir insandı.

Niçin öyle oldu acaba? Çünkü kafasında peşin hükümler vardı. Rasulüllah Aleyhissalatü vesselam’ın söyleyeceği her sözü peşinen reddetmeye kararlıydı o.

Hz. Ömer de afet bir insandı, o da hışım bir insandı fakat kafasında böyle kararlar yoktu. Kızkardeşinin ağzına indirdiği yumrukla, onun ağzından kanlar akarken o, eline sure-i Taha’yı aldı okudu; ayetler Ömer’i eritiyordu, buz gibi; Ömer’in ayakları titriyordu. Kur’an’ın hakikatı karşısında dize gelmişti ve bütün gücünü toplayarak, dişini sıkarak, içinden gele gele lailahe illallah Muhammedür-rasulüllah diyordu.

Kafası peşin kanaatlarden temizdi, Ömer hürdü, kararı kendi veriyordu, başka kararlar onu karar vermeye zorlamıyordu. O, malül olmadan karar veriyordu, mesmu’ olabilecek bir karar veriyordu. Herkesin ihtimamla karşısında eğilebileceği bir karar veriyordu.“Abdullah bin Selam yahudi alimiydi. Devrinde herkes ona kerim ibn-i kerim derdi, faziletlilerin en faziletlisi…Babası da soylu, kendisi de soylu, ilmiyle ayrı bir soy kazanmış, “Şerefli insan!” diyorlardı.

Rasulüllah Aleyhissalatü vesselam Medine’ye teşrif edince o, kafasını sildi süpürdü, yıkadı, peşin kaziyyelerden âri ve beri bir kafayla huzuru Risaletpenâhîye gitti. Bir yahudi hıncı yoktu o esnada onda. Rasulü Ekrem’e tevcih ettiği üç sualle dize geldi, zaten siması içini yıkamıştı, tertemiz bir kalp hasıl olmuştu, üç süalle hemen dize geldi, lailahe ilallallah Muhammedür-rasülüllah dedi.

Aynı tablonun tamamlayıcısı diğer bir tarafa baktığımız zaman, peşin kaziyyelerin insanı nasıl baştan çıkardığını görüyoruz.

Allah Rasulüne şöyle diyor:

– “Yahudiler çok inatçıdır ya Rasulallah! Kendilerini çok beğenmiş kimselerdir”. Kendisi o milletten olduğu halde söylüyor. Benim Erzurumluyu tenkid ettiğim gibi;

-“Sen yahudileri çağır beni sor onlara ya Rasulallah! Bak benim hakkımda ne diyecekler?

Abdullah ibn-i Selam bir tarafta saklanıyor, Allah Rasulü yahudileri çağırıyor, onlara soru soruyor: “Abdullah ibn-i Selam’ı nasıl bilirsiniz?

– “En şerefli bir insanın en şerefli bir oğludur; ilmi şöyledir, vaziyeti şöyledir, kameti kıymeti şöyledir…”

– “Onun bana iman ettiğini duysanız ne yaparsınız?”

– “İmkan yok iman etmez!” dediler.

Abdullah bin Selam çıktı lalihae illallah Muhammedürrasülüllah dedi. Ne dediler biliyor musunuz?

– “İçimizde en şerefsiz adamın en şerefsiz oğludur, en değersiz kimsedir” diyorlardı.

Abdullah ibn-i Selam’ın kafası hürdü, kararı isabetli verdi İslam dairesi içine girdi. Yahudiler peşin hükümlerle gelmişlerdi oraya. Peşin hükümlerle geldikleri için, biraz evvel söyledikleri şeyden dönüyorlardı. Çünkü kafalarındaki kaziyyeye çarpıyordu o; kafalarındaki kaziyyelerle kanunlarla mütenakız düşüyordu. İnsan iman etmesi için bunu atması lazımdır.

Onun için ikisi de aynı ayardı ama Ömer iman ediyor, Ebi Cehil etmiyordu. Aynı hakikatleri gördükleri halde Habeşli bir köle dize geliyordu, Arabın soylusu asil ve anlayışlısı müslüman olamıyordu. İslamı görüyordu Rasulü Ekrem’in kameti kıymetini müşahede ediyordu fakat kafasındaki kanunların, kaziyyelerin rengine bakıyor, yanlış hükümlere varıyordu.

Bu iman noktasında böyle olduğu gibi, en küçük amelin teferruatında dahi böyledir.

İnsan iyi bir insanı, ona kötü demeye peşinen kendini inandırmışsa, böylesine kendisini bağlamış, esir olmuşsa, o adam ne kadar ona iyi görünürse görünsün ona kötü diyecektir. Hz.İsa bütün ihtişamıyla havarilerin karşısına çıktı ama Yahudi tereddüt etmeden kendi peygamberine “Babasız!” deyiverdi. Bu, kafasındaki kaziyyenin ifadesiydi.

Hıristiyan ve Yahudiler Rasulüllah’ı neden reddettiler? Çünkü kendi içlerinden peygamber gelmesini bekliyorlardı. Dıştan gelecek bir güneştense, kendi ateş böceklerine razı idiler. Bu, peşin kaziyyenin ifadesiydi.

İman, insan ancak bu kaziyyelerden kafasını temizlerse olur.

Onun içindir ki biz müteselliyiz. Aliye Veliye derdimizi anlatmadık diye müteessir değiliz, müteselliyiz.

Onlar kafalarını temizlemedikten, gerçek hürriyetin tadını tatmadıktan sonra, onlara bir şey anlatmanın imkânı olmadığını düşünüyor müteselli oluyoruz.

Kâfire bir şey anlatamayacağız, Kâinatı diller deliller halinde arz etsek dahi anlatamayacağız, bir kitap halinde getirsek takdim etsek dahi anlatamayacağız. Çünkü kâfir her şeyi kendine göre bir kısım kıstaslar içinde değerlendirmeye peşinen kararlıdır. Hayatı içtimaiyedeki bir kısım mütenakız düşmelere, sürtünmelere sebebiyet veren de işte bu peşin hükümlerdir; melek ve Cibril hakkında peşin hükümler vermiştir.

Bir enteresan şey söyleyeyim: Yahudiler Cebrail’i sevmezler. Cebrail onlara vahiy getirse ellerinden tutup cennete götürse yine Cebrail’i sevmezler.

Abdullah ibn-i Selam bunu da söylüyordu:

– “Ya Rasulallah! Cebrail sana vahiy getirdiği için, Yahudiler seni sevmezler çünkü Cebrail’i sevmiyorlar.

Bakara süresinde Cebrail’e Mikail’e düşmanlık Allah’a düşmanlıktır diye Kur’an bu münasebetle anlatıyor.

Allah’ın meleğine bile düşmanlık yaparlar. Hayat-ı içtimaiyede dahi öyledir. Cebrail inse, hakkında peşin kanaatı varsa, şeytan nazarıyla bakacaktır.

Ve şeytan çıksa karşısına, onun hakkında başta iyi niyeti, iyi kanaatı varsa, ona Cebrail nazarıyla bakacak, melek diye ihtiram edecek karşısında eğilecektir.

Hak, hakkın hatırı mühimdir. Hak ve hakkın gerçek ağırlığındaki değeri ancak esir olmayan insanlar tarafından elde edilir.

Esir olmayan insanlar ancak ona değer verirler. Esir olmayan insanlar ancak onu başlara taç yaparlar.

Hak ve hakikat esir insanlar içinde ayaklar altındadır, payimaldır. Hak ve hakikatın başlara taç yapılmasını isteyen kimseler, ilk defa her şeyden kafalarını temizlemeleri gerekir.

Hz. Ali’nin karşısına Zübeyr bin Avvam çıkmıştı. Hak adına çıkmıştı. Bunlar hala dayı çocuklarıydı. Hz.Ali dayı çocuğu idi. Hz.Zübeyr de halasının çocuğuydu. Ve ikisi de cennetle müjdelenen kadronun içinde bulunuyorlardı.

Allah Rasulü birine “Aslanım” demişse öbürüne “Havarim!”, “Yardımcım!” demişti. Birine kızını vermiş öbürüyle bacanak oluvermişti.

İçli dışlı sabah akşam beraber olan bu iki büyük hakikat kahramanı birbirlerinin karşısına çıktılar.

Bir içtihad meselesi vardı. Zübeyr Ali’nin yanlış yaptığına kaildi yola getirmek istiyordu. Nasıl bedevi kılıcını çekiyor, Hz.Ebu Bekir’i Hz.Ömer’e

– “Sen eğrilirsen icabında bu kılıçla seni düzeltmesini biliriz!” diyor. Zübeyr Ali’yi düzeltmek için kılıcını çekmiş karşısına çıkmış.

Hz. Ali de onu yanlış yolda görüyor. O da onu düzeltmek, doğru yola getirmek için karşısına çıkmış.

Fakat Hakkın hatırı alidir. Kimse peşin karara saplanmış değildir, peşin kanaat içinde değildir.

Karşı karşıya geldiklerinde Hz.Ali, halasının oğlunu çağırır:

– “Bir dakika gelir misin? Hatırlıyor musun bir gün Rasulüllah’ın huzurundaydık, sana bana bakarak konuştu ve sana dönerek dedi ki:

– “Zübeyr! Ali’nin karşısına çıkacaksın, o gün sen haksızsın!..” Elini başına koydu, düşündü:

– “Doğru!” dedi, “Hakkını bana helal et!”. Döndü gitti. Arkadan bir kem talih onu şehid etti ama şehid eden Hz.Ali değildi.

En kritik anda, can alıcı noktada dahi, can alıcı hasımlar haline geldiği anda dahi hakkın hatırı âlidir…

Ama kim diyor bunu?.. Peşin hükümlerden, peşin kanaatlardan sıyrılmış kimse!.. Rahat karar verebilecek kimse! işte hakiminden mahkumuna kadar, ondan parlamenterine parlamentosuna kadar, ondan icra organlarına ondan ordusuna kadar; bu peşin kanaatlardan sıyrılmadıktan sonra bu memlekette salim bir karar vermeye imkan yoktur.

Ve bütün İslam dünyasında istikrarsızlıklar da birbirini takip edecektir.

Şahsi hayatınızdan kanaat alemine kadar her şey, bu kanaatların tesiri altında ezilecek ve siz hiç bir zaman salim bir neticeye varamayacaksınız.

Kâfir küfrü içinde bocalayıp duracak, ehli dalalet dalaleti içinde bocalayıp duracak, zikzaklar içinde bir türlü doğru yolu bulamayan fertler, aileler, cemiyetler, cemaatler, devletler, milletler, karşılarına hak çıktığı zaman dahi ona karşı duracaklar; kafalarındaki peşin kaziyye ve hükümlerle…

Kur’an müminleri anlatırken, tefekkürleri neticesinde:

yezkürunellâhe kıyâmen ve ku’ûden…” (Ali İmran,3/91)

İşte bu hüküm: Düşündü, araştırdı, karıştırdı, kitabı okudu, mütalaa etti, neticeye vardı; kafasında peşin hüküm yoktu…

“Rabbenâ mâ halakte hâzâ batıla” , “Allah’ım! Sen batıl hiç bir şey yaratmadın!” diyecektir.

Fethullah Gülen Hocaefendi’nin 9 Mayıs 1975 tarihli “TEVHİD” konulu hutbesinin deşifresidir.

MUHTEREM   MÜSLÜMANLAR!..

Allah kendisinden korkan, kendisine karşı saygılı olan. vaz ettiği kanunlardan istifade eden, kendini çevresini, dünyayı tanıyan. kendisine O’nu görüyor gibi kullukta bulunan kimselerle beraberdir.

Allah beraber olduğu kimseleri müzmehil etmez, perişan etmez, sergerdan etmez. Allah maiyyetine aldığı kimseleri aziz eder. Muvakkaten dünyevi saadetlerini ellerinden alsa bile, maiyyetin onlara kazandırdığı paye, onları gönülleriyle hoşnud eder, huzur içinde kılar.

İslami bir hakikattır: Maiyyet-i İlahiyye’de bulunan kimseler hiç bir zaman uzun zaman perişan ve sergerdan olmamışlardır.

Ümmeti Muhammed eğer Allah’a kul olduğunu, Rasulüllah’a ümmet olduğun kavramış, maiyyet-i ilahiyyeye girmişse perişan olmayacaktır. Ama bu mevzuda eksiği ve gediği varsa, İslami hayatında bir kısım açıklar bırakmışsa, iradesiyle bıraktığı eksiklere, açıklara gediklere düşecek ve perişan olacaktır.

Beş yüz milyon yeryüzünde camileri dolduran İslam alemi, dünya karşısında insanlığın en zelili, en acizi ise şayet, dünyayı anlayamayışı, çevresini bilemeyişi ve Allah’ın himayesine giremeyişi, Allah’ın kanunlarından bihakkın istifade edemeyişindendir. Bir çukurun içine düşmüş çırpınıyor, çırpındıkça batıyor, çıkamıyor, çünkü çırpındığı kuyunun içinde çırpınırken, Allah Allah demesi lazım gelirken, Kur’an deyip Kur’an’a dönmesi lazım gelirken, kainatı anlayıp çevresine karşı nigehban olması düşünülürken o, hâlâ Avrupa veya Asya diyor, kapitalizm veya komünizm diyor…Allah demiyor. Çeşitli düzenleri ve çeşitli sistemleri sahayı vücuda getirmek suretiyle bilmeyenleri de idlal ediyor.

Bu cemaat camiyi doldursa da, bu cemaat cübbe giyip sakal bıraksa da, bu cemaat Kabe’nin etrafında tavaf etse de, Allah deyip dönse de yine müzmehil ve perişan olacaktır. İman başka şeydir, çepeçevre alem-şümul imana sahip olma tamamen başka şeydir.

Ferdin kainat ve şahsına Allah’ın dercettiği marifet hüzmelerini kavrayarak, öylesine Allah’ın büyüklüğüne göre Allah’ı kavraması başka şeydir, inandım demesi tamamen başka bir şeydir. Bir iki misalle bu eksik ve gediklere, çukurlara düşmenin sebeplerini arz edeyim…

Bir taraftan Allah inananları maiyyetine alıyor aziz ediyor. Bir tarafta maiyyeti ilahiyyede bulunduğunu iddia eden kimseler, dünyanın en zelili kimselerdir. Rusya’dan koptuğu zaman Amerika’ya dayanmazsa öleceğinden endişe eden kimseler, Amerika’dan koptuğu zaman Rusya’ya dayanmazsa mahv-u perişan olduğundan endişe eden, tir tir titreyen devletler, milletler cemaatler, hükümetler parlamentolar ve parlamenterler. Niçin Allah’a inanan kimseler bu kadar zelil? Niye bu kadar ayak öpmekteler? İşte bunun sırrı anlatılıyor burada!

1-HAK VESİLELER:

Mümin, ihraz ettiği hak davasında, o davayı elinde tuttuğu müddetçe hak vesilelerden istimdad eder. Kafir hak batıl vesile ayırmadan hakkı da değerlendirir, batılı da değerlendirir. Batıl düzeni ayakta tutmak için nice batıl yollara başvurur. Bu düzenin ayakta durması için, Allah’ın yasak ettiği faizi ayakta tutmak gereklidir der. Mevcudiyetini faize bağlar faizi de ayakta tutar. Rüşvet bu düzenin ayakta durması için zaruridir der, rüşveti ayakta tutar. Daha neleri ayakta tutar…

Bu batıl yollarla, batıl vesilelerle hak bildiği doğru bildiği yolu ayakta tutmaya çalışır.

Bu şayet müminse yanlış bir yola girmiştir. Bu kötü mukaddimelerle hayat verici neticeyi elde etmek imkânsızdır. Kaçak bir mantık anlayışına sahipse, batıl yolla hak neticeye gidilemez, bunu bilecektir.

Ama çok kafirler de içinde yaşadıkları Allah’ın nimetlerinden istifade ettikleri dünyada, batıl bir noktayı ellerinde tutsalar bile hak vesilelerle oraya ulaşmış olabilirler.

Binaenaleyh bazen batılın etrafı hak vesilelerle hal yollarla, hak sebeplerle donatılmış olur ve o batıl hayatiyetini devam ettirir. Bazen de hak bir netice, batıl yollarla, batıl vesilelerle çepeçevre ihata edildiği için, o hak da ayaklar altında kalmaya mahkum olur.

Tekrar edeyim bunu: Mümin mümindir ama mümin, elinde tutmak istediği batıl vesilelerle çepeçevre sarılmışsa, o batıl vesileler kâfirin elindeki hak vesilelere mağlup olacaktır. Kafir elinde hak vesileleri tutuyorsa, kafir mü’mine galebe çalacaktır…Nasıl?

Vehhabi, batıl bir mezhebin salikidir. Bütün Cumhuru Ehl-i Sünnete muhalefet etmenin sembolleşmiş cemaatidir. Fakat bugün hükimdirler ve yeryüzündeki Müslüman cemaatlerin en azizidirler. Allah da nimetlerini başlarına yağdırıyor.

Kafir değildirler onlar, diyen kendisi kafir olur. Ama yanlış bir yoldadırlar. Müttefikimiz can kardeşimiz olsa dahi bir hususu tavzih için bunları anlatmada fayda mülahaza ediyorum. Onları ayakta tutan Allah’dır. Maiyyetine alan Allah’dır. Hak olan davalarında, onları o davada ayakta tutan bir “Hak vesile” vardır. O da şudur:

Kendilerinden evvel Mekke’nin Medine’nin Emiri, Şerifi Lord Kişer gibi kafirleri arkeologları sokarak Haremeyn-i Şerifi kafirlere çiğnetiyordu. Yanlış bir yolla, yani İngilizlere dayanmakla mevcudiyetini devamı düşünüyordu. Bunlar ise, nim-müstakîm bir İslam siyaseti güderek; Allah Kur’an’ıyla Mekke’ye kafir giremez demiş, cenabet insan sokulmaz demiş; bu prensibi tahakkuk ettirerek bugün yabancıları sokmuyorlar.Yanlış bir mezhep, hak bir vesileyle Ehl-i Sünnete galebe çaldı…

Batıl yolun sahibi Hak yolun sahibine galebe çalıyor.

Komünistin davası içinde de bir hak payı varsa; bir fakiri gözetme varsa, istismarcıya ve istimlakçıya karşı bir hakkı gözetme meselesi varsa, muvakkaten bu hak vesile onu ayakta tutuyor.

Fakat “vel-âkıbetü lil-Müttekîn…” (Araf, 7/128) Netice Allah’a tam dayanıp güvenenlere aittir. Bir gün gelecek bütün batıllar yıkılacak, komünizminden Amerika’sına kadar, ondan Vehhabisine kadar, sadece ve sadece Kur’an’da Müstakîm diye tavsif edilen cemaati müslimin işe vaziyet edecektir…Bunu bir tarafa koyun!..

2-MÜMİN VE KAFİR SIFATLARI

Har kafirin her sıfatı kafir değildir. Her müminin her sıfatı da mümin değildir.

Nice müminler vardır ki camiye gelir fakat kafir sıfatı vardır onda ve nice kafirler vardır ki, kiliseye bile gitmez, mümin sıfatı vardır onda…

Kafirdeki mümin sıfatı mümindeki kafir sıfatına galebe çalar. Böylece kafir mümine galebe çalar. Bu nasıl olur?..

Mümin sıfatı, kafir sıfatı nedir? Hepsini sayamam ki bir kaçını sayayım: Mümin sıfatı uyanık olmaktır, mümin kardeşlerine karşı mürüvvetli olmaktır. Mümin sıfatı çalışmayı, metodlu çalışmayı emreder. Mesaiyi tanzimi emreder, yardımlaşmayı emreder…

Müminler arasında yardımlaşma yok; banka bu yardımlaşma fikrini yutmuşsa, müminler arasında emniyet ve güven yoksa, müminler arasında metod yoksa kafir sıfatı var demektir o müminlerde.

Ve Amerikalıda metod varsa, Amerikalıda uyanıklık varsa, kerem varsa, civanmertlik varsa, dünyayı anlama varsa; bunlar mümin sıfatlarıdır, Amerikalı sana galebe çalacaktır. Çünkü sen kafirin sıfatını ariye olarak almışsın, o da müminin sıfatını ariye olarak almıştır.

Akıbet müttekîlerindir; ne zaman? Ne zaman Cemaat-i İslamiyye bihakkın yüzde yüz Allah’a teveccüh edecektir, mümin sıfatlarıyla arzı didar edecektir, Allah’ın rahmetini karşısında arzı didar olarak görecektir. Bunu da bir tarafa koyun!..

3-KUR’AN VE KAİNAT KANUNLARI

Allah’ın iki çeşit kanunu vardır. Bu kanunlardan bir tanesi kainatta cereyan eder. Allah’ın bir kitabı, Allah’ın bir çeşit fermanıdır. fermanda namuslar ve kanunlar cereyan etmektedir. Kâinat Allah’ın İrade ve Kudret sıfatından gelir. Allah’ın diğer kanun mecmuası, Kelam sıfatına dayalı olan Kur’an’dır. Bu da Kelam sıfatından gelir.

Bunlar Allah’ın iki çeşit şeriatıdır. Biri kâinat şeriatı, diğeri Kur’an şeriatı.. Biri kâinat kitabı, diğeri Kur’an kitabı. Bir kâinattaki emirler, iki Kur’an’daki emirler.

Bu iki kitaba muhalefet etmenin de cezası vardır. Kur’an’da içki içmeyeceksiniz yasak, içerseniz cezası vardır. Kainatta da emirler vardır. Allah’ın cari kanunlarını bileceksiniz; cazibe nedir, dafia nedir, madde mahiyet itibariyle nedir, madde ne olur, terkibin keyfiyeti nedir, tahlilin keyfiyeti nedir?…Bu da kainatta Allah’ın kudret kalemiyle iradesiyle yazdığı şeydir. Bunu bilmemenin de cezası vardır, bilip de amel etmemenin de cezası vardır.

Ama ekseriyet itibariyle kainattaki kitaba riayet etmemenin cezası dünyada verilir. Kur’an’a riayet etmemenin cezası da ahirette verilir.

Mümin camiye geliyorsa kainat kitabını okumuyorsa, ona bir mükafat verilecekse şayet, ahirette verilir, dünyada değil..

Kâfir kâinat kitabını okuyor, Allah’ı tanımıyorsa ona mükâfat verilecektir dünyaya ait, imansızlığın cezasını da ahirette görecektir.

Bu iki kitabı okumanın ve anlamanın mükâfatı vardır. Okumamanın ve anlamamanın da cezası vardır. Kâinat kitabının cezası umumiyet itibariyle dünyadadır ki bugün müminler çekiyor. Kur’an’ı okumamanın cezası ekseriyet itibariyle ahirettedir.

Burada şunu da ilave edelim: Haddizatında Kur’an anlaşılarak okunsa, kâinatın tercümanı olduğu anlaşılacak, kainat da kendi kendine anlaşılmış olacak ama, kitabının dilini bilmeyen cemaat.. diyelim karşısına iki tane çizgi üst üste koyalım, karşısına 20’inci asrın Müslümanları yazalım aynı şey olacaktır.

Kitabının dilini anlamayan, kitabını anlamayan, Allah’ın maksadını anlamayan en perişan cemaat dedikten sonra, eşittir: 20’inci asrın Müslümanları…rahatlıkla söyleyebiliriz. Bunu da bir tarafa koyalım…Dördüncü hususla hitama erdirelim:

4-KADERİN İRADEMİZİ KAMÇILAMASI, HAYATA HAZIRLAMASI

Allah maiyyetine aldığı kimseleri neden yükseltmiyor? O, yüceltmek istemiyorsa, ben ille de burada kalacağım diyorsa. Allah iradesiyle onu başbaşa bırakır.

Fakat bu asırda Allah Müslümanları az tokatladı, içinde yaşadıkları dünyayı bilmediklerinden tokatladı. Çevrelerine karşı vaziyet almadıklarından ötürü tokatladı. Kur’an’ı anlamayışlarından ötürü tokatladı. Devirlerini bilecek ona göre hukuk sistemini koyacaklar, iktisadi sistemlerini tam sistemleştirecekler, devrin ihtiyaçlarına göre konuşturacaklar onu. İctimai hayatlarını devre göre tanzim edecekler. Devrin bütün ihtiyaçlarına; ferdî, alivî, ictimaî, iktisadî…cevap verilmiş olacaktır.

Bunu yapmadıklarından perişan düşürdü. Düşürdü de ezikliği hissetsinler, aşağılık duygusuyla çevrelerine karşı baş kaldırsınlar. bu müesseseleri geliştirsinler, bu ezikliğin neticesinde yeniden İslam’a saykıl vursunlar, yeniden parlasınlar…

Allah Müslümanların madde planında muvakkaten mağlubiyetlerine hüküm verdi, karar verdi, ta coşsunlar, Araplar arasında kalan Yahudiler gibi coşsunlar, ölüm kalım mücadelesi versinler; ya tam yaşayacaksın dünyaya hakim olacaksın ve ya 9-10 asırdır seni boğmak için gelen haçlı, el’an faaliyette, el’an işe vaziyet etmektedir, gelecek ve seni boğacaktır.

İşte bu hınçla bu azimle çalışsın diye muvakkaten senin madde planında idamına karar verdi Allah!.. Çalışırsan, kafirin idamına karar verecek seni aziz kılacaktır…

Fethullah Gülen Hocaefendi’nin 2 Mayıs 1975 tarihli “TEVHİD” konulu hutbesinin deşifresidir.

MUHTEREM   MÜSLÜMANLAR!..

İnsan dengeli ve bir ahenk içinde yaşarsa, bütün fonksiyonlarını değerlendirebilir, bütün kabiliyetleri Cenabı Hakkın rızası istikametinde inkişaf eder, ahirete ehil hale gelir, ahirette ve cennette Cenabı Hakkın rızasıyla şerefyab olur, Cemaliyle şerefyab olur.

Dengesiz ahenksiz hareket eden kimseler, çok coşsalar, taşsalar, kaplarının dışına çıksalar dahi maksud damına çıkamazlar, matlubu elde edemezler.

Bir nizam bir intizam altında yürüyen kimselerdir ki daima muvaffak olmuşlar, hayatlarını daimi bir denge tahtında, dengeli olarak tutanlar, hayatlarında Allah’ın vaz ettiği nizamı esas alanlar, Kur’an’ın getirip vaz ettiği nizamı esas alanlar, Allah’ın tevfik ve inayetiyle, başkalarının bin kat daha çok sahip oldukları güçle elde edemeyecekleri şeyleri elde etmişlerdir.

Müslümanın hayatında denge çok mühimdir. Hayatın her safhasında dengenin çeşitli tezahürleri vardır. Muvazenenin çeşitli görüntüleri vardır. Bu meseleyi hayatının her safhasında tatbik edemeyen kimse, hayatın her safhasına göre vaziyet alamayan kimse, o da kaybeder, o da helak olur.

Helak olmamak için, kaybetmemek için, Nizam-ı İlahi’nin dışına çıkmamak, inhiraf etmemek. sapmamak gerekir. İnsan bir noktada küçük bir sapma gösterirse, çok neticeler doğurur ve önünü alamaz artık.

İnsanın fakru zaruret halinde, şahsına karşı ferdi hayatına karşı, İslami yaşayışına karşı, Allah Rasulü’nü kavrayışına karşı, Allah’a karşı. Ahiretin daima hesapta tutulmasına karşı bir vaziyeti vardır. Servet elde ettiği zaman, yine insanın bir vaziyeti vardır.

Şayet fakirlik hakkında kazandığı istikameti, muvazeneyi dengeyi zenginlik halinde de devam ettiriyorsa, bu insan dengesini bulmuş, muvazeneli yaşıyor, sapmadan uzak, inhiraf semtine sokulmuyor demektir.

Bir insan cehaletle sapar, inhiraf eder. Cehalet bizatihi inhiraf ettirici bir amildir. İlim bizatihi inhiraf ettirici ve saptırıcı değildir.

İlim bizatihi inhiraf ettirici bir amil olmasa bile, yerinde kullanılmadığı zaman, o da inhiraf ettirir. Sebep ve netice muvazenesi kurulmazsa, illet-malul münasebeti gözetilmezse, şayet mantıkla bu fikir silsilesi içine girilmezse insan ilimle de sapıtabilir. Cehalet halinde insan kurduğu muvazeneyi, ama Allah nazarında makbul muvazeneyi, Kur’an’a uygun muvazeneyi bir şeyler öğrendikten sonra bozuyorsa, kalbi hayatında değişme varsa, o insan da maksud damına çıkamaz, matlubu elde edemez, istediğine ulaşamaz.

İlim insanı değiştiriyorsa, insan servet elde ettiği zaman yaşaması değişiyorsa, ailesi dengesi ve düzeni değişiyorsa, kalbindeki eski duyuşları, duyduğu şeylere doyuşları yer değiştiriyorsa, o insan da muvazeneli değil, dengesini bulamamış, her an inhiraf edebilir.

Antiparantez arz edeyim, hazmedilmemiş batı kültürüyle karşı karşıya gelen bir üniversite, bundan 50 sene evvel, tam dini bir bilgiye de sahip olmayan onun sarıklı sakallı hocaları, hazmedemedikleri o kusmuk halindeki ilmi yuttuklarından mideleri bozuldu, memleket vatan sathına kusuverdiler. İşte ortada boy gezen anarşi, bunların bu ka’yları neticesinde büyüyüverdi. Bunlar onların tohumlarıdır.

İslamı hazmedememiş, dengesini bulamamış, kör cahil, Avrupa kültürüyle, Avrupa anlayışıyla karşı karşıya gelince, kendine ait her şeyi hakir gördü, köküne sövdü, eskiyi unut dedi, koptu kökten, ondan sonra bir sürü -terbiyesizliğimi mazur görün- kopuklar memleketi işgal etti kökten kopmuşlar, Allah’dan kopmuşlar, Rasulüllah’dan kopmuşlar…

Ferdin hayatında, ailenin hayatında cemiyetin hayatında kendini bulmak çok mühimdir.

Hiç bir şey onu değiştirmiyorsa, dün fakirdim, Ebu Hüreyre gibi: “Üç günde bir yudum süt bulamıyordum, millet sar’alı diye başıma basıyordu, halbuki ben açlık heyecan ve helecanını yaşıyordum, Rasulüllah gibi kıvrım kıvrım kıvranıyordum, ama bulduğum zaman halimi vaziyetimi değiştirmiyordum!…

Sa’d ibn-i Amir bir fakirdi, İslamın neşrinde eza cefa görenlerdendi. Bir lokma ekmek bulamıyordu ama eyalet valisi olduğu zaman yine bir lokma ekmek bulamıyordu. Eyalet içinde fakirlerin listesi halifei ruyi zemine Hz.Ömer’e geldiği zaman, isim listesinin başında valinin ismini görüyor, hıçkırıklarını tutamıyor ağlıyordu. Vali de ianeye muhtaçtı,“yardıma muhtaçtı. Dünya değiştirmemişti. Ömer onu gördüğü zaman, Ebu Zerr’i gördüğü zaman, Muaz bin Cebel’i gördüğü zaman, emsalini gördüğü zaman dünya sizi değiştirmedi diyordu.

Dünya dengesini bulmuş insanı değiştiremez.

Dünya istikamet kazanmış insanı değiştiremez. Dünya daha peşinen adımlarını, ahirette arpadan Allah’a hesap vermeye göre ayarlamış insanı Allah’ın Tevfik ve inayetiyle değiştiremez.

Hz.Ömer muvazene kuruyor ve hayatını muvazeneli yaşıyor, yaşadığı müddetçe dünyaya beş para değer vermiyor, asla temellük etmiyor, eğilmiyor dünya karşısında, dünyanın zinet ve debdebesi karşısında. O etrafa ordular gönderiyor, o esnada vaziyeti ve vazifesi odur, fetihler yapıyor, en iyi kumandanları seçiyor, bütün kabiliyet ve istidadını, ütopya yazarlarının tasvir edemedikleri o ideal sitenin istikamet sahilinde dairesinde yürümesini temine sarf ediyor. Ve Allah’ın tevfik ve inayetiyle düşmanı bile alkışlattıracak o muhteşem siteyi yürütüyor, cihan devleti haline getiriyor.

Ama Allah’a teveccüh ettiği anda onu yine aynı muvazene ve muadele içinde görüyoruz. Hiç halife olmamış, hiç o mualla mevkiyi ihraz etmemiş gibi, başı ibn-i Abbas’ın dizi dibinde o son dakikalarını yaşarken, bağırsakları delinen karnından çıkmış, en acılı en iç yakıcı dakikalarını yaşarken, o esnada bir insan nasıl olması gerekiyor, o öyle oluyor. O an Rasulüllah’ın yanında bir avuç yer istiyor, oğlunu ona gönderiyor.. oğlu gelinceye kadar gözünü kapıdan ayırmıyor, kan kaybetmiş gözünü açıp kapayacak hali kalmamış, son soluklarını alıp veriyor. Çıkan soluk adeta ondan bir eksiklik hasıl ederek çıkıyor ve belki o kadar hava içine girmiyor. Her dakika biraz daha eriyor, biraz daha yıpranıyor. Buna rağmen gözünü kapıya dikmiş gelecek haberi bekliyor: “Bana Rasulüllah’ın yanından bir yer verecekler mi?” İşte kendini mutlu kılan bu haber ulaşınca yüzü beşaşet içinde, sevinç içinde ruhunu Allah’a teslim ediyor.

Hayatı muvazene içinde geçmiş eski cübbe giymiş, eski hırkaya bürünmüş. İslamın izzetini başlara tac yapmış, başına tac yapmış, başka izzet tanımamış aynı muvazene ve muadeleyi devam ettirmiş, aynı istikamet aynı bağlılık ve coşkunluk içinde ruhunu Allah’a teslim etmiş.

Tarık bin Ziyad’da da aynı muvazeneyi ve muadeleyi görüyoruz. O Cebeli Tarık boğazını öbür tarafa geçtiği zaman, düşmanın karşısında dengeyi bulmanın ifadesi bir hal gerekiyordu. Beş bin kişinin karşısında doksan bin kişilik musallah bir ordu, hele Avrupa barbarlığını temsil eden bir ordu olursa, orada muadele başka şey iktiza ediyordu. Onun için o canını dişine taktı ne kadar gücü varsa orada, bütün gücüyle Allah’a öyle dayandı, ne kadar atımlık barutu varsa hepsini birden atıverdi, Allah da inayetini yâr etti, kurtarıverdi.

Dedi ki ordusuna: “Önünüzde deniz gibi bir düşman, arkanızda düşman gibi bir deniz; arkaya kaçsanız adice öldürüleceksiniz, fakat sizin gıdanız yiyeceğiniz şeyler, önünüzde savaşacağınız kimselerin elindedir, savaşınsanız ölürseniz Rasulüllah’ı bulacaksınız!”

Bu coşkulu hutbe askeri öylesine coşturmuştu ki, bir öğlen ve ikindi arası meselesi olmuştu doksan bin kişilik o ordu.. Orada öyle olması gerekiyordu…

Ama onu esas Tolaytola’da kralın hazinelerinin bulunduğu dairede görüyoruz. Zafer onu sarhoş etmiyor, dengesini bozmuyor, her an Allah var diyen vicdanının sesini duyuyor. Ayağını muzaffer bir kumandan olarak hazinenin altının elmasın pırlantanın üzerine koyuyor ve kendine şöyle sesleniyor: “Tarık! Evvelki gün bir köleydin! Dün Allah seni hürriyete kavuşturdu, bugün başkumandan ve muzaffer bir kumandansın!. Dikkat et! yarın toprağın altına gireceksin!..” Ve o gece yatağını dehlize serdiriyor, orada yatıyor…

Büyük Kanuni, Cihan imparatoru, “Fransız eyaletim, Hindistan eyaletim!” diyen insan, büyük bir savaştan döndüğü zaman, in gibi bir yerde yatağının serilmesini, orada yatmayı istiyor: “İçimde bir gurur hissettim!” diyor. İnanmış insan dengeli yaşıyor…

Ve Rasulüllah Sallallahü aleyhi ve Sellem, Peygamberlerin hatimesi, Nübüvvet manzumesinin kafiyesi, har hakikatin kristal kristal kendisinde müşahede edildiği mümtaz zat. Mekkeliler kendisine yapmadıkları şey bırakmamışlardı ve Allah inayetini imdada koşturmuş, Mekkeyi fethetme lutfunu ona bahşetmişti.

Hz.Aişe anlatıyor, Enes bin Malik anlatıyor, İbn-i Mesud anlatıyor, müşahidler anlatıyor: “Rasulüllah o gün sırtına bindiği hayvanla Mekke’den içeriye giriyordu. Mekke on sene evvel onu barındırmamıştı. Mekkeli onu kovmuştu. Kalbi kırık, münkesir, mahzun, mükedder Mekke’den çıkıp gitmişti. Kaybettiği her şeyi yeniden elde etmişti. Yeniden Mekke’nin sinesinde idi, içeriye giriyordu, yeniden etrafında yüzlerce Peygamberin medfun bulunduğu ve bütün taiflerin metafı olan Beytullah’a gelecek tavaf edecekti. Yeniden Kabe’ye dönecekti.

Kabe’ye girerken o kadar tevazu…içindeydi ki….mübarek başı, atın üstündeki semerin kaşına değecek gibi eğilmişti…mümkün olsaydı ayaklarına kadar indirecekti başını…Hicab ediyordu, “Beni affet!” diyordu haliyle Allah’a. “Beni affet Allah’ım! Ben böyle bir vaziyette senin şehrine, haram şehrine, senin beytine böyle girmek istemem ama, hadiseler ve saikler böyle olmasını iktiza etti….Denge insanı…..muvazene insanı…… Bütün bunlar, herkes kendi sahasında gelişirken, dev dev olup büyürken, tepeler gibi yükselirken, Hz. Muhammed’e bağlılıklarından zerre kadar bir şey eksilmedi… İbn-i Rüşt yükseldiği en son noktada, hatalarına rağmen Hz. Muhammed fıkhının telfikini yapmaya çalıştı. Mezhepler arasındaki nokta-i itisalleri bir araya getirmeye çalıştı. O da “Ben senin bendenim” diyordu.

Ebu Hanife vardığı son noktada batılı: “Biz üç adam tanıyoruz batıda diyor. Ataullah el-İskenderani, M. ibn-i Arabi veyahut Kelile ve Dimne’nin mütercimi ve bir de Ebu Hanife…

(…)

Fethullah Gülen Hocaefendi’nin “25 Nisan 1975” tarihli “TEVHİD” konulu hutbesinin deşifresidir.

MUHTEREM   MÜSLÜMANLAR!..

Her muvaffakiyetin arkasında, ısrar etme, dayanma direnme vardır.

İnandığımız yolda, dayandığımız, direndiğimiz sabrettiğimiz nisbette muvaffakiyet elde edecek, Cenab-ı Hakkın rızasını kazanacağız. Ufak bir gevşeklik, ufak bir tereddüt, bütün kalbi melekelerimizin, dimağî meleklerimizin sönmesine sebebiyet verecek ve o ana kadar yaptığımız boşuna gidecektir.

Nice yolda işi bırakmış dönmüş kimseler vardır ki, o ana kadar çektiği zahmetler yanında kâr kalmış, hiç bir şey de kazanamamışlardır.

Esasen dünya hayatında da durum bu merkezdedir. Hangi işimiz vardır ki onu yarıya kadar götürüp bıraktıktan sonra ondan semere almayı bekleyelim. Bağımızın tımarı, hayvanlarımızın bakımı, evlatlarımızın bakımı..bunlardan hangisini yarıda bıraktıktan sonra semere aldığımız müşahede edilmiştir.

Allah’a ait, Ahirete ait cenneti kazanmaya matuf bütün işlerde, mümin aynı kanunla hareket eder. Nazarını tevcih ettiği Allah ufkundan bir an olsun nazarını ayırmaz, gönlünden derin bir iştiyak ve arzuyla daima Allah’a mülakî olacağı o ânı intizara eder, o kapıdan ayrılmak ona adeta ölüm gelir ve o, Allah’ın inayet ve tevfikiyle muvaffak olur.

Bir kedinin, delikten çıkan bir mahluku beklediği gibi, Hakkın rızasını, Hakkın tecelli edeceği ânı bekleyen insan muvaffak olur. Günlerce aylarca senelerce katettiği halde umduğunu elde edememesine rağmen yılmayan usanmayan insan, o yolu kateder, tepeleri aşar ve umduğunu da Allah’ın tevfik ve inayetiyle elde eder.

Allah Rasulü tazyikler karşısında hırçınlıklar anlayışsızlıklar karşısında eğer tereddüt gösterse dönseydi, bugün bizim müşahede ettiğimiz muvaffakiyeti elde edemeyecekti. O her şeye rağmen, 13 sene adeta sema yüzüne bakmıyor, yeryüzüne bakmıyor, kimse O’nun sözüne kulak vermiyordu. Bütün bunlara rağmen ısrar etti direndi, sabretti dayandı. Allah da tevfikini yâr etti.

Dönek kimseler matlubu elde edemezler. Yarı yolda işi bırakanlar matlubu elde edemezler. Tepeye çıkarken zoru gördüklerinden ötürü işi bırakanlar matlubu elde edemezler.

Kaskatı bir kalbe sahip olduğun an ve aynı zamanda basit haline mazhar olup alabildiğine münşerih bir kalbe sahip olduğun an, her iki anda da aynı vaziyette Allah’a müteveccih isen, Allah’ın tevfik ve inayetiyle muvaffak olursun.

Yağmurlu yerle yağmursuz yeri, yağmurlu sema ile yağmursuz semayı, kupkuru zeminle ot bitmiş zemini bir tutmayan insan muvaffak olamaz. Yağmurun altında da kupkuru yerde de ıslanan insanlar muvaffak olurlar. Taştan dahi bir şey çıkacağına inanmış kimseler muvaffak olurlar.

Rasulü Ekrem işte bu sırrın abidesidir. O’nun sadık yârânı bu sabrın abideleridir. Sabrettiler, dayandılar Allah da tevfikini yâr etti.

           “Ya eyyühellezîne âmenüsbirû ve sâbirû…”(Ali İmran, 3/200) Ey iman edenler siz de sabredin direnin, yılgınlık ve tereddüt göstermeyin. Her şeye rağmen Allah kapısında kalmaya ve durmaya ısrar edin…

ve sâbirû…Birbirinize sabır tavsiyesinde bulunun, sabrı anlatın, halinizle sabrı gösterin…

ve râbitû…Birbirinize sımsıkı bağlanın, mehalike karşı uyanık göz olun, tehlikeleri gözetlemede çok uyanık olun, memleketi saracak evinizi saracak, ufkunuzu saracak yılanlara çıyanlara karşı uyanık olun, hep beraber olun…Birinizin gözü diğeriniz hesabına baksın, diğerinizin kulağı bir berikini duysun, birbirinizin hesabına görür, birbirinizin hesabına duyar, birbirinizin hesabına konuşur, birbirine bağlanmış bir cemaat haline gelin. Ta ki felahı elde edesiniz…

Kur’an-ı Kerim, insanların felahı elde ermelerini bu hususlara bağlamıştır. Dayanacaksın, direneceksin, tereddüt göstermeyeceksin Aynı halin ve havanın başkalarına intikal ettirilmesini temin edeceksin, başkalarına da duyurmaya çalışacaksın. Ve sonra sımsıkı bünyan-ı marsus haline geleceksin.. birbirine perçinlenmiş duvarlar haline, kurşunla birbirine bağlanmış duvarlara haline geleceksin, bir bütün halinde arzı didar edeceksin. Allah o zaman seni muvaffak kılacaktır. Cenab-ı Hak bizi öyle etsin ve inşallahü teala muvaffak eylesin…

Her şeyin sarsıldığı ve yıkıldığı anda, bu kudsî hakikatı anlayan kimseler, bu noktada Cenabı Hakkın tevfikine itimad ettikleri için, Allah onları muvaffak kıldı.

Rasulü Ekreme bağlı bir cemaat için, O’nun kaybı kadar müthiş ve insanı dilhûn eden ikinci bir hadise tasavvur edilemez. Cemaati Rasulü Ekremi öyle bir seviyor O’na öylesine bağlıydılar ki, bir gün görmeme onlar için cehennem azabı oluyordu. Bununla beraber uyanık insanlar, kendilerine hak ve hakikat anlatıldığı andan itibaren, neye bağlanmaları lazım geldiğini kavrıyor, Allah’a tevekkül ediyor, Allah’a dayanıyor ve O’nun açtığı çığırda, O’nun gösterdiği ufka doğru koşmaya çalışıyorlardı.

Hz.Ebu Bekir bu dayanmanın, direnmenin ve tereddüt göstermemenin Peygamberimizden sonra adeta tek insanı desek sezadır. Hayatı hep beraber geçmiş, en tehlikeli anlarda hep beraber bulunmuş, hayattayken O’na gelebilecek bütün mehalike karşı göğsünü siper yapmış, kalkan yapmış, varlığını her an O’nun için amade, O’nun için kurban vaziyetinde tutmuş bir insan, O vefat ettiği zaman sarsılması düşünülürdü, belki de onun da tereddüde düşmesi düşünülürdü. Fakat Peygamberimiz işi nerede bıraktıysa o aldı oradan yürütüverdi ve Allah’ın inayetiyle kafirin burnunu kırıverdi, münafığı içinden atıverdi, hiç tereddüt göstermedi

Allah Rasulü’nün ordusunu teşcî etti, “Bu ordu düşmanın karşısına gitsin! Bu Rasulüllah’ın emridir” demişti.

Zekat vermeme hususunda direnenlere karşı tereddüt gösterenlere karşı çıkıverdi, atına bindi, onlara karşı cihad ilan ediverdi.

Allah Rasulü’nün şu sözüne tam uyuyordu: “Allah yolunda cihad etmekle memurum; iman edecekleri, namazlarını dosdoğru kılacakları, zekatlarını tastamam verecekleri âna kadar cihadla memurum mükellefim!” diyordu, hiç tereddüt göstermiyordu. İş Rasulüllah’ın getirildiği yerden ele alınıyor ondan sonra da yürütülüyordu. Allah da tevfikini yâr ediyordu.

Düşünün ki bir taraftan Roma İmparatorluğuna karşı ordu gönderirken, beri tarafta Yemame’de yalancı Peygamber Müseyylemetül-Kezzab binlerce insanı baştan çıkarmış, etrafına toplamıştı, onun da burnunu kırıyordu.

Münafıklar Medine içinde ve dışında fitne çıkarmaya çalışıyorlardı, onların da yüzleri yere sürtülüyordu.

Bu, sabrın, direnmenin, dayanmanın, hak bildiği yolda yılgınlık göstermemenin ifadesiydi.

Tereddütler daima insanları geri bırakır. Tevrat’a ait bir vakayı Cenabı Musa’dan naklen şöyle duyuyoruz: “Ya ilahel-alemin çok kimseleri görüyorum ki,, sana doğru gelirken onlar ayrı yolda bırakıp dönüyorlar. Nice kimseleri görüyorum ki, tepeleri aşarken, yolları katederken sana gelen bu kimseler sonra geriye dönüyorlar.”

Cenabı Hak kemali hikmetle ferman ediyor: “Ya Musa! Onlar bana gelmiş kimseler değillerdi. Gelmeye niyet etmiş, tereddüdünü içinden atamamış, esasen direnme kazanamamış, güç kazanamamış, sabretmesini öğrenememiş, insan matlubuna nasıl maksuduna mahbubuna nasıl ulaşır onu bilememiş kimseler, onlar şaşkınlardır…”

İşte 20’inci asırdaki bu kötü manzarayı hasıl eden de bu kabil şaşkınlardır. Çok şaşkın kimseler vardır ki hemen yola girdiği an matlubunu elde etmeyi, mahbubunu elde etmeyi, maksuduna nail olmayı düşünür. Halbuki bu yol uzaktır. Yunus’un diliyle: Menzili çoktur, geçidi yoktur, derin sular var…Çok kandan irinden deryaları geçeceksin, belki ondan sonra matlubuna, maksuduna nail olacaksın, vasıl olacaksın.

Cenabı Hak sebat ve sabır gösterenlerden, kabz halinde bast halinde kendisine müteveccih olanlardan, ısdırap ve ızdırar zamanında, refah ve saadet anında aynı vaziyette kendisine müteveccih olanlardan eylesin…

Fethullah Gülen Hocaefendi’nin” 18 Nisan 1975 ” tarihli “TEVHİD” konulu hutbesinin deşifresidir.

“MUHTEREM   MÜSLÜMANLAR!..

Her insanın, o insanı meşgul eder, müteessir eder, çok defa dünyaya ait başka şeylerini unutturur büyük bir meselesi vardır.

Meselenin büyüklüğüne göre o insanın, o meselenin dışındaki şeyleri terk etmesi görülür. Mesele ne kadar büyürse, o nisbette sair şeyler tamamen unutulur ve terk edilir.

Bacağını kaybetme meselesiyle karşı karşıya kalan bir insanın, o gün çıkan yemeklerin çeşidini dedikodu etmesi asla düşünülemez. Çünkü başında büyük bir gailesi var. Hanımı evden ayrılmış gitmiş bir tarafa; hanımı nereye gittiği bilinmeyen bir adamın başına öyle bir gaile açılmıştır ki, o gün o, ayakkabısına boya vurmayı mesele etmez, edilmez. O, buna benzer çok meseleyi çoktan unutmuştur esasen.

Mesele büyüklüğüne göre kendinden başka her şeyi unutturur ve terk ettirir.

Bu meseleleri kim tayin edecek veya mesele neye göre ehemmiyet kazanacak? Bizim hayatımızla yaşayışımızla alakalı meselelerin dışındaki büyük işlerin büyüklüğünü nasıl anlayacağız?

Bunu Allah Celle Celâlühû’nün ölçüleri içinde, vicdanın ve insan şefkatinin ışığı altında akıl ve mantıkla bulacağız”

“Allah’ın tevfik ve inayetiyle…

Her devirde bir kısım meseleler ehemmiyet kazanır.

Rasulü Ekrem Aleyhissalatü vesselam devrinde de bir mesele ehemmiyet kazanmıştı.

Belki bir zaman gelir ki harpler ehemmiyet kazanır, cihanı fethetme ehemmiyet kazanır, medeniyetler umranlar kurma ehemmiyet kazanır. Bazı zaman da olur ki, insanlara muhtaç oldukları sağlam bir kanaati kazandırma ehemmiyet kazanır, iman ehemmiyet kazanır. İnsanların kendi arzularını yaşamalarından kurtarılması ehemmiyet kazanır. Allah’ın isteklerini yaşama ve yaşatma ehemmiyet kazanır. Bu da aklın rehberliğiyle vicdan taşıyan her insanın hemen hemen hissedebileceği vazıh meselelerdendir.

Şirazeden çıkmış bir nesil karşısında müteessir olmayan bir insan, kalp ve vicdan taşımıyor demektir. Evladı veya bir yakını dinsiz olmuş bir kimse, bu mesele karşısında müteessir değilse, insanî melekelerini kaybetmiş demektir.

Topyekün bir millet içinde bu kabil çözülmeler, kopmalar ve başıboş bir hayat ve hava içine girmeler birbirini takip ediyorsa, topyekün o milletin efradı, bu korkunç manzara karşısında hissiz kayıtsız duruyorsa, topyekûn o milletin histen, kayıttan nasibi olmayan o milletin sinesinde bir kalp ve vicdan taşıdığı iddia edilemez.

Kalp ve vicdan taşıyan herkes kendine yakın olsun uzak olsun, milleti içinde bulunsun, milletinin dışında bulunsun derece ve daireye göre ehemmiyetli olmakla beraber bu meseleler, dinden kopan dinsizliğe düşen, imandan ayrılan imansızlığı tercih eden, ahlakı salahı bırakan, ahlaksızlığa ve salahsızlığa düşen herkes, onun kalbinde dalga dalga teessür hasıl etmesi icab eder. Dalga dalga kalbinde tesir hasıl değilse, kalbi yoktur diyeceğiz o insana…vicdanı da yok diyeceğiz o insana…

Çok küçük meseleler kendilerini müteessir eden insanlar, bu mesele karşısında müteessir değillerse imansızlığın akıbeti mevzuunda şüpheleri var demektir. Şu cümle cümle birer kanun halinde arz ettiğim meselelerin sonunda bir şey söyleyeceğim esasen;

Bu yıkılışlar, çözülüşler yok oluşlar karşısında bir insan müteessir değilse, esasen bu gidişin akıbeti hakkında şüphesi var demektir o insanın.

Yani bir bir haşre inanmıyor bir hesaba inanmıyor, bir Allah huzuruna çıkışa inanmıyor, bir ebedi saadete inanmıyor… Evladının şirazesizliği karşısında duygulanmıyorsa, müteessir olmuyorsa, bu mevzuda getireceği bütün delilleri arkaya atacağız. Zira bu mevzuda inanmış olamanın en birinci zahir ve bahir alameti, onu o girdaptan kurtarma hususunda gösterilecek gayrettir. O hususta yapılacak, çalışılacak, ne güná ne istikamette olursa olsun, işler olacaktır. Cenab-ı Hak, büyük meseleyi, meselenin kameti kıymetine uygun idrake bizleri muvaffak etsin!..

İşte Rasulü Ekrem Aleyhissalatü vesselam hayata gözlerini açıp, hayatın manasını anladığı andan itibaren bu derdi dert edinmiş, bu meseleyi en büyük mesele yapmıştır.

Rasulü Ekrem kendi servetini bu mesele uğrunda feda etmişti. Hanımının servetini de bu mesele uğrunda feda etmişti. Rahat yüzü görmüyordu meselesinden ötürü.

– “Başın kırıldı” diyorlardı…

– “Bilmiyorum, meselem büyük!..”

– “Dişin kırıldı!..”

– “Bilmiyorum meselem büyük!..

– “Memleketini terk ettirmeye zorlanıyorsun”;

– “Bilmiyorum meselem büyük!..”

– “Hicrete memur edildin!..”

– “Meselem büyük!..” diyordu.

Daima kafasında meselesi vardı..

İşte bu meselesi onu boğacak hale getirmişti ki Kur’an:

İşte imanlı kalbin ifadesi…İşte vicdanlı kalbin

“Neredeyse insanlar iman etmediklerinden ötürü, kendini intihar edeceksin!” diyor.”

“O’nu amcası Ebu Talib’in yanında, nasıl muzdarip bulunduğunu, nasıl muzdarip yaşadığını hep beraber görelim:

Ebû Talip 40 seneye yakın Rasuller Rasulüne yardım etmiş, O’nu himaye etmiş, esen yelden korumuştu. Peygamberliğinden ötürü O’nu himaye etmiyordu. O bir yakınıydı, hiss-i karâbetle bu işi yapıyordu. Eğer O’nun Peygamberliğine hürmeten yapsaydı, kalpteki buzlar çözülecek ve o da Rasulullah deryasında çözülüp gidecekti. Fakat sadece hiss-i karâbet ve şefkatle yapıyordu bunu.

Ama Allah Rasulü onun himayesini karşılıksız bırakmamak için, döşeğinin başında ondan bir şey istiyordu.

– “Amcam! Senden fazla bir şey istemiyorum, bir kere lâilâhe illallâh de mahkemeyi kübrada sana şefaat edeyim!”. O tereddüt içindeydi zira yine Allah Rasulünden öğreniyoruz:

“Nasıl yaşarsanız öyle ölürsünüz, nasıl ölürseniz öyle haşr olursunuz”.

Ebu Talip lâilâhe illallâh diyerek yaşamamıştı ki öyle ölsün!..Allah o an ona nasip etmeyecekti onu.

Allah Rasulü hep ısrar ediyordu. Başında Senadidi Kureyş de vardı Küfrün, cehlin babası Ebu Cehil’ de ordaydı. Allah Rasulü ona lâilâhe illallâh demeyi zorlarken,

– “De!” deyiverirken, Ebu Cehil de:

– “Babanın ananın dininden mi dönüyorsun?” diyordu. Allah Rasulü Ebu Talib’i ikna edemedi; ikna olmazsa edilemez, insan, peşin hükümlere saplanmışsa ikna edilemez o insan!..

– “Alâ milleti Abdilmuttalip!..” Son sözü bu oldu. Müminin son sözü lâilâhe illallâh’dır. Ebu Talib’in son sözü

– “Abdülmuttalibin dini üzerine ölüyorum” oldu. Abdülmuttalip de nasıl öldü cahiliye devrinde malum!

Allah Rasulü yıkıldı o anda, sanki içinde bulunduğu binanın kubbesi başına çöktü. 40 sene nuru alsın himaye etsin, onun için her mehalike girsin, beladan belaya atılsın, ölümün kucağına atılsın; fakat sonra Allah Rasulü ona hiç bir şey yapamasın…Şefaat hakkını dahi kaybetmiş olarak ahirete gitsin…

Allah Rasulü yıkıldı. Lealleke bahiun’u işte o esnada görmek lazımdı. Nasıl sıkılmıştı, o esnada dudağından şu sözler dökülüyordu: Nehyolunmadıktan sonra, vallahi senin için hep istiğfar edeceğim diyordu. Eğer Allah beni men ederse, ne yapayım o zaman emir büyük yerden, boyun bükük bel kıracağım,

Allah ayet indiriyor, anında ayet indiriyor:

“Mâ kâne linnebiyyin…”(Tevbe, 9/113)

          “Peygamber ve Müminler, kendi yakınları dahi olsa, müşrik olarak ölen kimselere asla ve kat’a dua ve istiğfar edemezler, onlar için mağfiret talep edemezler.”

          “İnneke lâ tehdî men ahbebte…” (Kasas, 28/56). Bu da büyük yerden bir tesellidir: Allah: “Habibi zîşánım! Sen istediğini hidayet edemezsin! Allah kimi dilerse ona hidayet eder.”

Murad-ı İlahî olmadı. O, Allah’a teveccüh etmedi ki, Allah da hidayetini murad buyursun!.. Öyleyse sen hiç mütessir olma! kalb-i pâkin mahzun olmasın, yakının dahi olsa, senin yakının takvada sana yakın olanlardır  tesellisinde bulundu.

Evet mümini sıkan, mümini muzdarip yapan şey, bir insanın dinsiz olması…

Ya bin insan her gün dinsiz oluyorsa!.. Ya bin cenaze her gün imanını kaybediyorsa!.. Ya binlerce insan şeriatın bağrından kopup gidiyorsa!.. Afedersiniz, kopuklar içine karışıyorsa!.. Bu büyük manzara karşısında müteessir olmayan insan kalp taşımıyor, vicdan taşımıyor demektir.

Öyleyse insan imanının nisbetinde, iz’anının nisbetinde bildiği büyük davayı başkasına anlatmaya çalışacaktır. En büyük meselesi Allah’ı anlatmak olacaktır.

Allah anlatılmadığından ötürü şirazeden çıkan gençlik karşısında kalbiniz müteessir olmuyorsa, bozulmuş demektir, tefessüh etmiş demektir. Allah yar ve yardımcınız olsun!.. Büyük hakikati idrake sizi muvaffak kılsın. Bu millet daha ne kadar yüz üstü emekleyecek Allah[…] böyle olacağı muhakkaktır. Allah, lutfuyla keremiyle meccânen bizi bağışlasın, tarik-i müstakime hidayet eylesin…

Allah Rasulünün derdi davası buydu. Peygamberimizin dert ve davasını dert ve dava edinin. Allah’ın isteği budur. Allah’ın isteğini dert ve dava edinin. Kalbinizle yaşayın, vicdanınızla yaşayın, kalp ve vicdanın ışığı altında vereceğiniz kararları verin, yapacağınız işleri yapın…

Hz. Ali Radyalláhü anh, Allah Rasulü tarafından Hayber fethine memur edilmişti. Hayber fethedilemeyince Allah Rasulü şöyle ferman buyurdu:

– “Yarın bu bayrağı öyle birine vereceğim ki o Allah’ı, Rasulüllahı sever, Allah ve Rasulüllah da onu sever”…O gece herkes bayrağın kendisine verileceğini bekliyordu. Ömer de bekliyordu, Ebu Bekir de bekliyordu, Osman da bekliyordu.

Gözleri ağrıyan gözlerinde hastalık bulunan Hz. Ali, Risâletmeâb Efendimizin huzuruna gelince, mübarek tükürüğünü gözlerin sürdü, şifâyâb oldu. Bayrağı ona verdiği zaman kimin Allah ve Rasulü tarafından sevilmiş olduğu belli olmuştu.

– “Olduğun gibi yürü!” dedi ona.

– “Sonra gittiğin yerde Allah’ı anlat!” dedi. “Karşına çıkacak olan kimselere Allah’ı anlat!”.

– “Senin elinle bir adamın hidayete ermesi, senin için, Allah’ın verdiği yığın yığın mallardan, develerden, koyunlardan daha hayırlıdır” diyordu.

Bir adamın hidayetine vesile olmak, bu milletten olan bir tek ferdin imanı, bu memleketin topyekûn ölmesinden daha mühimdir. İzmir’in zelzele olup yerin dibine batması, bir tek insanın imandan çıkması mevzuunda çok hafif kalır. Bir insanın ebediyyen cehenneme gitmesi, bin defa Türkiye’nin kaybedilmesinden daha mühimdir. Çünkü ölen insanlar, ölseler dahi Allah’ın rızasını kazandılarsa cennete giderler. Ya ebediyyen cehenneme düçár olan, ebediyyen Allah’ı kaybeden, ebediyyen Kur’an’ı kaybeden!..

İşte bundan ötürü, bir müminin en mühim meselesi Allah’ı anlatmak olacaktır. Siz hatibe ses uyduracaksınız, mevizeciye ses uyduracaksınız. Dediği şeyi diyecek, neşrettiği şeyi neşredeceksiniz. Büyük hakikatta şerîk olacaksınız; ta Ebrâr ile beraber yaşaya öyle haşrolasınız.. Allah yâr ve yardımcınız olsun!.

Fethullah Gülen Hocaefendi’nin 14 Şubat 1975 tarihli “TEVHİD” konulu hutbesinin deşifresidir.