Toplumlar gen\u00e7lik ruhuyla canl\u0131l\u0131klar\u0131n\u0131 korur, onunla geli\u015fir ve onunla ihti\u015fama ula\u015f\u0131rlar. Bu ruhu kaybedince de, k\u0131lcallar\u0131 kesilmi\u015f \u00e7i\u00e7ekler gibi p\u00f6rs\u00fcr, d\u00f6k\u00fcl\u00fcr ve ayaklar alt\u0131nda kal\u0131rlar.<\/strong><\/span><\/p><\/blockquote>\n
Delikanl\u0131l\u0131k \u00e7a\u011f\u0131nda ve mektep s\u0131ralar\u0131nda iken hemen her gen\u00e7, millete hizmet a\u015fk\u0131 ve vatan sevgisi gibi duygularla s\u0131k s\u0131k gerilir, toplumun yaralar\u0131n\u0131 sarmaktan bu \u00fclke ve bu \u00fclke insan\u0131n\u0131 y\u00fckseltmekten dem vurur; hissizli\u011fe ve hareketsizli\u011fe ate\u015fler p\u00fcsk\u00fcr\u00fcr durur…<\/p>\n
Ne var ki, b\u00f6yle y\u00fcksek duygularla \u015fahlanan bu gen\u00e7lerin pek \u00e7o\u011fu, bir makam kap\u0131p bir memuriyete ge\u00e7\u00e7ikten sonra, i\u00e7lerindeki bu k\u0131v\u0131lc\u0131mlar yava\u015f yava\u015f s\u00f6nmeye y\u00fcz tutar, ruhlar\u0131nda bir k\u00fclle\u015fme, g\u00f6n\u00fcllerinde de bir \u00e7\u00f6lle\u015fme ba\u015fg\u00f6sterir. Daha sonra ise, tamamen cisman\u00ee ve beden\u00ee hayat\u0131n tesirinde kalan b\u00f6yle bir gen\u00e7, o g\u00fcne kadar g\u00f6n\u00fclden ba\u011fl\u0131 bulunup toz kondurmad\u0131\u011f\u0131 y\u00fcksek ide\u00e2llerinden uzakla\u015fa uzakla\u015fa tamamen sefil duygular\u0131n, pes menfaatlerin zeb\u00fbnu haline gelir. Bir kere de o acayip ve \u00f6ld\u00fcr\u00fcc\u00fc turnikeye girdi mi, gayri sem\u00e2v\u00ee bir in\u00e2yet olmazsa, geriye d\u00f6nmesi b\u00fct\u00fcn b\u00fct\u00fcn imk\u00e2ns\u0131zla\u015f\u0131r ve bir zamanlar ate\u015f p\u00fcsk\u00fcr\u00fcp durdu\u011fu \u015feylerin az\u00e2t kabul etmez k\u00f6lesi olur \u00e7\u0131kar. O kadar esirle\u015fir ki; vazife ve mes\u00fbliyetleriyle al\u00e2kal\u0131 bir k\u0131s\u0131m hususlarda, vicd\u00e2n\u0131n\u0131n ihtarlar\u0131ndan dahi rahats\u0131z olmaya ba\u015flar.<\/p>\n
Bundan b\u00f6yle o, b\u00fct\u00fcn d\u00fc\u015f\u00fcnce k\u00e2biliyetlerini elde etti\u011fi mevkii muhafaza ve \u00e2mirlerinin tevecc\u00fch\u00fcn\u00fc kazanma gibi \u00e7ok defa insan r\u00fbhunu al\u00e7altan pes \u015feylerde kullan\u0131r ve b\u00fct\u00fcn b\u00fct\u00fcn sefille\u015fir. Bir de elde etti\u011fi makam itibariyle y\u00fckselme istid\u00e2d\u0131 g\u00f6steriyorsa, art\u0131k ba\u015fka \u015feyleri g\u00f6r\u00fcp g\u00f6zetmesi imk\u00e2ns\u0131zla\u015f\u0131r ve biricik totemi olan mak\u00e2m\u0131n\u0131 kaybetmemek i\u00e7in, her t\u00fcrl\u00fc zillete katlan\u0131r. \u0130c\u00e2b\u0131nda vicd\u00e2n\u0131na ters, \u00eem\u00e2n\u0131na muhalif i\u015flere girer; fayda umdu\u011fu herkes kar\u015f\u0131s\u0131nda iki b\u00fckl\u00fcm olur; d\u00fcn ak dedi\u011fine bug\u00fcn kara demeye ba\u015flar; bir g\u00fcn \u00f6nce g\u00f6klere \u00e7\u0131kard\u0131\u011f\u0131 kimseleri, ertesi g\u00fcn rahatl\u0131kla yerin dibine bat\u0131rabilir.<\/p>\n
Ve hele, onun ba\u015fkalar\u0131na, ba\u015fkalar\u0131n\u0131n da ona riy\u00e2 ve tabasbuslar\u0131, zaten yaralanm\u0131\u015f r\u00fbhunu ve h\u0131rpalanm\u0131\u015f ir\u00e2desini \u00f6ylesine sarsar ve darbeler ki; bundan b\u00f6yle onun hay\u0131r ve fazilet ad\u0131na bir \u015fey yapmas\u0131 m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Ne ac\u0131d\u0131r ki o, dumura u\u011frayan hissiyat\u0131, k\u00f6relen zek\u00e2s\u0131, ba\u011flanan basiretine ra\u011fmen, h\u00e2l\u00e2 kendini en iyi d\u00fc\u015f\u00fcnen, en isabetli kararlar veren, en faydal\u0131 i\u015fler yapan biri gibi g\u00f6rme maraz\u00ee ruh haleti i\u00e7indedir!<\/p>\n
Bu duruma d\u00fc\u015fm\u00fc\u015f herhangi bir kimseye hatalar\u0131n\u0131 hat\u0131rlatmak, ya da ikazda bulunmak olduk\u00e7a zordur. B\u00f6yle hodbin ruhlar, hata ve yanl\u0131\u015flar\u0131n\u0131 g\u00f6steren hemen herkese kar\u015f\u0131 gizli bir kin ve nefret duyduklar\u0131ndan ve en b\u00fcy\u00fck yanl\u0131\u015flar\u0131na dahi sevap urbalar\u0131 giydirerek kendilerini hakl\u0131 g\u00f6rmeye al\u0131\u015ft\u0131klar\u0131ndan kimseden nasihat almak istemezler.<\/p>\n