\u0644\u064e\u0648\u0652\u0644\u0627\u064e \u0625\u0650\u0630\u0652 \u0633\u064e\u0645\u0650\u0639\u0652\u062a\u064f\u0645\u064f\u0648\u0647\u064f \u0638\u064e\u0646\u0651\u064e \u0627\u0644\u0652\u0645\u064f\u0624\u0652\u0645\u0650\u0646\u064f\u0648\u0646\u064e \u0648\u064e\u0627\u0644\u0652\u0645\u064f\u0624\u0652\u0645\u0650\u0646\u064e\u0627\u062a\u064f \u0628\u0650\u0623\u064e\u0646\u0652\u0641\u064f\u0633\u0650\u0647\u0650\u0645\u0652 \u062e\u064e\u064a\u0652\u0631\u064b\u0627 \u0648\u064e\u0642\u064e\u0627\u0644\u064f\u0648\u0627 \u0647\u064e\u0630\u064e\u0627 \u0625\u0650\u0641\u0652\u0643\u064c \u0645\u064f\u0628\u0650\u064a\u0646\u064c<\/h2>\n

\u201cKe\u015fke bunu duyduklar\u0131nda m\u00fc\u2019min erkekler ve m\u00fc\u2019min kad\u0131nlar kendi aralar\u0131nda h\u00fcsn\u00fc zanda bulunarak, s\u00fcbhanallah! Bu apa\u00e7\u0131k bir iftirad\u0131r deselerdi ya\/..\u201d(Nur:12)<\/strong><\/p>\n

Allah’\u0131n m\u00fcminlerden yapmalar\u0131n\u0131 istedi\u011fi \u015fey, bu idi. Yani h\u00fcsn\u00fc zanla yakla\u015f\u0131p olay\u0131 kabullenmemekti. \u00c7\u00fcnk\u00fc b\u00f6ylesi bir olay, ispat edilmedi\u011fi i\u00e7in en do\u011frusu, onun iftira oldu\u011funu, yalan oldu\u011funu s\u00f6ylemekti. Bu, ister Peygamber’in e\u015fi olsun, isterse s\u0131radan herhangi bir sahabinin e\u015fi olsun fark etmez. \u00c7\u00fcnk\u00fc her iki halde de, iftira bir insana yap\u0131lmaktayd\u0131. Ebu Eyy\u00fbb Halid b. Zeyd el-Ens\u00e2ri ve han\u0131m\u0131, \u0130fk olay\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda vahyin istedi\u011fi tutumu sergilemi\u015flerdir:<\/p>\n

Ebu Eyy\u00fbb’a e\u015fi \u00dcmm\u00fc Eyy\u00fbb, Hz. Ai\u015fe i\u00e7in s\u00f6ylenilenler hakk\u0131nda ne d\u00fc\u015f\u00fcnd\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc sordu. Ebu Eyy\u00fbb, bunun bir yalandan ibaret oldu\u011funu s\u00f6yledi. Ard\u0131ndan Ebu Eyy\u00fbb “sen olsayd\u0131n b\u00f6yle bir hareket yapar m\u0131yd\u0131n ey \u00dcmm\u00fc Eyy\u00fbb? diye sordu. \u00dcmm\u00fc Eyy\u00fbb ise, kesinlikle b\u00f6yle bir \u015fey yapmayaca\u011f\u0131n\u0131 belirtti. Bunun \u00fczerine Ebu Eyy\u00fbb, “Vallahi, Hz. Ai\u015fe senden \u00e7ok daha hay\u0131rl\u0131d\u0131r” dedi .<\/strong><\/p>\n

\u0130\u015fte bu rivayetten baz\u0131 M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kendi vicdanlar\u0131na d\u00f6n\u00fcp nefis muhasebesi yapt\u0131klar\u0131n\u0131 ve buradan da Allah’\u0131n istedi\u011fi sonuca ula\u015ft\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6rmekteyiz. \u00c7e\u015fitli olaylara kar\u015f\u0131 takip edilecek metotta, Kur’an’\u0131n istedi\u011fi ilk ad\u0131m budur. Yani i\u00e7ten vicd\u00e2n\u00ee bir delil bulma ad\u0131m\u0131d\u0131r<\/strong>. \u0130kinci ad\u0131m ise, Kur’an’\u0131n da ifadesiyle a\u00e7\u0131k bir delil ile olay\u0131 ispat etmedir<\/strong> . En y\u00fcksek makamlara kadar uzanan bu b\u00fcy\u00fck iftira olay\u0131, b\u00f6yle basit bir \u015fekilde ge\u00e7i\u015ftirilmemeli, dayanaks\u0131z ve delilsiz olmas\u0131na ra\u011fmen rahat\u00e7a yay\u0131lmamal\u0131yd\u0131. \u0130\u015fte Kur’an’\u0131n insan \u015fahsiyetine verdi\u011fi de\u011fer budur. Velev ki yap\u0131lm\u0131\u015f da olsa, ilk etapta, isbat\u0131 m\u00fcmk\u00fcn olmad\u0131k\u00e7a kesinlikle b\u00fchtanda bulunulmamal\u0131d\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc olay\u0131n isbat\u0131 istenmemi\u015f olsayd\u0131, buna benzer olaylar\u0131n ard\u0131 arkas\u0131 kesilmez ve \u00f6n\u00fcne gelen bir ba\u015fkas\u0131na iftira atabilirdi. H\u00e2lbuki Kur’an’a g\u00f6re ileri s\u00fcrd\u00fckleri bir iddiay\u0131 ispat edemeyenler, bizatihi yalanc\u0131lar olarak nitelendirilmektedirler. Bununla da kal\u0131nmay\u0131p yalanc\u0131l\u0131kla itham edilen bir insan\u0131n art\u0131k s\u00f6yleyece\u011fi s\u00f6zlere itibar edilmeyecek, \u015fahitlikleri kabul g\u00f6rmeyecektir. Bu da, do\u011fal olarak onlar\u0131n, toplumdan soyutlanmalar\u0131n\u0131 gerektirmektedir.<\/p>\n

M\u00fcsl\u00fcmanlar, \u0130fk olay\u0131nda bu iki ad\u0131mdan da, meseleyi kalbe arz edip vicdana dan\u0131\u015fmak ile \u015fahit getirerek ispatlama ad\u0131mlar\u0131ndan uzak kald\u0131lar. \u0130ftirac\u0131lar\u0131, Peygamber’in namusu hakk\u0131nda diledikleri gibi ileri geri konu\u015fmakta serbest b\u0131rakt\u0131lar. Burada akl\u0131m\u0131za \u015f\u00f6yle bir soru gelmektedir: Neden Peygamber ve Ebu Bekir, bunu daha ilk g\u00fcnde reddetmedi ve neden olaya bu kadar \u00f6nem verdiler? Cevap olarak \u015funu s\u00f6yleyebiliriz: Koca ve baban\u0131n durumu, di\u011fer insanlar\u0131nkinden farkl\u0131d\u0131r. Her ne kadar hi\u00e7 kimse bir kad\u0131n\u0131 kocas\u0131ndan daha iyi tan\u0131yamazsa da, kar\u0131s\u0131 su\u00e7land\u0131\u011f\u0131 zaman ne olursa olsun, koca zor duruma d\u00fc\u015fer. Bunu iftira olarak hemen reddetse bile, su\u00e7layanlar dinlemezler. \u00dcstelik, kad\u0131n\u0131n zeki oldu\u011funu ve \u00f6yle olmad\u0131\u011f\u0131 halde faziletli ve takval\u0131 g\u00f6r\u00fcnerek kocas\u0131n\u0131 kand\u0131rd\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6ylerler. Zaten koca reddetse bile, insan olmas\u0131 hasebiyle yine de i\u00e7inde bir \u015f\u00fcphe hep var olacakt\u0131r. Anne-baban\u0131n kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya kald\u0131\u011f\u0131 durum da bundan farks\u0131zd\u0131r. Yoksa ne Peygamber, ne de Hz. Ai\u015fe’nin ailesi, k\u0131zlar\u0131 hakk\u0131nda kesinlikle hay\u0131rdan ba\u015fka d\u00fc\u015f\u00fcnm\u00fcyorlard\u0131. Hatta Peygamber, halka yapt\u0131\u011f\u0131 \u015fikayet konu\u015fmas\u0131nda, e\u015fi ve iftiraya bula\u015ft\u0131r\u0131lan Safv\u00e2n hakk\u0131ndaki d\u00fc\u015f\u00fcncesini, a\u00e7\u0131k bir bi\u00e7imde belirtmi\u015fti.<\/p>\n

E\u011fer Allah’\u0131n l\u00fctfu olmasayd\u0131, M\u00fcsl\u00fcman toplumun tamam\u0131na b\u00fcy\u00fck bir bela dokunacak dereceye gelmi\u015fti . Bu olay, sonu\u00e7ta b\u00fcy\u00fck bir azab\u0131 gerektirmekteydi. Rasulullah’a, e\u015fine ve hakk\u0131nda hay\u0131rdan ba\u015fka bir \u015feyin bilinmedi\u011fi sah\u00e2biye \u00e7ektirilen ac\u0131dan dolay\u0131, e\u011fer Allah’\u0131n ac\u0131mas\u0131 olmasayd\u0131 b\u00fcy\u00fck bir ceza gerekliydi.<\/strong><\/p>\n

<\/i>\n\t\t\t Kur’an, \u00f6l\u00e7\u00fclerin kayboldu\u011fu, k\u0131staslar\u0131n bozuldu\u011fu, de\u011ferlerin yara ald\u0131\u011f\u0131 ve prensiplerin yok oldu\u011fu bu d\u00f6nemin manzaras\u0131n\u0131 a\u00e7\u0131k bir \u015fekilde tasvir etmektedir . Bu olayda da g\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc gibi, bir basitlik, alaya alma, utanmazl\u0131k, en b\u00fcy\u00fck ve en tehlikeli i\u015fleri bile l\u00e2kayt ve dikkatsiz bir \u015fekilde ele alma s\u00f6z konusudur. S\u00f6ylediklerini d\u00fc\u015f\u00fcnmeksizin, incelemeksizin hatta bu s\u00f6z\u00fc ak\u0131llar\u0131n\u0131n kenar\u0131na bile yana\u015ft\u0131rmaks\u0131z\u0131n, kafalar\u0131nda \u00f6l\u00e7\u00fcp bi\u00e7meden, kalplerine dan\u0131\u015fmadan birbirlerine aktar\u0131yorlard\u0131. <\/strong><\/p>\n

Halbuki onlar\u0131n bu olay kar\u015f\u0131s\u0131nda yapmalar\u0131 gereken \u015fey, onu konu\u015fmamak ve bunun bir yalandan ibaret oldu\u011funu s\u00f6ylemekti . Allah, M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131 bir daha bu t\u00fcr i\u015flere kalk\u0131\u015fmamalar\u0131 konusunda uyararak, \u00e7a\u011flar boyu ge\u00e7erli olacak olan kanununu y\u00fcr\u00fcrl\u00fc\u011fe koymaktad\u0131r . Bunun anlam\u0131 \u015fudur: E\u011fer b\u00f6yle bir i\u015fe kalk\u0131\u015f\u0131r ya da kat\u0131l\u0131rsan\u0131z, iman\u0131n\u0131z art\u0131k tehlikededir. Bu y\u00fczden b\u00f6yle bir olay\u0131 meydana getirmek, ya da M\u00fcnaf\u0131klar taraf\u0131ndan olu\u015fturulan b\u00f6ylesi bir iftira olay\u0131nda kesinlikle yer almaman\u0131z gerekmektedir. \n\t\t\t<\/div><\/div><\/strong><\/p>\n

Sonu\u00e7<\/strong><\/p>\n

Ba\u015fta Peygamber olmak \u00fczere pek \u00e7ok kimseyi s\u0131k\u0131nt\u0131ya sokan \u0130fk olay\u0131ndan \u00e7\u0131karabilece\u011fimiz sonu\u00e7lar\u0131 \u015fu \u015fekilde \u00f6zetleyebiliriz:<\/p>\n

\n
1. \u0130fk hadisesi, \u00f6nceden planlanm\u0131\u015f bir olay de\u011fildi. Tam aksine olay\u0131n ak\u0131\u015f\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fmi\u015f bir olayd\u0131r.<\/li>\n
2. Bu olaydan masum insanlar\u0131n ki\u015fili\u011fini zedeleyecek, asl\u0131 astar\u0131 olmayan haberler yaymamak, yay\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda da -velev ki ger\u00e7ek olsa bile- ispat edilmedi\u011fi taktirde ona kat\u0131lmamak; ihtiyaten yakla\u015fmak ve iyi niyet beslemek gerekti\u011fi sonucunu \u00e7\u0131karmaktay\u0131z. Aksi halde toplumda fitne ve fesat \u00e7\u0131kacakt\u0131r.<\/li>\n
3. \u0130fk olay\u0131, vahyin ilahi olu\u015funu, bunda Peygamberin hi\u00e7bir katk\u0131s\u0131n\u0131n bulunmad\u0131\u011f\u0131n\u0131; bunun yan\u0131nda Peygamber’in gayb\u0131 bilmedi\u011fini de a\u00e7\u0131k\u00e7a ortaya koymu\u015ftur. E\u011fer Peygamber gayb\u0131 bilmi\u015f olsayd\u0131 bir ay boyunca o s\u0131k\u0131nt\u0131lar\u0131 ya\u015famaz ba\u015fkalar\u0131na da ya\u015fatmazd\u0131. Bir ba\u015fka deyimle s\u00f6z konusu olay, Peygamber’in insani y\u00f6n\u00fcn\u00fc bir kez daha hat\u0131rlatmaktad\u0131r.<\/li>\n
4. S\u00f6z konusu olay, M\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ne derece tehlikeli olduklar\u0131n\u0131 g\u00f6stermektedir. Mekke’de yakla\u015f\u0131k 13 y\u0131l ya\u015fayan Hz. Muhammed (s.a.s), d\u00fc\u015fman\u0131 olan Mekkeliler taraf\u0131ndan b\u00f6yle bir olayla kar\u015f\u0131la\u015fmam\u0131\u015ft\u0131r. Dahas\u0131 Mekkeliler b\u00f6ylesi bir olay\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmemi\u015flerdir bile. Yapacaklar\u0131 d\u00fc\u015fmanl\u0131klar\u0131 a\u00e7\u0131k\u00e7a yapm\u0131\u015flard\u0131r. Ancak M\u00fcnaf\u0131klar\u0131n ne zaman, nerede ve nas\u0131l bir olayla d\u00fc\u015fmanl\u0131k yapacaklar\u0131n\u0131 kestirmek m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. F\u0131rsat\u0131n\u0131 bulduklar\u0131 an her olay\u0131 kendi \u00e7\u0131karlar\u0131na de\u011ferlendirecekleri sonucunu \u00e7\u0131karmaktay\u0131z.<\/strong><\/li>\n
5. \u0130fk olay\u0131, b\u00f6ylesi \u00e7irkin bir olay kar\u015f\u0131s\u0131nda iftiraya u\u011frayan\u0131n yak\u0131nlar\u0131n\u0131n iftira at\u0131lana nas\u0131l davranmas\u0131 gerekti\u011fini g\u00f6stermektedir. T\u0131pk\u0131 Hz. Peygamber (s.a.s) ve Hz. Ai\u015fe’nin (r.anha)\u00a0 ebeveyninin davran\u0131\u015flar\u0131nda oldu\u011fu gibi. \u00d6ncelikle yak\u0131nlar\u0131n\u0131n olaya objektif yakla\u015fmalar\u0131, d\u00fc\u015fmanca davranmamalar\u0131 gerekti\u011fini \u00f6\u011frenmekteyiz.<\/li>\n
6. \u0130nanc\u0131n de\u011fi\u015fik \u015fekilde denenmesi s\u00f6z konusudur bu olayda. \u0130man\u0131 g\u00fc\u00e7l\u00fc olan insanlar\u0131n \u0130fk olay\u0131na Kur’an’\u0131n istedi\u011fi gibi yakla\u015ft\u0131klar\u0131n\u0131, di\u011ferlerinin ise, bir tak\u0131m nedenlerden dolay\u0131 b\u00f6ylesi bir olay\u0131 yayarak M\u00fcnaf\u0131klara destek olduklar\u0131n\u0131 ortaya koymaktad\u0131r. Bu da, sahabiler de olsalar insan olmalar\u0131 sonucunda onlar\u0131n da yanl\u0131\u015f yapabileceklerini, masum olmad\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6stermektedir. Hass\u00e2n b. S\u00e2bit ve di\u011ferlerinde oldu\u011fu gibi.<\/li>\n
7. Bu olay genelde olumlu veya olumsuz olaya kat\u0131lanlar, \u00f6zelde ise, \u00f6ncelikle Hz. Ai\u015fe ve Safv\u00e2n b. Muattal i\u00e7in bir imtihand\u0131r. Bunlar\u0131n ba\u015f\u0131nda Hz. Peygamber, Hz. Ai\u015fe’nin anne ve babas\u0131, Hassan b. Sabit, Hamne bnt. Cah\u015f, M\u0131stah b. \u00dcs\u00e2se ve isti\u015farede g\u00f6r\u00fc\u015f belirtenler gelmektedir. Olaya hi\u00e7 kat\u0131lmayanlar i\u00e7in de bir imtihand\u0131r. Onlar da bu imtihanda ba\u015far\u0131s\u0131zl\u0131k g\u00f6stermi\u015flerdir. Sebebi ise, olaya duyars\u0131z kalmalar\u0131, M\u00fcnaf\u0131klar\u0131 cesaretlendirmeleridir. Kat\u0131l\u0131p Kur’an’\u0131n iste\u011fi \u00fczere tav\u0131r sergileyenler, imtihan\u0131 ba\u015farm\u0131\u015f, M\u00fcnaf\u0131klar\u0131n yayd\u0131\u011f\u0131 iftiraya kat\u0131lanlar ise, ba\u015far\u0131s\u0131z olmu\u015flard\u0131r. Ai\u015fe, bu olayda \u00f6ncelikle yaln\u0131z kalma tehlikesiyle ba\u015f ba\u015fa kalarak imtihandan ge\u00e7mi\u015ftir. Ba\u011f\u0131r\u0131p, \u00e7a\u011f\u0131rmam\u0131\u015f, durumunu tam bir teslimiyet i\u00e7erisinde rabbine havale etmi\u015ftir. Allah’a olan g\u00fc\u00e7l\u00fc iman\u0131 sayesinde olay\u0131n temize \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131 sadece Allah’tan beklemi\u015ftir.<\/strong> Bu durum, Hz. Ai\u015fe’den sonra gelecek olan her kad\u0131n ve erkek i\u00e7in b\u00f6ylesi bir olay kar\u015f\u0131s\u0131nda nas\u0131l davran\u0131laca\u011f\u0131 konusunda g\u00fczel bir \u00f6rnek olmu\u015ftur. Hz. Peygamber i\u00e7in de bir imtihand\u0131. O, alelacele han\u0131m\u0131na gidip ithamda bulunmuyor ve ona eziyet etmiyordu. \u0130nsan\u0131n \u00f6fke, ya da \u015f\u00fcphe an\u0131nda yapaca\u011f\u0131 k\u00f6t\u00fcl\u00fckleri yapm\u0131yordu. Aksine o, bu \u00f6fkesi an\u0131nda bile e\u015finin su\u00e7suz olaca\u011f\u0131 g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcne meylederek \u00f6fkesini tutup sabrediyor, han\u0131m\u0131n\u0131 su\u00e7lama yoluna gitmiyordu. Bu a\u00e7\u0131dan da evli erkekler i\u00e7in g\u00fczel bir \u00f6rnektir (usve-i hasene).<\/strong><\/li>\n
8. S\u00f6z konusu olay, sonunda bundan b\u00f6yle masum insanlara iftira atan \u015fah\u0131slara uygulanacak cezan\u0131n ve toplumda konumlar\u0131n\u0131n ne oldu\u011funu ortaya koymu\u015ftur. B\u00fct\u00fcn bunlara ra\u011fmen Hz. Ai\u015fe validemize at\u0131lan bu \u00e7irkin iftira, yine de pek \u00e7ok y\u00f6nden Kur’an’\u0131n ifadesiyle M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n hayr\u0131na olmu\u015ftur. Ancak bu, iyi ki b\u00f6ylesi bir olay olmu\u015ftur anlam\u0131na gelmemektedir. Zaten b\u00f6yle bir olay tasvip edilmi\u015f olsayd\u0131 Kur’an, yapanlar\u0131 ho\u015f g\u00f6r\u00fcrd\u00fc. H\u00e2lbuki tam tersine onlar\u0131 her a\u00e7\u0131dan cezaland\u0131rmaktad\u0131r.<\/li>\n<\/ol>\n

   Ali Aksu, Cumhuriyet \u00dcniversitesi \u0130lahiyat Fak\u00fcltesi Dergisi Haziran-2004<\/strong><\/p>\n

    <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

   \u0130fk hadisesi, Rasulullah ve M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n kar\u015f\u0131la\u015ft\u0131klar\u0131 m\u00fccadele ve zorluklar\u0131n en \u00e7etini idi diyebiliriz. Bir ba\u015fka deyimle bu olay, kurallar\u0131 olmayan, sadece de\u011fer yarg\u0131lar\u0131ndan dolay\u0131 tek taraf\u0131n kullanaca\u011f\u0131 psikolojik sava\u015ft\u0131. Di\u011fer taraf\u0131n bu silah\u0131, yani iftiray\u0131 kullanmas\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fclemezdi. Peygamber, yine de bu sava\u015ftan Rabbinin yard\u0131m\u0131yla muzaffer olarak, vakar\u0131n\u0131 ve sabr\u0131n\u0131n g\u00fczelli\u011fini koruyarak \u00e7\u0131km\u0131\u015ft\u0131r. Peki, bu olay …<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":2595,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1,6],"tags":[321,306,614,714,713,638,334,715],"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2593"}],"collection":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=2593"}],"version-history":[{"count":2,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2593\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":2597,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/2593\/revisions\/2597"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/media\/2595"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=2593"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=2593"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=2593"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}