\u2018Abdullan bin Abb\u00e2s mutaya cevaz verdi\u2019 iddias\u0131n\u0131 onun \u015fu s\u00f6zleri yalanl\u0131yor: \u201cS\u00fcbh\u00e2nall\u00e2h! Ben bu \u015fekilde bir fetva vermedim ki! Benim dedi\u011fim \u015fudur: Mut\u2019a t\u0131pk\u0131 le\u015f, kan ve domuz eti yemek gibidir. Ancak b\u00f6yle bir \u00e7aresizlik an\u0131nda\/zaruret halinde helaldir.\u201d<\/p>\n

Resm\u00ee g\u00f6revli olarak \u0130ran\u2019a giden bir b\u00fcrokrat\u0131n, otele yerle\u015fti\u011fi ilk gece kap\u0131s\u0131 \u00e7al\u0131n\u0131r. Kap\u0131y\u0131 a\u00e7t\u0131\u011f\u0131nda kar\u015f\u0131s\u0131ndaki kad\u0131n \u201cBen seninle evlenmek istiyorum.\u201d diyor. \u015ea\u015fk\u0131na d\u00f6nen b\u00fcrokrat, evli oldu\u011funu s\u00f6yleyerek bu teklifi reddediyor. Yakla\u015f\u0131k 5 dakika sonra ayn\u0131 kad\u0131n, bir kez daha evlilik teklifiyle kap\u0131s\u0131na dayan\u0131r. Evli oldu\u011funu, \u00e7ocuklar\u0131n\u0131n bulundu\u011funu anlatarak kad\u0131n\u0131 bir kez daha uzakla\u015ft\u0131r\u0131r. Birka\u00e7 dakika sonra bir kez daha kad\u0131n kap\u0131s\u0131nda belirir. Bu sefer g\u00f6zya\u015flar\u0131 i\u00e7inde evlenmek istedi\u011fini, bu konuda birileri taraf\u0131ndan zorland\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yler. B\u00fcrokrat, bu tuzaktan kurtulmay\u0131 ba\u015far\u0131r ama ya kad\u0131n\u0131n teklifini kabul etseydi ba\u015f\u0131na ne gelebilirdi?<\/p>\n

Soruya, b\u00f6ylesi bir teklifi kabul eden bir i\u015fadam\u0131n\u0131n ya\u015fad\u0131klar\u0131 cevap versin. \u0130\u015fadam\u0131 yapt\u0131\u011f\u0131 mut\u2019a nik\u00e2h\u0131ndan yakla\u015f\u0131k bir y\u0131l sonra \u0130ranl\u0131 bir avukat taraf\u0131ndan aran\u0131r. Avukat \u201cHay\u0131rl\u0131 olsun, bir \u00e7ocu\u011fun oldu.\u201d der. \u0130\u015fadam\u0131ndan servetinin \u00fc\u00e7te birlik k\u0131sm\u0131n\u0131 do\u011fan \u00e7ocu\u011fun \u00fczerine yapmas\u0131n\u0131 ister. \u201cAksi takdirde kaset ve foto\u011fraflar piyasaya s\u00fcr\u00fclecek.\u201d demeyi de ihmal etmez.<\/p>\n

Bu \u00f6rnekleri aktaran Turgut \u00d6zal \u00dcniversitesi \u00d6\u011fretim \u00dcyesi Do\u00e7. Dr. Mahmut Akp\u0131nar, siyas\u00ee ve politik bir ara\u00e7 olarak baz\u0131 istihbarat birimleri taraf\u0131ndan cinselli\u011fin kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yl\u00fcyor. Bunu en yayg\u0131n olarak kullanan \u00fclkelerden biri olan \u0130ran y\u00fcz\u00fcnden, \u0130slam d\u00fcnyas\u0131nda bu silah \u201cmut\u2019a\u201d ad\u0131yla kendini g\u00f6steriyor. Akp\u0131nar\u2019a g\u00f6re \u0130ran, d\u0131\u015f politikas\u0131n\u0131 M\u00fcsl\u00fcman \u00fclkelere mukayyet olmak, onlar\u0131n \u00fczerinde n\u00fcfuz alanlar\u0131 olu\u015fturmak \u00fczerine kurdu. O \u00fclkelerde etki elemanlar\u0131 bulundurmak, onlar\u0131n siyasetini, politikas\u0131n\u0131 bir \u015fekilde \u0130ran menfaatleri lehine y\u00f6netme ve y\u00f6nlendirme \u00e7abas\u0131 bu emelin bir neticesi. Bunun i\u00e7in de \u0130ran, etkili bir \u015fekilde \u2018mut\u2019ay\u0131 kullan\u0131yor. Maalesef mut\u2019a tuza\u011f\u0131, fuhu\u015ftan \u00e7ok daha tehlikeli bir hal al\u0131yor. \u00c7\u00fcnk\u00fc \u0130ran istihbarat elemanlar\u0131 \u00f6ncelikle mut\u2019an\u0131n \u0130slam\u2019da oldu\u011funa dair ikna \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 yap\u0131yor. Hi\u00e7 fuh\u015fa d\u00fc\u015fmeyecek m\u00fctedeyyin bir ki\u015fi bile, \u0130slam\u00ee kavramlar \u00fczerinden perdelenen s\u00f6z konusu nikah\u0131 sevimli ve makul bulmaya ba\u015flayabiliyor. Bu tuza\u011fa d\u00fc\u015fenlerin \u0130ran istihbarat birimleri taraf\u0131ndan nas\u0131l kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 Mahmut Akp\u0131nar \u015f\u00f6yle anlat\u0131yor: \u201cBu t\u00fcr insanlar\u0131n, \u0130ran\u2019a angaje olduklar\u0131n\u0131, onlar\u0131n kontrol\u00fcne girdiklerini, sonras\u0131nda da kendi \u00fclkelerinin menfaatlerini savunamad\u0131klar\u0131n\u0131 anl\u0131yoruz. Daha da \u00f6tesi, \u00f6nemli birimlerde \u00e7al\u0131\u015fan insanlar\u0131n d\u00fczenli \u015fekilde bu istihbarat elemanlar\u0131na bilgi aktard\u0131klar\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcyoruz. \u00d6rne\u011fin, 2010-2013 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda bu konuda \u00fclkemizde baz\u0131 operasyonlar oldu. Yakalanan kad\u0131nlar\u0131n \u00fczerinde, mut\u2019a nik\u00e2h\u0131 k\u0131y\u0131larak tuza\u011fa d\u00fc\u015fen baz\u0131 i\u015fadamlar\u0131 ve b\u00fcrokratlara ait kasetler ve devlete ait bilgiler bulundu. Bu kad\u0131nlar\u0131n da devrim muhaf\u0131zlar\u0131 ile ba\u011flant\u0131l\u0131 olduklar\u0131 ortaya \u00e7\u0131kt\u0131.\u201d<\/p>\n

\u2018A\u0130LEN\u0130N KORUNMASI VE MUTA F\u0130TNES\u0130\u2019<\/p>\n

Tehlikenin boyutlar\u0131n\u0131 ortaya koymak i\u00e7in ge\u00e7ti\u011fimiz hafta Yeni \u00dcmit Dergisi taraf\u0131ndan \u0130stanbul\u2019da \u2018Ailenin Korunmas\u0131 ve Mut\u2019a Fitnesi\u2019 konulu bir sempozyum d\u00fczenlendi. Tebli\u011f sunan b\u00fct\u00fcn alimler, muta\u2019n\u0131n zina oldu\u011fu \u00fczerinde ittifak etti ve sonu\u00e7lar\u0131n\u0131n vahametine dikkat \u00e7ekti.<\/p>\n

Terim olarak mut\u2019a, bir erkek ve kad\u0131n\u0131n aralar\u0131nda kararla\u015ft\u0131rd\u0131klar\u0131 bir zamana kadar ve belli bir para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131nda e\u015f olarak kald\u0131\u011f\u0131 muvakkat (ge\u00e7ici) bir evlilik \u015feklinde tan\u0131mlan\u0131yor. Prof. Dr. Halil \u0130brahim Bulut\u2019un verdi\u011fi bilgiye g\u00f6re mut\u2019a, ehl-i s\u00fcnnetteki f\u0131k\u0131h, siyas\u00ee-itikad\u00ee ve tasavvuf\u00ee ekollerinin tamam\u0131nda haram kabul ediliyor. \u015eia\u2019da ise Zeydiye f\u0131rkas\u0131, \u0130smaili gelenek de mut\u2019ay\u0131 caiz g\u00f6rm\u00fcyor. Hatta Nusayrilik, D\u00fcrzilik, Bahailik gibi ekoller bile bunun gayrime\u015fru oldu\u011funu kabul ediyor. \u015eia\u2019da sadece \u2018\u0130mamiye ya da Rafizilik\u2019 olarak adland\u0131r\u0131lan \u0130ran \u015eiili\u011fi mut\u2019ay\u0131 caiz g\u00f6r\u00fcyor.<\/p>\n

Mut\u2019an\u0131n \u00f6zelliklerine bak\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda, para kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 fuhu\u015fa benzedi\u011fi net bir \u015fekilde ortada. Tek fark\u0131, dini k\u0131l\u0131f olarak kullanmas\u0131. Erkek ve kad\u0131n\u0131n, para ve s\u00fcre konusunda anla\u015fmalar\u0131yla bu ge\u00e7ici nik\u00e2h k\u0131y\u0131l\u0131yor. \u015eia imamlardan nakledildi\u011fine g\u00f6re bir avu\u00e7 bu\u011fday, bir hurma veya biraz un, bir di\u015f f\u0131r\u00e7as\u0131\/misvak bile kad\u0131n\u0131n kendisini kiralatmas\u0131 i\u00e7in yeterli. S\u00fcre konusunda ise s\u0131n\u0131r yok. Bir dakikal\u0131k nik\u00e2h k\u0131y\u0131labilece\u011fi gibi elli y\u0131ll\u0131k da anla\u015f\u0131labilir. S\u00fcreyi de erkek belirliyor. Uydurma nik\u00e2h, belirlenen zaman\u0131n sona ermesiyle bitiyor. \u0130ranl\u0131 mollalar mut\u2019a i\u00e7in kad\u0131n say\u0131s\u0131 konusunda bir \u00fcst s\u0131n\u0131r belirtmiyor. Bir erkek isterse bin kad\u0131nla bu nik\u00e2h\u0131 ayn\u0131 anda k\u0131yabiliyor. \u015ei\u00ee ulema, b\u00f6yle bir nik\u00e2h i\u00e7in \u015fahidi de, velinin iznini de (k\u0131z\u0131n babas\u0131 mut\u2019aya inanmayan bir S\u00fcnn\u00ee olsa da) \u015fart g\u00f6rm\u00fcyor. Mut\u2019a s\u00fcrecinde erkek, mal\u00ee bak\u0131mdan kad\u0131ndan sorumlu tutulmuyor. Kad\u0131n\u0131n miras hakk\u0131 s\u00f6z konusu olmad\u0131\u011f\u0131 gibi, ayr\u0131ld\u0131\u011f\u0131 kocas\u0131n\u0131n nafaka y\u00fck\u00fcml\u00fcl\u00fc\u011f\u00fc de bulunmuyor.<\/p>\n

KUR\u2019AN, MUTAYA DE\u011e\u0130NM\u0130YOR<\/p>\n

Kur\u2019\u00e2n-\u0131 Ker\u00eem nik\u00e2h\u0131 teferruatl\u0131 bi\u00e7imde ele almas\u0131na ra\u011fmen mut\u2019aya de\u011finmiyor. Ancak bunun caiz oldu\u011funu savunan \u015eia\u2019n\u0131n sar\u0131ld\u0131\u011f\u0131 bir ayet var: \u201c…O halde onlardan yararlanman\u0131za kar\u015f\u0131l\u0131k, kesilen \u00fccretlerini bir hak olarak kendilerine verin…\u201d (Nisa, 24). Prof. Dr. Saffet K\u00f6se, bu ayetin mut\u2019a ile bir alakas\u0131n\u0131n olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131, mehir ahkam\u0131n\u0131 ortaya koyan ayetlerden biri oldu\u011funu s\u00f6yl\u00fcyor. Zira Nisa S\u00fbresi\u2019nin 24, 25 ve 26. ayeti birlikte ele al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda Kur\u2019an\u2019\u0131n mut\u2019adan de\u011fil, bilinen nik\u00e2htan bahsetti\u011fi net bir \u015fekilde ortaya \u00e7\u0131k\u0131yor. Zaten 25. ayet, mehri y\u00fcksek h\u00fcr m\u00fcmin kad\u0131nlarla nik\u00e2hlanmaya g\u00fc\u00e7 yetiremeyenlere sabretmeyi, sabredememe h\u00e2linde ise m\u00fc\u2019min cariyelerle nik\u00e2hlanmay\u0131 tavsiye ediyor. Bu nik\u00e2hlanmada da velilerinin iznini \u015fart ko\u015fuyor. Prof. Dr. K\u00f6se, \u201cMut\u2019a nik\u00e2h\u0131 sahih bir evlilik olmad\u0131\u011f\u0131 gibi cariye stat\u00fcs\u00fcnde bir beraberli\u011fi de kapsamamaktad\u0131r. \u00c7\u00fcnk\u00fc mut\u2019a kurulu\u015fu s\u0131ras\u0131nda sahih bir evlili\u011fin \u015fartlar\u0131n\u0131 gerektirmedi\u011fi gibi sonu\u00e7lar\u0131n\u0131 da do\u011furmamaktad\u0131r.\u201d diyor. Bu ayeti \u00e7ok farkl\u0131 yorumlayan \u0130ran ulemas\u0131, mut\u2019ay\u0131 \u2018kiralama\u2019 mant\u0131\u011f\u0131na oturtuyor. Yani kad\u0131n kiralamak, bir otel odas\u0131 ya da bir otomobil kiralamaktan farks\u0131z onlara g\u00f6re.<\/p>\n

\u015eia fakihlerinin mut\u2019an\u0131n caizli\u011fi konusunda bir di\u011fer iddialar\u0131ysa, bunun Res\u00fblullah (sallallahu aleyhi ve sellem) zaman\u0131nda m\u00fcbah oldu\u011fu, ancak Hz. \u00d6mer taraf\u0131ndan haram k\u0131l\u0131nd\u0131\u011f\u0131 \u015feklinde. Mut\u2019a \u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n ilk y\u0131llar\u0131nda hen\u00fcz yasaklanmayan bir cahiliye \u00e2detiydi. Bu \u00e2detin k\u00f6keni ise Sasani k\u00fclt\u00fcr\u00fc. Kad\u0131n\u0131n ortak bir mal olarak g\u00f6r\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc mazdekiye inan\u0131\u015f\u0131n\u0131n Arap co\u011frafyas\u0131na yay\u0131lmas\u0131yla bu nikah, Araplar\u0131n \u00e2detlerinden biri haline geldi.<\/p>\n

\u0130sl\u00e2m\u2019\u0131n ne\u015fet etmesiyle birlikte b\u00fct\u00fcn emir ve yasaklamalarda tedrici bir us\u00fcl takip edildi\u011fi gibi, mut\u2019a konusunda da ayn\u0131 yol izlendi. Bu kapsamda Efendimiz\u2019in (aleyhisselatu vesselam) sava\u015f ko\u015fullar\u0131n\u0131n ortaya koydu\u011fu zaruret h\u00e2li nedeniyle baz\u0131 seferlerde mut\u2019aya izin verdi\u011fine dair rivayetler bulunuyor. Ancak son olarak \u201cEy insanlar, ben size kad\u0131nlarla mut\u2019a yapman\u0131z konusunda izin vermi\u015ftim. \u015e\u00fcphesiz Allah, onu k\u0131yamet g\u00fcn\u00fcne kadar haram k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Kimin yan\u0131nda (mut\u2019a nik\u00e2h\u0131 ile tuttu\u011fu) kad\u0131n varsa onu serbest b\u0131raks\u0131n. Onlara verdiklerinizden hi\u00e7bir \u015fey geri almay\u0131n\u0131z.\u201d buyurarak, bu nik\u00e2h\u0131 tamamen yasaklad\u0131.<\/p>\n

Kald\u0131 ki Allah Res\u00fbl\u00fc, gen\u00e7lerden imk\u00e2n\u0131 olanlara evlenmeyi tavsiye ederken, buna g\u00fc\u00e7 yetiremeyenlere oru\u00e7 tutmay\u0131 \u00f6neriyor. Mutan\u0131n son derece basit oldu\u011fu dikkate al\u0131n\u0131rsa bu hadis-i \u015ferife g\u00f6re Peygamberimiz\u2019in izin vermedi\u011fi bir uygulama oldu\u011fu a\u00e7\u0131\u011fa \u00e7\u0131k\u0131yor.<\/p>\n

Mut\u2019an\u0131n yasakland\u0131\u011f\u0131yla ilgili hadisi nakledenlerden biri de Hz. Ali. Ve bu hadis \u015ei\u00ee kaynaklar\u0131nda da yer al\u0131yor. Ne var ki mut\u2019ay\u0131 savunanlar s\u00f6z konusu hadise ra\u011fmen Hz. Ali\u2019nin (kime kar\u015f\u0131 ve ne ama\u00e7la oldu\u011fu bilinmeyen) \u2018takiyye\u2019 yapt\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6ne s\u00fcr\u00fcyorlar.<\/p>\n

\u015e\u0130A\u2019NIN HZ. \u00d6MER\u2019E DUYDU\u011eU D\u00dc\u015eMANLIK<\/p>\n

Hz. \u00d6mer\u2019in, \u201cKad\u0131nlarla mut\u2019a nik\u00e2h\u0131 yapmay\u0131 kesin art\u0131k! \u015eayet bana mut\u2019a yapan birisi getirilirse, and olsun onu recmederim.\u201d dedi\u011fi rivayet ediliyor. Bu ifadelerden yola \u00e7\u0131kan \u015eia, mut\u2019ay\u0131 Hz. \u00d6mer\u2019in yasaklad\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00f6ne s\u00fcr\u00fcyor. Oysa, Hz. Peygamber\u2019in izin verdi\u011fi bir \u015feyi Hz. \u00d6mer\u2019in yasaklamas\u0131 s\u00f6z konusu olamaz. Olsa bile o anda ya\u015fayan ve Hz. Ali\u2019nin de aralar\u0131nda bulundu\u011fu ashab\u0131n b\u00f6yle bir \u015feye s\u00fckut etmesi m\u00fcmk\u00fcn de\u011fil. Prof. Dr. Saffet K\u00f6se, Hz. \u00d6mer\u2019in yasakla ilgili ifadelerinin sebebini, baz\u0131 sahabilerin, Hz. Peygamber\u2019in mutay\u0131 kesin ve ebed\u00ee olarak yasaklad\u0131\u011f\u0131n\u0131 duymam\u0131\u015f olmalar\u0131 ihtimaline ba\u011fl\u0131yor. Yani Hz. \u00d6mer, Res\u00fblullah\u2019\u0131n a\u00e7\u0131k\u00e7a yasaklad\u0131\u011f\u0131 bir konuda hat\u0131rlatma yap\u0131yor. K\u00f6se bu noktada \u015e\u00eea\u2019ya \u015fu soruyu y\u00f6neltiyor: \u201cE\u011fer mut\u2019a Halife \u00d6mer\u2019in tasarrufunda bir konu idiyse ni\u00e7in Hz. Ali halife oldu\u011funda fazilet dolu (!), sevaplar\u0131 sa\u011fanak halinde ya\u011fd\u0131ran (!) mut\u2019an\u0131n caiz oldu\u011funu ilan edip insanlar\u0131 serbest b\u0131rakmam\u0131\u015f, hatta te\u015fvik edip neden bu y\u00f6nde m\u00fccadele vermemi\u015ftir?\u201d<\/p>\n

\u015eia\u2019n\u0131n mut\u2019ay\u0131 bir ibadet a\u015fk\u0131 ile savunmas\u0131n\u0131n alt\u0131nda da Hz. \u00d6mer\u2019e duydu\u011fu d\u00fc\u015fmanl\u0131k kendini g\u00f6steriyor. Saffet K\u00f6se, bu durumu \u201cMut\u2019adan maksat Ali sevgisi de\u011fil, \u00d6mer\u2019e bu\u011fzdur.\u201d s\u00f6zleriyle a\u00e7\u0131kl\u0131yor. Nitekim \u015eia\u2019n\u0131n be\u015finci imam\u0131 Muhammed el-B\u00e2k\u0131r, \u201cMut\u2019ada sevap var m\u0131d\u0131r?\u201d \u015feklindeki soruya cevap olarak e\u011fer bunu Allah r\u0131zas\u0131 i\u00e7in ve birisine -yani \u00d6mer\u2019e- muhalefet amac\u0131yla yap\u0131yorsa konu\u015ftu\u011fu her kelimeye sevap verilece\u011fini, yakla\u015ft\u0131\u011f\u0131 her ad\u0131mda bir g\u00fcnah\u0131n\u0131n affedilece\u011fini, y\u0131kand\u0131\u011f\u0131nda da sa\u00e7\u0131ndan damlayan sular say\u0131s\u0131nca g\u00fcnah\u0131n\u0131n d\u00f6k\u00fclece\u011fini ifade etmesi, bu tezin isabetini ortaya koyuyor.<\/p>\n

Bununla da yetinmeyen \u0130ran ulemas\u0131, mut\u2019ay\u0131 o derece abart\u0131yor ki, onu neredeyse iman esas\u0131 h\u00e2line getirmi\u015f durumda. Mut\u2019a yapmad\u0131k\u00e7a m\u00fcminin kemale eremeyece\u011fi, \u015eia\u2019n\u0131n muteber kaynaklar\u0131nda yer al\u0131yor. Bir imama nispet edilen \u015fu s\u00f6z, vahim durumu g\u00f6zler \u00f6n\u00fcne seriyor: \u201cMut\u2019a nik\u00e2h\u0131 yap\u0131p da cinsel ili\u015fkiden sonra y\u0131kanan ki\u015finin v\u00fccudundan d\u00f6k\u00fclen her bir damla i\u00e7in Allah yetmi\u015f melek yarat\u0131r ve k\u0131yamete kadar ona isti\u011ffarda bulunur, uzak durana da k\u0131yamete kadar lanet ederler.\u201d<\/p>\n

\u0130ran din adamlar\u0131 meseleyi bu kadar \u00f6nemseyince, mut\u2019ada cinsel cazibenin etkisinin yan\u0131nda dinin motive edici g\u00fcc\u00fc de devreye giriyor. Prof. Dr. K\u00f6se\u2019nin verdi\u011fi bilgiye g\u00f6re \u0130ran\u2019da, bereket ummak, Allah\u2019\u0131n r\u0131zas\u0131n\u0131 kazanmak ve sevap edinmek amac\u0131yla mut\u2019a teklifinde bulunan kad\u0131nlar bile var. \u00d6zellikle de din adamlar\u0131n\u0131 tercih ediyorlar. \u00c7\u00fcnk\u00fc onlar daha dindar ve \u015feriat\u0131 daha iyi biliyorlar.<\/p>\n

Teorik ve pratik alanda fuhu\u015fla \u00f6rt\u00fc\u015fen bir yap\u0131 olmas\u0131na ra\u011fmen \u015e\u00eea, mut\u2019ay\u0131 zinaya engel bir tedbir olarak lanse ediyor. Bu tezi savunanlardan bini olan Seyit H\u00fcseyin Nasr, mut\u2019ay\u0131 savunurken \u015fu ilgin\u00e7 ifadeyi kullan\u0131yor: \u201cMut\u2019a erkeklerin fuh\u015fa d\u00fc\u015fmemesi i\u00e7in Allah\u2019\u0131n ortaya koydu\u011fu bir l\u00fctuftur.\u201d Bu d\u00fc\u015f\u00fcnceye Prof. Dr. Halil \u0130brahim Bulut, \u201cBu din sadece erkelerin dini midir?\u201d diyerek tepki g\u00f6steriyor.<\/p>\n

Mut\u2019ay\u0131 bir hayat felsefesi haline getiren mollalar, \u00e7eli\u015fkili bir \u015fekilde kendi yak\u0131nlar\u0131n\u0131n daha a\u00e7\u0131k bir ifadeyle k\u0131zlar\u0131 ya da e\u015flerinin bunu yapmas\u0131na asla m\u00fcsaade etmiyor. Bu nik\u00e2h\u0131 aile ve s\u00fclale \u015fereflerine ters g\u00f6r\u00fcyorlar. \u015eii din \u00e2limlerden olan ancak mut\u2019aya \u015fiddetle kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131kan Musa Musevi, mut\u2019a ile ortaya \u00e7\u0131kan vebalin sorumlulu\u011funu, \u201cKendin i\u00e7in istemedi\u011fin bir \u015feyi ba\u015fkas\u0131 i\u00e7in de isteme.\u201d prensibini \u00e7i\u011fneyenlere ba\u011fl\u0131yor: \u201c\u0130\u015fte b\u00f6ylece bu k\u00f6t\u00fc uygulamadaki sorumluluk, ba\u015fta da sonda da kendi k\u0131zlar\u0131n\u0131n namus ve \u015fereflerini korurken, di\u011fer M\u00fcsl\u00fcman k\u0131zlar\u0131n namuslar\u0131n\u0131 m\u00fcbah g\u00f6renler ve onlar\u0131n \u015fereflerinin ayaklar alt\u0131na al\u0131nmas\u0131na fetva verenlerindir. Kalbi olan bir ki\u015finin bunlar\u0131n hepsinden alaca\u011f\u0131 ibret vard\u0131r.\u201d<\/p>\n

Cihan Yenilmez-Yenibahar Dergisi<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

\u2018Abdullan bin Abb\u00e2s mutaya cevaz verdi\u2019 iddias\u0131n\u0131 onun \u015fu s\u00f6zleri yalanl\u0131yor: \u201cS\u00fcbh\u00e2nall\u00e2h! Ben bu \u015fekilde bir fetva vermedim ki! Benim dedi\u011fim \u015fudur: Mut\u2019a t\u0131pk\u0131 le\u015f, kan ve domuz eti yemek gibidir. Ancak b\u00f6yle bir \u00e7aresizlik an\u0131nda\/zaruret halinde helaldir.\u201d Resm\u00ee g\u00f6revli olarak \u0130ran\u2019a giden bir b\u00fcrokrat\u0131n, otele yerle\u015fti\u011fi ilk gece kap\u0131s\u0131 \u00e7al\u0131n\u0131r. Kap\u0131y\u0131 a\u00e7t\u0131\u011f\u0131nda kar\u015f\u0131s\u0131ndaki kad\u0131n …<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":403,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1,6],"tags":[66,67],"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/402"}],"collection":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=402"}],"version-history":[{"count":1,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/402\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":404,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/402\/revisions\/404"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/media\/403"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=402"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=402"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=402"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}