Bu sorumlulu\u011fu ifade eden \u00e2yetlerin birinde \u201c\u00c7al\u0131\u015f\u0131n, yapt\u0131klar\u0131n\u0131z\u0131 Allah da, Resul\u00fc de, m\u00fcminler de g\u00f6recekler (Tevbe S\u00fbresi, 9\/105)<\/strong> buyrulmaktad\u0131r. \u201cYapt\u0131klar\u0131n\u0131z\u0131 Allah g\u00f6recek ifadesiyle ki\u015finin Allah\u2019a kar\u015f\u0131, \u201cResul\u00fc ve m\u00fc\u2019minler de g\u00f6recekler.\u201d ifadesiyle de topluma kar\u015f\u0131 sorumlu oldu\u011fu bildirmektedir. Buna g\u00f6re insan i\u00e7inde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 toplumla ili\u015fkilerinde Allah\u2019\u0131n emir ve yasaklar\u0131na uyup uymad\u0131\u011f\u0131ndan ve yapt\u0131klar\u0131n\u0131n topluma faydal\u0131 olup olmad\u0131\u011f\u0131ndan sorumludur.<\/p>\n O halde yay\u0131nc\u0131 kurulu\u015f sahipleri ve bu kurumda \u00e7al\u0131\u015fanlar da, ellerindeki imk\u00e2nlar\u0131 hangi ama\u00e7la kulland\u0131klar\u0131ndan ve dergi, gazete, radyo, televizyon, interneti okuyan\/seyreden\/dinleyen kimseler de, onlardan hay\u0131r ve \u015fer olarak ne \u00f6\u011frendiklerinden\/ inand\u0131klar\u0131ndan sorumludurlar.<\/p>\n Yine insan\u0131n sorumlulu\u011funu ifade sadedinde Y\u00fcce Rabbimiz \u201cHer insan\u0131n vebalini, kendi nefsine ba\u011flad\u0131k, her insan yapt\u0131klar\u0131na g\u00f6re muamele g\u00f6r\u00fcr. Nitekim k\u0131yamet g\u00fcn\u00fc hesap defterini \u00f6n\u00fcnde a\u00e7\u0131lm\u0131\u015f bulacakt\u0131r. \u015e\u00f6yle deriz ona: Defterini oku. Bug\u00fcn muhasebeci olarak kendi i\u015fini g\u00f6rmeye kendin yetersin (isr\u00e2 s\u00fbresi, 17\/13-14)<\/strong> buyurmaktad\u0131r. Bir ba\u015fka \u00e2yette Allah Te\u00e2l\u00e2 \u201cBilmedi\u011fin \u015feyin pe\u015fine d\u00fc\u015fme! \u00c7\u00fcnk\u00fc kulak, g\u00f6z, kalb gibi azalar\u0131n hepsi de sorguya \u00e7ekilecektir.\u201d (\u0130sr\u00e2 s\u00fbresi, 17\/36)<\/strong> buyurmaktad\u0131r. Bu \u00e2yet g\u00fcn\u00fcm\u00fcz kitle ileti\u015fim vas\u0131talar\u0131n\u0131n hedef kitlesini a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde uyarmaktad\u0131r. Zira ileti\u015fim \u00fcr\u00fcnlerini g\u00f6z\u00fcm\u00fcz g\u00f6rmekte, kula\u011f\u0131m\u0131z duymakta; bunlar kalbimizde, zihnimizde, g\u00f6nl\u00fcm\u00fczde yerine ve etkisine g\u00f6re hayat boyu kalmakta ve bizleri me\u015fgul etmektedir. Buna g\u00f6re hay\u0131rl\u0131 olanla me\u015fguliyet hay\u0131r; zararl\u0131, bo\u015f ve abesle olan me\u015fguliyet ise a\u011f\u0131r bir sorumluluk getirir.<\/p>\n Bu \u00e2yeti a\u00e7\u0131klar mahiyette Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem)\u2019in \u015fu beyan\u0131 \u00e7ok m\u00e2nid\u00e2rd\u0131r: \u201cK\u0131yamet G\u00fcn\u00fc insano\u011flu \u015fu be\u015f \u015feyden hesaba \u00e7ekilmedik\u00e7e Rabbinin huzurundan bir ad\u0131m atacak kadar dahi ayr\u0131lamaz: \u00d6mr\u00fcn\u00fc nas\u0131l ge\u00e7irip t\u00fcketti, gen\u00e7li\u011fini nas\u0131l y\u0131pratt\u0131, mal\u0131n\u0131 nerede kazan\u0131p nereye harcad\u0131, \u00f6\u011frendi\u011fi ilim ile ne amel etti.\u201d<\/strong> Amelin b\u00fcy\u00fc\u011f\u00fcne k\u00fc\u00e7\u00fc\u011f\u00fcne bak\u0131lmay\u0131p zerre kadar dahi olsa -ister hay\u0131r ister \u015fer- mutlaka kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 bulaca\u011f\u0131, yine bir ba\u015fka \u00e2yet-i kerimede ifade edilmektedir. \u0130nsan zerre kadar amelinden sorumlu oldu\u011funa g\u00f6re, her yapt\u0131\u011f\u0131 amelin d\u00fcnyas\u0131, ahireti ve i\u00e7inde ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 toplumu i\u00e7in faydal\u0131 m\u0131 zararl\u0131 m\u0131 oldu\u011funun muhasebesini yapmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n Res\u00fbl-i Ekrem bir hadiste \u201cAllah\u2019\u0131m! \u0130\u015fe yaramayan faydas\u0131z ilimden Sana s\u0131\u011f\u0131n\u0131r\u0131m.\u201d<\/strong> buyurmaktad\u0131r. Faydas\u0131z ilim kendisiyle amel edilmeyen; ba\u015fkas\u0131na \u00f6\u011fretilmeyen; ahl\u00e2k\u0131, s\u00f6zleri, fiilleri g\u00fczelle\u015ftirmeyen; kendisine ihtiya\u00e7 duyulmayan ilimdir. \u0130lim tahsil etmenin amac\u0131 ondan faydalanmakt\u0131r. Bu ama\u00e7 ger\u00e7ekle\u015fmedi\u011fi takdirde o, kendisinden s\u0131\u011f\u0131n\u0131lmas\u0131 gereken bir vebaldir. Bu durumda faydas\u0131z ve bo\u015f i\u015flerle u\u011fra\u015fmak sorumluluk gerektiren bir vebal oldu\u011funa g\u00f6re, m\u00fcsl\u00fcman bir kimse ne ile me\u015fgul oldu\u011funun muhasebesini\u00a0 yapmal\u0131 ve seyredip kulak verdi\u011fi \u015feylere dikkat etmelidir. M\u00fcsl\u00fcman kimsenin faydas\u0131z ilimden uzak durmas\u0131n\u0131n tavsiye edildi\u011fi bu hadisten ayn\u0131 zamanda ki\u015finin yap\u0131p etti\u011fi, \u00f6\u011frendi\u011fi, vakit ay\u0131rd\u0131\u011f\u0131 her t\u00fcrl\u00fc i\u015ften sorumlu tutulaca\u011f\u0131 manas\u0131 da anla\u015f\u0131lmaktad\u0131r.<\/p>\n Selm\u00e2n-\u0131 F\u00e2ris\u00ee\u2019nin Ebu\u2019d-Derd\u00e2\u2019ya (rad\u0131yallahuanhum\u00e2) s\u00f6yledi\u011fi ve Res\u00fbl-i Ekrem\u2019in de ikrar buyurdu\u011fu \u201cAllah\u2019\u0131n senin \u00fczerinde hakk<\/strong>\u0131 vard<\/strong>\u0131r, nefsinin senin <\/strong>\u00fczerinde hakk<\/strong>\u0131 vard<\/strong>\u0131r,ailenin senin <\/strong>\u00fczerinde hakk<\/strong>\u0131 vard<\/strong>\u0131r. Her hak sahibine hakk\u0131n\u0131 vermelisin!\u201d<\/strong> hadisinde insan\u0131n kimlere kar\u015f\u0131 sorumlu oldu\u011fu anlat\u0131lmaktad\u0131r. Buna g\u00f6re, insan Allah\u2019a kar\u015f\u0131 sorumludur; O\u2019nun emirlerini yerine getirmeli, yasaklar\u0131ndan ka\u00e7\u0131nmal\u0131, iyi bir m\u00fc\u2019min olmal\u0131, hayat\u0131n\u0131 kulluk \u00e7er\u00e7evesinde ya\u015famal\u0131d\u0131r. \u0130nsan\u0131n kendi nefsine kar\u015f\u0131 sorumluluklar\u0131\u00a0 vard\u0131r; onun ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 g\u00f6rmeli, nefsini hay\u0131r yolunda kullanmal\u0131, haks\u0131z yere adam \u00f6ld\u00fcrme, zina gibi b\u00fcy\u00fck g\u00fcnahlarla onu kirletmemeli, zararl\u0131 yiyecek ve i\u00e7eceklerden uzak durmal\u0131, bo\u015f, abes u\u011fra\u015f\u0131lar pe\u015finde onu s\u00fcr\u00fcklememelidir, insan ailesine kar\u015f\u0131 sorumludur; onlara iyi bir ge\u00e7im temin etmeli, iyi davranmal\u0131, hidayet \u00fczere olmalar\u0131 i\u00e7in onlara nasihatte bulunmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n Burada sayd\u0131klar\u0131m\u0131z, bir ki\u015fi \u00fczerinde Rabb\u2019inin, nefsinin ve ailesinin haklar\u0131 olup o ki\u015fi her hak sahibine hakk\u0131n\u0131 vermelidir. Bunlar\u0131 yerine getirmedi\u011fi takdirde b\u00fcy\u00fck bir haks\u0131zl\u0131\u011fa sebebiyet vermi\u015f olacakt\u0131r. Hadiste hak sahiplerine haklar\u0131n\u0131n verilmesi emredilirken as\u0131l vurgulanmak istenen konu, bu haklar aras\u0131nda dengenin g\u00f6zetilmesidir. Bir tarafa a\u011f\u0131rl\u0131k verilmesi veya bir taraf\u0131n ihmal edilmesi dengesizli\u011fe yol a\u00e7ar ve hayat nizam\u0131 zarar g\u00f6r\u00fcr. Hadisin ifadesine g\u00f6re, insanlar ferd olarak Allah\u2019a, ailesine ve nefsine kar\u015f\u0131 sorumlu olduklar\u0131 gibi, medya organlar\u0131 da Allah\u2019a ve topluma kar\u015f\u0131 sorumludurlar. Medya organlar\u0131 bu sorumluluk bilinciyle hareket etmeli ve topluma faydal\u0131 olmay\u0131 yay\u0131n politikalar\u0131n\u0131n esas\u0131 haline getirmelidir.<\/p>\n \u0130nsan\u0131 yapt\u0131\u011f\u0131 her t\u00fcrl\u00fc amelden sorumlu tutan dinimiz \u00f6te taraftan sadece ibadetlerin yerine getirildi\u011fi bir hayat \u00f6ng\u00f6rmemekte, dinin me\u015fru sayd\u0131\u011f\u0131 \u00e7er\u00e7evede kalmak \u015fart\u0131yla birtak\u0131m e\u011flencelere de m\u00fcsaade etmektedir. Bu hususla ilgili olarak, Res\u00fblullah\u2019\u0131n yan\u0131nda ula\u015fm\u0131\u015f oldu\u011fu manevi havay\u0131, di\u011fer normal zamanlarda da hissedememesinden dolay\u0131 kendini m\u00fcnaf\u0131kl\u0131kla su\u00e7layan ve halinden \u015fikayet\u00e7i olan Hanzala b. Amir\u2019e Res\u00fblullah; \u201csaa\u2019ten ve saa\u2019ten\u201d\u00a0 buyurarak, Allah\u2019a kullu\u011fun yan\u0131nda d\u00fcnyal\u0131k i\u015flerin de yap\u0131lmas\u0131n\u0131, gerekti\u011finde dinlenmeye ve e\u011flenmeye de vakit ayr\u0131larak dengeli bir hayat ya\u015fanmas\u0131n\u0131 tavsiye etmi\u015ftir. Bir ba\u015fka hadiste, kalplerin de bedenler gibi yorulabilece\u011fi, bu sebeple onun ho\u015f, g\u00fczel ve hikmetli s\u00f6zlerle dinlendirilmesi tavsiye edilmektedir. Ayr\u0131ca Resulullah (sallahu aleyhi ve sellem) Mescid\u2019de Habe\u015flilerin k\u0131l\u0131\u00e7- kalkan oynamalar\u0131na, kendi evinde bir bayram g\u00fcn\u00fcnde def \u00e7al\u0131nmas\u0131na, d\u00fc\u011f\u00fcnlerde def \u00e7al\u0131narak, \u015fark\u0131 s\u00f6ylenerek e\u011flenmeye \u00a0m\u00fcsaade etmi\u015ftir. Hatta Hz. \u00d6mer\u2019in (rad\u0131yallahu anh) k\u0131l\u0131\u00e7-kalkan oynayan Habe\u015flilere ve Hz. Eb\u00fb Bekir\u2019in de (rad\u0131yallahu anh) kendi evinde def \u00e7alan k\u0131zlara engel olmalar\u0131na \u00a0m\u00fcsaade etmemi\u015ftir. Yine Res\u00fblullah (sallahu aleyhi ve sellem), hem idman hem e\u011flence maksatl\u0131 oldu\u011fu anla\u015f\u0131lan birtak\u0131m yar\u0131\u015fmalar d\u00fczenlenmesine de \u00f6nc\u00fcl\u00fck etmi\u015ftir. Res\u00fblullah (sallahu aleyhi ve sellem) \u201c\u00d6<\/strong>d<\/strong>\u00fcl ancak deve, at veya ok atma yar<\/strong>\u0131\u015flar<\/strong>\u0131nda caizdir.<\/strong>\u201d<\/strong>buyurarak bu \u00fc\u00e7\u00fcyle yar\u0131\u015f yap\u0131lmas\u0131n\u0131 te\u015fvik etmi\u015f, yar\u0131\u015f i\u00e7in haz\u0131rlanan atlar ve y\u00fck beygirleri aras\u0131nda ayr\u0131 ayr\u0131 yar\u0131\u015flar d\u00fczenlemi\u015f ve galip gelenleri \u00f6d\u00fcllendirmi\u015ftir. Baz\u0131 rivayetlerden, develer aras\u0131nda yap\u0131lan yar\u0131\u015flara zaman zaman Res\u00fblullah\u2019\u0131n devesinin de kat\u0131ld\u0131\u011f\u0131 ve uzun s\u00fcre birinci geldi\u011fi anla\u015f\u0131lmaktad\u0131r.<\/p>\n Bu rivayetlere g\u00f6re y\u00fcce dinimiz \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n, e\u011flencede bile M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n, bedenen ve ruhen rahatlayarak di\u011fer a\u011f\u0131r m\u00fckellefiyetleri yerine getirmeye haz\u0131rl\u0131kl\u0131 olmalar\u0131 veya d\u00fc\u015fmanlar\u0131na kar\u015f\u0131 kuvvet kazanma, idman yapma gibi faydal\u0131l\u0131k m\u00fclahazas\u0131 g\u00f6zetti\u011fi g\u00f6r\u00fclmektedir. Topluca yap\u0131lan e\u011flenceler de (\u00f6rne\u011fin bayramla\u015fmalar, spor m\u00fcsabakalar\u0131, d\u00fc\u011f\u00fcnler), insanlar\u0131 birbirleriyle kayna\u015ft\u0131rarak toplum olma veya toplumun bir \u00fcyesi olma bilinci verme, karde\u015flik duygusunu ve sosyal ba\u011flar\u0131 g\u00fc\u00e7lendirme, \u00e7\u0131kar \u00e7at\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131 \u00f6nleme; k\u00fclt\u00fcr miras\u0131n\u0131, gelenekleri ve inan\u00e7lar\u0131 canland\u0131rma; insanlara mutluluk ve huzur, getirme; sosyal hayattaki monotonlu\u011fu giderme hususlar\u0131na yard\u0131mc\u0131 olmas\u0131 bak\u0131m\u0131ndan ehemmiyet arzetmektedir.<\/p>\n Konunun ba\u015f\u0131ndan buraya kadar dile getirmeye \u00e7al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131z insan\u0131n yarat\u0131l\u0131\u015f gayesi, \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n korunmas\u0131n\u0131 emretti\u011fi be\u015f zaruri esas ve sorumluluk anlay\u0131\u015f\u0131 \u00e7er\u00e7evesinde inceledi\u011fimiz \u00e2yet ve hadisleri esas olarak ald\u0131\u011f\u0131m\u0131zda kitle ileti\u015fim vas\u0131talar\u0131n\u0131n g\u00e2yesinin ve buna ba\u011fl\u0131 olarak g\u00f6revlerinin neler olmas\u0131 gerekti\u011fi hususunda \u015fu genel ilkelere ula\u015fmak m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr:<\/p>\n Bu maddeleri genel olarak de\u011ferlendirdi\u011fimizde, dinimizin insanlar\u0131n d\u00fcnya ve ahiret mutlulu\u011funu esas alan dengeli bir hayat \u00f6ng\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc neticesine var\u0131r\u0131z. Bu hayatta her bir faaliyetin yeri ve s\u0131n\u0131r\u0131 vard\u0131r. Birinin \u00f6ne ge\u00e7mesi veya a\u011f\u0131rl\u0131k kazanmas\u0131 dengeyi bozar. Mesel\u00e2 \u0130sl\u00e2m\u2019da me\u015fru e\u011flencenin yeri vard\u0131r, fakat bu hayat\u0131n \u00f6nemli bir k\u0131sm\u0131n\u0131 kapl\u0131yorsa, o zaman dengesizlik ortaya \u00e7\u0131kar ve dinin \u00f6ng\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fc \u00f6l\u00e7\u00fcl\u00fc hayattan sapma meydana gelir.<\/p>\n Yrd.Do\u00e7.Dr. Yusuf G\u00fcne\u015f, I\u015f\u0131k Yay\u0131nlar\u0131, \u201dPeygamber \u00d6l\u00e7\u00fclerinde \u0130leti\u015fim Ahlak\u0131\u201d<\/strong> adl\u0131 kitaptan<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" Bir varl\u0131\u011f\u0131n kendine \u00f6zg\u00fc bir yarat\u0131l\u0131\u015f gayesi oldu\u011fu gibi, insan\u0131n da kendine \u00f6zg\u00fc bir yarat\u0131l\u0131\u015f gayesi vard\u0131r. Cen\u00e2b-\u0131 Hak, yarat\u0131l\u0131\u015f gayesini ger\u00e7ekle\u015ftirebilmesi i\u00e7in insana d\u00fcnya hayat\u0131nda pek \u00e7ok imk\u00e2nlar l\u00fctfetmi\u015ftir. \u0130nsanlar, bu imk\u00e2nlar\u0131 yerinde kullan\u0131p kullanmad\u0131klar\u0131 hususunda Allah kar\u015f\u0131s\u0131nda sorumludurlar. Bu sorumlulu\u011fun yerine getirilip getirilmedi\u011fi sorgusu \u00f6b\u00fcr \u00e2lemde ger\u00e7ekle\u015fecektir. Bu sorumlulu\u011fu ifade eden \u00e2yetlerin birinde …<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":2117,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1,6],"tags":[662,308,984,223],"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2116"}],"collection":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=2116"}],"version-history":[{"count":3,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2116\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":2880,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2116\/revisions\/2880"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/media\/2117"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=2116"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=2116"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=2116"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}\n
\n
\n
\n
\n
\n
\n
\n
\n