M\u00fcsl\u00fcmanlar i\u00e7in Mekke ve Medine’den sonra \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc mukaddes \u015fehir kabul edilmi\u015f olan Kud\u00fcs’e huzur, ancak Hz. \u00d6mer’in \u015fehri fethiyle gelmi\u015ftir. Amr b. As’\u0131n ku\u015fatt\u0131\u011f\u0131 Kud\u00fcs, kan d\u00f6k\u00fclmeden teslim al\u0131nd\u0131ktan sonra Halife Hz. \u00d6mer Kud\u00fcs’e gelerek gayrim\u00fcslimlere ahidn\u00e2meyle baz\u0131 imtiyazlar vermi\u015ftir. As\u0131rlarca Kud\u00fcs’te b\u00fct\u00fcn din mensuplar\u0131n\u0131n, M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n adaletli ve ho\u015fg\u00f6r\u00fcl\u00fc idaresi alt\u0131nda huzur ve s\u00fck\u00fbn i\u00e7erisinde ya\u015famalar\u0131na zemin haz\u0131rlayan ahidn\u00e2me<\/em><\/strong> \u015f\u00f6yledir:<\/p>\n \u00d6mer bin Hattab<\/em><\/p>\n Bismillahirrahmanirrahim<\/em><\/p>\n Bizi \u0130sl\u00e2m’la y\u00fcceltene, imanla \u00fcst\u00fcn k\u0131lana, Peygamberi Muhammed’i g\u00f6ndererek rahmetini g\u00f6sterene, bizi dal\u00e2letten hidayete \u00e7\u0131kararak ayr\u0131l\u0131klardan sonra hidayette birle\u015ftirene, kalblerimizi birbirine \u0131s\u0131nd\u0131rana, d\u00fc\u015fmanlar\u0131m\u0131za kar\u015f\u0131 bize yard\u0131m edene, bizi bu beldelerde oturtup birbirini seven dostlar ve karde\u015fler k\u0131lana -Allah’a- hamdolsun.<\/em><\/p>\n Ey Allah’\u0131n kullar\u0131! Bu nimetten dolay\u0131 O’na hamdedin.<\/em><\/p>\n Bu ahidn\u00e2me, \u00d6mer \u0130bn\u00fc’l-Hattab’dan de\u011ferli Patrik Safronbos’a verilmi\u015f ahd u misakt\u0131r. O; bulunduklar\u0131 yerlerdeki ke\u015fi\u015fler, rahipler, rahibeler, raiyyeti olan Kud\u00fcs-i \u015eerif’teki T\u00fbr ez-Zeytun’da bulunanlar\u0131n patri\u011fidir. \u00dczerlerinde eman bulunur ve z\u0131mm\u00eelik h\u00fck\u00fcmlerine de uyarlarsa, biz b\u00fct\u00fcn m\u00fcminler ve bizden sonrakiler, daha evvel oldu\u011fu gibi, onlar\u0131 zarar g\u00f6rmekten korusunlar. \u015eu kadar ki; onlar da itaat ve sayg\u0131 \u00fczere bulunmal\u0131d\u0131rlar…<\/em><\/p>\n M\u00fcminlerden her kim; bizim bu eman\u0131m\u0131z okunur da ona ayk\u0131r\u0131 hareket ederse, \u015fu andan k\u0131yamete kadar Allah’\u0131n ahdini bozmu\u015f, Resul\u00fc’n\u00fc de ho\u015f kar\u015f\u0131lamam\u0131\u015f olur.” (Fi Rebi\u00fclevvel 15) \n\t\t\t<\/div><\/div><\/em><\/p>\n Bu antla\u015fmadan sonra Kud\u00fcs’teki Kamame Kilisesi’ne giden Hz. \u00d6mer, namaz vakti gelince patri\u011fe namaz k\u0131labilece\u011fi bir yer g\u00f6stermesini istemi\u015ftir. Patri\u011fin: “Kilisenin herhangi bir yerinde k\u0131labilirsiniz.” demesi \u00fczerine Hz. \u00d6mer, kilisenin i\u00e7inde namaz k\u0131lmak istemeyerek kap\u0131ya yak\u0131n bir yerde namaz\u0131n\u0131 k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Namaz\u0131n\u0131 k\u0131ld\u0131ktan sonra Hz. \u00d6mer, patri\u011fe \u015funu s\u00f6ylemi\u015ftir: “E\u011fer ben i\u00e7erde k\u0131lsayd\u0131m, \u00f6teki M\u00fcsl\u00fcmanlar da orada k\u0131larlar, oray\u0131 mescit h\u00e2line getirirlerdi.” Bunun \u00fczerine ahidn\u00e2meye M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n namaz i\u00e7in kilisede toplanmamas\u0131 ve orada ezan okumamas\u0131 il\u00e2ve edilmi\u015ftir. Hz. \u00d6mer, patrikten mescit yap\u0131lacak bir yer g\u00f6stermesini isteyince o da Allah’\u0131n Hz. Yakub’a vahyetti\u011fi tepeyi g\u00f6stermi\u015ftir. Hz. \u00d6mer oraya bir mescit yap\u0131lmas\u0131n\u0131 emretmi\u015ftir.<\/p>\n Uzun bir d\u00f6nem Emevi, Abbasi, Sel\u00e7uklu ve Fatimi idarelerinde kalan Kud\u00fcs, 1099’da Ha\u00e7l\u0131 ordular\u0131n\u0131n sald\u0131r\u0131s\u0131na u\u011fram\u0131\u015ft\u0131r. Hr\u0131stiyanlar Kud\u00fcs’te binlerce M\u00fcsl\u00fcman’\u0131 katletmi\u015ftir. Sel\u00e2hadd\u00een-i Eyyub\u00ee’nin 1187’de Kud\u00fcs’\u00fc fethine kadar devam eden Ha\u00e7l\u0131 h\u00e2kimiyeti s\u0131ras\u0131nda Filistin’de b\u00fcy\u00fck kar\u0131\u015f\u0131kl\u0131klar ya\u015fanm\u0131\u015ft\u0131r.<\/p>\n Sel\u00e2hadd\u00een Eyy\u00fcbi, 1187 tarihinde Kud\u00fcs’\u00fc uzun s\u00fcren m\u00fccadelelerden sonra Ha\u00e7l\u0131lardan ald\u0131\u011f\u0131nda, \u015fehirde bulunan Ha\u00e7l\u0131lara, bilhassa kad\u0131nlara, \u00e7ocuklara ve Hr\u0131stiyan din adamlar\u0131na her t\u00fcrl\u00fc kolayl\u0131\u011f\u0131 g\u00f6stermi\u015ftir. Bir\u00e7oklar\u0131n\u0131 fidye almadan gidecekleri yere g\u00f6ndermi\u015ftir. Bu konuda Bat\u0131l\u0131 tarih\u00e7iler bile, Selahaddin Eyyubi’ye \u00f6vg\u00fclerde bulunmu\u015flard\u0131r.<\/p>\ntweet<\/a>