\u00a0B<\/span>edi\u00fczzaman Hazretlerinin, “Her \u015fey hamd ile Allah’\u0131 tesbih eder” (Isr\u00e2 s\u00fbresi, 17\/44) \u00e2yetinin bir tefsiri\/yorumu mahiyetinde kaleme ald\u0131\u011f\u0131 “32. S\u00f6z, \u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc Mevk\u0131f Birinci Mebhas’ta, varl\u0131klar\u0131n Allah Te\u00e2l\u00e2’y\u0131 nas\u0131l tesbih ettikleri anlat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Yani O’na g\u00f6re, “Her \u015fey hamd ile Allah’\u0131 tesbih eder” demek, b\u00fct\u00fcn yarat\u0131klar, ger\u00e7ekte Il\u00e2h\u00ee isimlerin tecellileridir ve onlar, yarat\u0131l\u0131\u015flar\u0131, \u015fekil ve suretleri, hayatlar\u0131, g\u00f6rd\u00fckleri vazifeler, hayatlar\u0131ndaki neticeler ve sahip k\u0131l\u0131nd\u0131klar\u0131 b\u00fct\u00fcn \u00f6zellikleriyle Cenab-\u0131 Allah’\u0131 nazara vermekte, kendilerinde tecelli eden isimlerle \u00e2deta s\u00fcrekli O’nu anmakta, Yaratan, R\u0131z\u0131kland\u0131ran, Ya\u015fatan, Hayattan Alan, Yerlerine Yenilerini Getiren olarak ancak O’nun bulundu\u011funu, ba\u015fka hi\u00e7bir varl\u0131\u011f\u0131n olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131, dolay\u0131s\u0131yla O’nun her t\u00fcrl\u00fc noksanl\u0131ktan, ihtiya\u00e7tan ve ortaklar\u0131 bulunmaktan mutlak m\u00fcnezzehiyetini dile getirmektedirler.<\/p>\n

Cenab-\u0131 Hakk’\u0131n k\u00e2inattaki tasarrufat\u0131, bir bak\u0131ma s\u0131fat ve isimlerinin tecellileri demektir. Bu sebeple Kur’an-\u0131 Ker\u00eem’de bir mesele anlat\u0131ld\u0131ktan sonra bir \u00e7ok yerde \u00e2yetler, o husustaki Esm\u00e2-i H\u00fcsn\u00e2’n\u0131n fezleke halinde zikredilmesiyle hitama ermektedir. B\u00f6ylece, “O, Aziz ve Hak\u00eem’dir”; “O, Gafur ve Rah\u00eem’dir” ve benzeri fezlekelerle, \u00e2yetlerde ge\u00e7en h\u00fck\u00fcmlerin ve Cenab-\u0131 Hakk’\u0131n fiillerinin ard\u0131nda, O’nun zikredilen isimlerinin tecellileri bulundu\u011fu hat\u0131rlat\u0131lm\u0131\u015f olmaktad\u0131r. Bedi\u00fczzaman, bu hususu da “Yirmi Be\u015finci S\u00f6z”de ayr\u0131ca tahlil etmi\u015f, \u00f6rneklerle a\u00e7\u0131klam\u0131\u015ft\u0131r (Ikinci \u015eule, Dokuzuncu N\u00fckte).<\/p>\n

Cenab-\u0131 Hakk’\u0131n isimleri, yaln\u0131zca varl\u0131kta tecelli edenlerden ibaret de\u011fildir. “Varl\u0131\u011f\u0131n esas\u0131 say\u0131lan esm\u00e2-i il\u00e2hiyenin yan\u0131nda bir de Z\u00e2t-\u0131 Ul\u00fbhiyet’i tenzihe del\u00e2let eden isimler vard\u0131r ki, bunlar, Hazret-i Zat’\u0131n icra\u00e2t\u0131na kar\u015f\u0131 birer hicab mahiyetindedirler. Sof\u00eelerin: ‘Z\u00e2t-\u0131 Ul\u00fbhiyet’i m\u00fc\u015fahedeye m\u00e2ni yetmi\u015f veya yedi y\u00fcz perde vard\u0131r; e\u011fer bu izzet ve azamet perdeleri bir an a\u00e7\u0131l\u0131verse, env\u00e2r-\u0131 Z\u00e2t’\u0131n tecellisiyle her \u015fey silinir gider; ortada ne arz kal\u0131r ne sem\u00e2, ne isim ne de O’ndan ba\u015fka bir m\u00fcsemm\u00e2.’ s\u00f6zleri min vechin bu hakikati ifade eder\u00e2\u0080\u00a6 Asl\u0131nda b\u00fct\u00fcn varl\u0131k O’nun ziya-\u0131 v\u00fccudundan, b\u00fct\u00fcn \u015fu\u00fbn-u harek\u00e2t O’nun esm\u00e2-i s\u00fcbh\u00e2niyesinden, umum keyfiy\u00e2t ve hususiyetler de O’nun ilim, irade ve kudret\u00e2\u0080\u00a6 gibi s\u0131f\u00e2t-\u0131 s\u00fcbh\u00e2niyesindendir. Herkesin anlayaca\u011f\u0131 bir dille ifade edecek olursak; b\u00fct\u00fcn varl\u0131k ve h\u00e2diseler, arkalar\u0131ndaki s\u0131f\u00e2t-\u0131 il\u00e2hiye ve Esm\u00e2-i H\u00fcsn\u00e2’n\u0131n tecellilerinden ibarettir. Her \u00e2rif-i bill\u00e2h, seviye ve donan\u0131m\u0131na g\u00f6re Esm\u00e2-i H\u00fcsn\u00e2’n\u0131n \u00e7ehresinde M\u00fcsemm\u00e2-i Akdes’i okur; s\u0131f\u00e2t-\u0131 s\u00fcbh\u00e2niye ves\u00e2yetinde O’nu Z\u00e2t’\u0131na uygun tan\u0131maya \u00e7al\u0131\u015f\u0131r” (M. Fethullah G\u00fclen, S\u00fcbuh\u00e2t-\u0131 Vech) <\/strong><\/p>\n

\u00a0