<\/i>\n\t\t\t83 \u00e2yetten olu\u015fan bu s\u00fbre, \u0130sl\u00e2m\u00ee tebli\u011fin Mekke d\u00f6neminin ortalar\u0131nda inmi\u015ftir. \u0130smini ilk \u00e2yetinden al\u0131r. Baz\u0131lar\u0131na g\u00f6re, Y\u00e2-S\u00een\u2019in man\u00e2s\u0131 \u201cEy insan!\u201d demektir. Ba\u015fl\u0131ca \u00fczerinde durdu\u011fu konular Tevhid, \u00c2hiret ve N\u00fcb\u00fcvvet\u2019tir. Allah Ras\u00fbl\u00fc aleyhissal\u00e2t\u00fc vessel\u00e2m, bu s\u00fbrenin Kur\u2019\u00e2n\u2019\u0131n kalbi oldu\u011funu buyurmu\u015flard\u0131r. O, \u00f6l\u00fc kalblere hayat verir; \u00f6lmek \u00fczere olan insan\u0131n ba\u015f\u0131nda okunmas\u0131 da tavsiye edilmi\u015ftir.\n\t\t\t<\/div><\/div><\/em><\/strong><\/h2>\n

<\/h4>\n

Rahm\u00e2n, Rah\u00eem Allah\u2019\u0131n Ad\u0131\u2019yla.<\/strong><\/h4>\n

1.<\/strong> Y\u00e2-S\u00een.<\/p>\n

2.<\/strong> Ba\u015ftan sona hikmet y\u00fckl\u00fc Kur\u2019\u00e2n\u2019a andolsun ki,<\/p>\n

3.<\/strong> Sen elbette (Allah\u2019\u0131n Mesaj\u0131\u2019n\u0131 tebli\u011f i\u00e7in) g\u00f6nderilmi\u015f (peygamber)lerdensin;<\/p>\n

4.<\/strong> Dosdo\u011fru bir yol \u00fczerinde.<\/p>\n

5.<\/strong> O, Az\u00eez (mutlak izzet ve ululuk sahibi, her i\u015fte \u00fcst\u00fcn ve mutlak galip), Rah\u00eem (bilhassa m\u00fc\u2019minlere kar\u015f\u0131 husus\u00ee rahmeti bol) olan Z\u00e2t\u2019\u0131n k\u0131s\u0131m k\u0131s\u0131m indirdi\u011fi Kitap\u2019t\u0131r.<\/p>\n

6.<\/strong> (Yak\u0131n) atalar\u0131 uyar\u0131lmam\u0131\u015f, dolay\u0131s\u0131yla b\u00fct\u00fcn b\u00fct\u00fcn gaflet i\u00e7inde kalm\u0131\u015f bir toplulu\u011fu uyarman i\u00e7in.<\/p>\n

7.<\/strong> \u0130nsanlar\u0131n \u00e7o\u011fu hakk\u0131nda Allah\u2019\u0131n (\u201cCehennem\u2019i cinlerle ve insanlarla dolduraca\u011f\u0131m\u201d) s\u00f6z\u00fcn\u00fcn do\u011frulu\u011fu ve hakl\u0131l\u0131\u011f\u0131 ortadad\u0131r.1<\/em><\/strong> Bu \u00e7o\u011funluk, iman etmiyor ve etmeyecek.<\/p>\n

8.<\/strong> Biz, onlar\u0131n boyunlar\u0131na halkalar ge\u00e7irdik; \u00e7enelerine dayanan o halkalar sebebiyle ba\u015flar\u0131 yukar\u0131 do\u011fru \u00e7ivilenmi\u015f gibidir.2<\/strong><\/em><\/p>\n

9.<\/strong> Ayr\u0131ca, \u00f6nlerine bir set ve arkalar\u0131na bir set koyduk, b\u00f6ylece onlar\u0131 her taraftan ku\u015fatt\u0131k; dolay\u0131s\u0131yla hi\u00e7bir \u015fey g\u00f6rememektedirler.3<\/strong><\/em><\/p>\n

10.<\/strong> B\u00f6ylelerini uyarsan da uyarmasan da onlar i\u00e7in farketmez; onlar, iman etmeyeceklerdir.4<\/strong><\/em><\/p>\n

11.<\/strong> Sen, (etkili ve yararl\u0131 bir bi\u00e7imde) ancak \u00f6yle insan\u0131 uyarabilirsin ki, (\u00f6n yarg\u0131s\u0131zd\u0131r ve dolay\u0131s\u0131yla ir\u015fada a\u00e7\u0131kt\u0131r,) Zikr\u2019i (Kur\u2019\u00e2n) tasdikle ona t\u00e2bi olur ve g\u00f6rmedi\u011fi halde Rahm\u00e2n kar\u015f\u0131s\u0131nda sayg\u0131yla \u00fcrperir. \u0130\u015fte b\u00f6yle olan\u0131 (s\u00fcrpriz kar\u015f\u0131l\u0131klarla dolu bir) ba\u011f\u0131\u015flanma ve pek bol, art\u0131p eksilmeyen, hi\u00e7 zarars\u0131z ve b\u00fct\u00fcn\u00fcyle hay\u0131r bir m\u00fck\u00e2fatla m\u00fcjdele.<\/p>\n

12.<\/strong> \u00d6l\u00fcleri diriltecek olan Biziz ve insanlar\u0131n \u00f6l\u00fcnceye kadar i\u015fleyip \u00c2hiret hayatlar\u0131 i\u00e7in g\u00f6nderdikleri (sevap ve g\u00fcnahlar\u0131) da, (\u00f6ld\u00fckten sonra) arkalar\u0131nda kalan (ama K\u0131yamet\u2019e kadar hesaplar\u0131na i\u015flenmeye devam edecek) iyilik ve k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerini de yaz\u0131yoruz. Biz, esasen her \u015feyi Apa\u00e7\u0131k bir \u00d6nc\u00fc Kitap\u2019ta tek tek kaydetmi\u015f bulunuyoruz.5<\/strong><\/em><\/p>\n

13.<\/strong> Onlara o memleket halk\u0131n\u0131n halini bir misal olarak anlat: O halka da (Allah\u2019\u0131n Mesaj\u0131\u2019n\u0131 tebli\u011f i\u00e7in) el\u00e7iler gelmi\u015fti.6<\/strong><\/em><\/p>\n

14.<\/strong> \u00d6nce onlara iki el\u00e7i g\u00f6nderdik, fakat onlar ikisini de yalanlay\u0131nca, kendilerini bir \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fcs\u00fcyle takviye ettik. \u201cBiz,\u201d dediler, \u201csize g\u00f6nderilmi\u015f el\u00e7ileriz.\u201d<\/p>\n

15.<\/strong> \u201cSiz de,\u201d diye (tepki verdi o topluluk), \u201ct\u0131pk\u0131 bizim gibi birer be\u015fersiniz (yiyip-i\u00e7en \u00f6l\u00fcml\u00fc birer insans\u0131n\u0131z). Sonra Rahm\u00e2n, herhangi bir \u015fey indirmi\u015f de de\u011fildir. Siz, ba\u015fka de\u011fil, sadece yalan s\u00f6yl\u00fcyorsunuz.\u201d<\/p>\n

16.<\/strong> El\u00e7iler, \u201cRabbimiz biliyor ki,\u201d diye (kar\u015f\u0131l\u0131k verdiler), \u201cbiz, hi\u00e7 ku\u015fkusuz size g\u00f6nderilmi\u015f el\u00e7ileriz.<\/p>\n

17.<\/strong> \u201cBize d\u00fc\u015fen de ancak Allah\u2019\u0131n Mesaj\u0131\u2019n\u0131 tam olarak ve apa\u00e7\u0131k, anla\u015f\u0131l\u0131r bir \u015fekilde size ula\u015ft\u0131rmakt\u0131r.\u201d<\/p>\n

18.<\/strong> Di\u011ferleri tehdit etti: \u201cBiz, sizde bir u\u011fursuzluk g\u00f6r\u00fcyoruz; sizin y\u00fcz\u00fcn\u00fczden ba\u015f\u0131m\u0131za gelecekler var. E\u011fer (bu tebli\u011f i\u015finize) bir son vermezseniz, bilin ki sizi ta\u015fa tutar\u0131z ve bizim elimizden size ac\u0131 m\u0131 ac\u0131 bir azap dokunur.\u201d<\/p>\n

19.<\/strong> El\u00e7iler, \u201cU\u011fursuzluk dedi\u011finiz \u015fey, size ancak sizden gelir. Ger\u00e7ek size hat\u0131rlat\u0131ld\u0131 ve uyar\u0131ld\u0131n\u0131z diye mi b\u00f6yle tepki g\u00f6steriyorsunuz? Siz, s\u0131n\u0131r tan\u0131maz ve Allah\u2019\u0131n verdi\u011fi duygu, meleke ve kabiliyetleri bo\u015fa sarfeden bir topluluksunuz.\u201d<\/p>\n

20.<\/strong> Derken, \u015fehrin en uzak \u00f6te noktas\u0131ndan bir adam ko\u015farak geldi7<\/strong><\/em> ve \u201cEy halk\u0131m,\u201d dedi, \u201cgelin bu el\u00e7ilere t\u00e2bi olun!<\/p>\n

21.<\/strong> \u201cT\u00e2bi olun, yapt\u0131klar\u0131 kar\u015f\u0131s\u0131nda sizden hi\u00e7bir \u00fccret talep etmeyen ve bizzat kendileri do\u011fru yolda y\u00fcr\u00fcmeyi tabiatlar\u0131 haline getirmi\u015f bu insanlara.<\/p>\n

22.<\/strong> \u201cBeni bana has keyfiyette ve yap\u0131da yoktan var eden ve sizin de bir g\u00fcn huzuruna \u00e7\u0131kaca\u011f\u0131n\u0131z Z\u00e2t\u2019a ben niye ibadet etmeyeyim ki?!<\/p>\n

23.<\/strong> \u201cO\u2019ndan ba\u015fka il\u00e2hlar m\u0131 edinecekmi\u015fim ben? E\u011fer Rahm\u00e2n hakk\u0131mda bir zarar dileyecek olsa, o s\u00f6zde il\u00e2hlar\u0131n \u015fefaati (arac\u0131l\u0131\u011f\u0131) bana hi\u00e7 fayda vermeyece\u011fi gibi, onlar beni hi\u00e7bir \u015fekilde o zarardan kurtaramazlar da.<\/p>\n

24.<\/strong> \u201cKald\u0131 ki, (e\u011fer ba\u015fka il\u00e2hlar edinecek olsam), o takdirde apa\u00e7\u0131k bir sap\u0131kl\u0131\u011f\u0131n i\u00e7ine yuvarlanm\u0131\u015f olurum.<\/p>\n

25.<\/strong> \u201cDolay\u0131s\u0131yla ben, (sizi de yaratan ve hayatta tutan) Rabbinize iman ettim, \u00f6yleyse s\u00f6zlerimi iyi belleyin!\u201d<\/p>\n

26.<\/strong> Nihayet ona, \u201cBuyur Cennet\u2019e!\u201d denildi.8<\/strong><\/em> O ise, \u201cKe\u015fke,\u201d dedi, \u201cke\u015fke halk\u0131m bilseydi;<\/p>\n

27.<\/strong> \u201cBilseydi Rabbimin beni ba\u011f\u0131\u015flad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ve beni husus\u00ee ikram\u0131na mazhar kullar\u0131ndan k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131.\u201d<\/p>\n

28.<\/strong> O\u2019nun (\u015fehadetinin) ard\u0131ndan halk\u0131n\u0131n \u00fczerine (onlar\u0131 hel\u00e2k etmek i\u00e7in) g\u00f6kten bir ordu g\u00f6ndermedik, zaten b\u00f6yle yapmak yolumuz da de\u011fildir.<\/p>\n

29.<\/strong> Ancak tek bir patlama oldu, tek bir \u00e7\u0131\u011fl\u0131k koptu. Derhal cans\u0131z yere d\u00fc\u015f\u00fcp, silinip gittiler.9<\/em><\/strong><\/p>\n

30.<\/strong> Vah o kullara! Ne zaman kendilerine bir ras\u00fbl gelse, onunla mutlaka alay ederlerdi.<\/p>\n

31.<\/strong> G\u00f6rmezler miydi ki, kendilerinden \u00f6nce nice nesilleri hel\u00e2k ettik ve onlar (berikilerin yan\u0131na, d\u00fcnya hayat\u0131na) bir daha geri d\u00f6nm\u00fcyorlar.<\/p>\n

32.<\/strong> Bil\u00e2kis hi\u00e7 kimse hari\u00e7 kalmamak \u00fczere hepsi, (hesaplar\u0131 g\u00f6r\u00fclmek \u00fczere) huzurumuzda toplanacaklar.10<\/strong><\/em><\/p>\n

33.<\/strong> (Allah\u2019\u0131n mutlak birli\u011fi, Rub\u00fbbiyeti ve \u00f6l\u00fcleri diriltmesi ad\u0131na) onlar i\u00e7in bir delil de \u015fudur ki, \u00f6lm\u00fc\u015f olan yery\u00fcz\u00fcn\u00fc diriltiyor ve oradan ekinler \u00e7\u0131kar\u0131yoruz; onlar da o ekinlerden yiyecek elde etmektedirler.<\/p>\n

34.<\/strong> Yine o yerde hurmal\u0131klar ve \u00fcz\u00fcm ba\u011flar\u0131 var ediyor ve su kaynaklar\u0131 f\u0131\u015fk\u0131rt\u0131yoruz;<\/p>\n

35.<\/strong> B\u00fct\u00fcn bu var etti\u011fimiz \u00fcr\u00fcnlerin meyvelerinden yiyeceklerini temin etsinler diye; \u2013bunlar\u0131 onlar kendi
\nelleriyle yapmad\u0131lar. B\u00f6yleyken hal\u00e2 \u015f\u00fckretmeyecekler mi?<\/p>\n

36.<\/strong> (Her t\u00fcrl\u00fc eksiklikten, kusurdan, dolay\u0131s\u0131yla e\u015fi, benzeri, orta\u011f\u0131 olmaktan) m\u00fcnezzehtir o Allah ki, yerin bitirdi\u011fi her \u015feyi, bizzat kendilerini ve karakter \u00f6zelliklerini, ayr\u0131ca bilmedikleri daha nice \u015feyleri \u00e7ift yaratm\u0131\u015ft\u0131r.11<\/strong><\/em><\/p>\n

37.<\/strong> Onlar i\u00e7in bir di\u011fer delil de gecedir: G\u00fcnd\u00fcz\u00fc ondan s\u0131y\u0131r\u0131p soydu\u011fumuzda birden karanl\u0131\u011fa g\u00f6m\u00fcl\u00fcverirler.<\/p>\n

38.<\/strong> G\u00fcne\u015f de, kendisi i\u00e7in takdir edilmi\u015f bir y\u00f6r\u00fcngede, sisteminin istikrar\u0131 ad\u0131na, kendisi i\u00e7in tayin edilmi\u015f bir sona ve durma noktas\u0131na do\u011fru ak\u0131p gitmektedir.12<\/strong><\/em> Bu, Az\u00eez (mutlak izzet ve ululuk sahibi, her i\u015fte \u00fcst\u00fcn ve mutlak galip) ve Al\u00eem (her \u015feyi hakk\u0131yla bilen Allah)\u2019\u0131n takdiridir.<\/p>\n

39.<\/strong> Ay i\u00e7in de menziller (safhalar, duraklar) takdir ettik; o, (bu menzillerden ge\u00e7e ge\u00e7e) eski kuru, kavisli hurma salk\u0131m\u0131 \u00e7\u00f6p\u00fcn\u00fc and\u0131r\u0131r haline d\u00f6ner.<\/p>\n

40.<\/strong> Ne g\u00fcne\u015f i\u00e7in aya yeti\u015fmek vard\u0131r, ne de gecenin g\u00fcnd\u00fcz\u00fc ge\u00e7mesi s\u00f6z konusudur. (Onlar gibi, gezegenlerin) her biri, kendine has bir y\u00f6r\u00fcngede akar durur.<\/p>\n

41.<\/strong> \u0130nsanlar i\u00e7in bir ba\u015fka delil, onlar\u0131n nesillerini (y\u00fckleriyle birlikte) dolu gemilerde (batmadan) ta\u015f\u0131mam\u0131zd\u0131r.<\/p>\n

42.<\/strong> Gemiler gibi, \u00fczerlerine binip seyahat ettikleri daha nice binekler yaratt\u0131k onlar i\u00e7in.13<\/em><\/strong><\/p>\n

43.<\/strong> E\u011fer dilesek hepsini bo\u011far\u0131z da, ne feryatlar\u0131na ko\u015fan bir kimse bulunur, ne de bir yolunu bulup bo\u011fulmaktan kurtulabilirler.<\/p>\n

44.<\/strong> Ancak taraf\u0131m\u0131zdan bir rahmet olarak ve irademizin belli bir s\u00fcreye kadar hayatta kalmalar\u0131 \u015feklinde tecelli etmi\u015f olmas\u0131yla (kurtulabilirler).14<\/em><\/strong><\/p>\n

45.<\/strong> Onlara, \u201cSizi \u00f6n\u00fcn\u00fczden ve arkan\u0131zdan ku\u015fatan (g\u00fcnahlar ve onlar\u0131n hem d\u00fcnya hem \u00c2hiret a\u00e7\u0131s\u0131ndan gelecek hayat\u0131n\u0131zda yol a\u00e7aca\u011f\u0131 sonu\u00e7lar) kar\u015f\u0131s\u0131nda takva ile Allah\u2019\u0131n korumas\u0131 alt\u0131na girin ki, (d\u00fcnyada faziletli bir hayat s\u00fcrme, \u00c2hiret\u2019te ebed\u00ee saadete ula\u015fma ad\u0131na) merhamete l\u00e2y\u0131k olas\u0131n\u0131z.\u201d dendi\u011finde, (bundan hi\u00e7 ho\u015flanmaz ve y\u00fczlerini d\u00f6nerler).<\/p>\n

46.<\/strong> Ve ne zaman kendilerine Rabbilerinin \u00e2yetlerinden bir \u00e2yet gelse, ho\u015fnutsuzluk i\u00e7inde ondan da y\u00fcz \u00e7evirirler.<\/p>\n

47.<\/strong> Onlara, \u201cAllah size her ne r\u0131z\u0131k l\u00fctfetmi\u015fse onun bir miktar\u0131n\u0131 (ge\u00e7imlik olarak Allah r\u0131zas\u0131 i\u00e7in muhta\u00e7lara) verin!\u201d \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131 yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda, k\u00fcf\u00fcrde inat edenler, m\u00fc\u2019minlere \u201cDiledi\u011fi takdirde Allah\u2019\u0131n r\u0131z\u0131kland\u0131r\u0131p doyuraca\u011f\u0131 ki\u015fileri \u015fimdi biz mi doyuraca\u011f\u0131z? Siz ba\u015fka de\u011fil, a\u00e7\u0131k bir sapk\u0131nl\u0131k i\u00e7indesiniz do\u011frusu!\u201d derler.<\/p>\n

48.<\/strong> Bir de (alayl\u0131 alayl\u0131), \u201cE\u011fer iddian\u0131zda do\u011fru ve samimi iseniz, bizi kendisiyle tehdit edip durdu\u011funuz bu K\u0131yamet ne zaman?\u201d diye soruyorlar.<\/p>\n

49.<\/strong> Onlar\u0131n bekledi\u011fi, (d\u00fcnyev\u00ee meseleler ve \u015fahs\u00ee menfaatleri \u00fczerinde) \u00e7eki\u015fip dururlarken kendilerini apans\u0131z ve k\u0131sk\u0131vrak yakalay\u0131verecek tek bir \u00e7\u0131\u011fl\u0131ktan, bir patlamadan ba\u015fka bir \u015fey de\u011fil.15<\/em><\/strong><\/p>\n

50.<\/strong> O zaman bir vasiyette bile bulunmaya imk\u00e2nlar\u0131 olmayaca\u011f\u0131 gibi, (\u00e7\u0131\u011fl\u0131\u011fa d\u0131\u015far\u0131da yakalananlar da) ailelerine d\u00f6nemeyeceklerdir.<\/p>\n

51.<\/strong> S\u00fbr\u2019a \u00fcf\u00fcr\u00fcl\u00fcr ve i\u015fte mezarlar\u0131ndan \u00e7\u0131km\u0131\u015f, Rabbilerinin huzuruna do\u011fru ak\u0131n ak\u0131n ko\u015fmaktad\u0131rlar.<\/p>\n

52.<\/strong> \u201cEyvah bize!\u201d derler, \u201cbizi uyudu\u011fumuz bu yerden kim kald\u0131rd\u0131?16<\/strong><\/em> Me\u011fer bu, Rahm\u00e2n\u2019\u0131n mutlaka olacak dedi\u011fi hadiseymi\u015f; me\u011fer ras\u00fbller do\u011fruyu s\u00f6ylermi\u015f!\u201d<\/p>\n

53.<\/strong> Her \u015fey bir \u00e7\u0131\u011fl\u0131ktan ibarettir. Hepsi, (o b\u00fcy\u00fck duru\u015fma i\u00e7in) huzurumuzda toplanm\u0131\u015flard\u0131r.<\/p>\n

54.<\/strong> O g\u00fcn kimseye en k\u00fc\u00e7\u00fck bir haks\u0131zl\u0131kta bulunulmaz ve (d\u00fcnyada iken) ne yapm\u0131\u015flarsa, onun kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcrler.<\/p>\n

55.<\/strong> Cennet ehli, o g\u00fcn tatl\u0131 me\u015fguliyetler i\u00e7inde Cennet\u2019in nimetlerinden yiyip i\u00e7erler.<\/p>\n

56.<\/strong> Kendileri ve e\u015fleri, g\u00f6lgelerde koltuklara yaslan\u0131rlar.<\/p>\n

57.<\/strong> Orada (d\u00fcnyada yapt\u0131klar\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131 olarak) b\u00fct\u00fcn nimetler haz\u0131rd\u0131r onlar i\u00e7in ve daha ne isterlerse bulunur.17<\/strong><\/em><\/p>\n

58.<\/strong> (M\u00fc\u2019minlere kar\u015f\u0131) husus\u00ee rahmeti pek bol bir Rab\u2019den (asla tevbih, takbih de\u011fil, sadece) \u201csel\u00e2m\u201d sesi al\u0131rlar.<\/p>\n

59.<\/strong> Ve siz, hayatlar\u0131 g\u00fcnah hasad\u0131yla ge\u00e7mi\u015f ey su\u00e7lular! Bug\u00fcn \u015f\u00f6yle bir kenara \u00e7ekilin bakal\u0131m!<\/p>\n

60.<\/strong> Ben sizlerle \u015fu s\u00f6zle\u015fmede bulunmam\u0131\u015f m\u0131yd\u0131m? \u201cEy \u00c2dem\u2019in \u00e7ocuklar\u0131! \u015eeytan\u2019a tapmay\u0131n.18<\/em><\/strong> O, sizin i\u00e7in apa\u00e7\u0131k bir d\u00fc\u015fmand\u0131r;<\/p>\n

61.<\/strong> \u201cFakat sadece Bana ibadet edin; do\u011fru olan yol budur.\u201d<\/p>\n

62.<\/strong> Ne var ki o, i\u00e7inizden nice nesilleri sapt\u0131rd\u0131. D\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcp akletmeli (ve ona g\u00f6re davranmal\u0131) de\u011fil miydiniz?<\/p>\n

63.<\/strong> \u0130\u015fte, kendisiyle s\u00fcrekli ikaz ve tehdit edildi\u011finiz Cehennem!19<\/em><\/strong><\/p>\n

64.<\/strong> K\u00fcf\u00fcr i\u00e7inde ya\u015fay\u0131p k\u00fcf\u00fcr i\u00e7inde \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcz i\u00e7in, yan\u0131p kavrulmak \u00fczere girin bug\u00fcn oraya!<\/p>\n

65.<\/strong> O g\u00fcn onlar\u0131n a\u011f\u0131zlar\u0131na m\u00fch\u00fcr vururuz da, Bize elleri konu\u015fur ve i\u015fleyip hesaplar\u0131na ge\u00e7irdikleri g\u00fcnahlara ayaklar\u0131 \u015fahitlik eder.20<\/em><\/strong><\/p>\n

66.<\/strong> E\u011fer dileseydik, g\u00f6zlerini d\u00fcmd\u00fcz silme k\u00f6r ederdik de, yollar\u0131n\u0131 bulabilmek i\u00e7in yalpalay\u0131p dururlard\u0131. O takdirde nas\u0131l g\u00f6rebilirlerdi ki?21<\/strong><\/em><\/p>\n

67.<\/strong> E\u011fer dileseydik, onlar\u0131n mahiyet ve \u015fekillerini de\u011fi\u015ftirir, kendilerini bulunduklar\u0131 yerde \u00e7ivileyiverirdik de, ne bir ad\u0131m ileri gidebilir (ve herhangi bir arzular\u0131n\u0131 ger\u00e7ekle\u015ftirebilir), ne de \u00f6nceki hallerine (ve ayr\u0131ld\u0131klar\u0131 evlerine geri) d\u00f6nebilirlerdi.<\/p>\n

68.<\/strong> Kime uzun bir \u00f6m\u00fcr verirsek, onun tabiat\u0131nda da (kuvvetten sonra zaaf, bilgiden sonra cahillik, \u00f6\u011frendikten sonra unutkanl\u0131k ve bunama gibi) tersy\u00fcz olmalar meydana getirebiliriz. Hal\u00e2 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcp akletmiyecekler mi?<\/p>\n

69.<\/strong> Biz Ras\u00fbl\u2019e \u015fiir \u00f6\u011fretmedik; kald\u0131 ki bu, O\u2019na yara\u015fmaz da.22<\/em> <\/strong>Bir ders, ir\u015fad ve \u00f6\u011f\u00fct kitab\u0131d\u0131r; maksatlar\u0131 belli, ger\u00e7e\u011fi a\u00e7\u0131klayan ve okunan bir Kitap (bir Kur\u2019\u00e2n)d\u0131r O\u2019na indirdi\u011fimiz:<\/p>\n

70.<\/strong> M\u00e2nen canl\u0131, (d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcp akledebilen, ger\u00e7e\u011fi hem duyup hem g\u00f6rebilen) her kim varsa onu uyars\u0131n, k\u00e2firler hakk\u0131nda ise deliller tamamlans\u0131n, \u0130l\u00e2h\u00ee h\u00fck\u00fcm kesinle\u015fsin diye.<\/p>\n

71.<\/strong> \u015eunu da g\u00f6rmezler mi ki, bizzat Ellerimizle yapt\u0131klar\u0131m\u0131za dahil olarak onlar i\u00e7in ehli b\u00fcy\u00fckba\u015f, k\u00fc\u00e7\u00fckba\u015f hayvanlar yaratt\u0131k da, o hayvanlara m\u00e2lik bulunmakta (ve onlar\u0131 diledikleri gibi kullanabilmektedirler)?<\/p>\n

72.<\/strong> O hayvanlar\u0131 emirlerine \u00e2m\u00e2de k\u0131ld\u0131k; b\u00f6ylece baz\u0131lar\u0131ndan binek vas\u0131tas\u0131 olarak yararlanmakta ve onlardan yiyecek de temin etmektedirler.<\/p>\n

73.<\/strong> Onlarda daha nice menfaatleri vard\u0131r ve bu arada onlardan (s\u00fct gibi) i\u00e7ecek de elde etmektedirler. Hal\u00e2 \u015f\u00fckretmeyecekler mi?<\/p>\n

74.<\/strong> Ama onlar, yard\u0131m beklentisi i\u00e7inde Allah\u2019tan ba\u015fka il\u00e2hlar edindiler.<\/p>\n

75.<\/strong> Oysa (il\u00e2h edindikleri) o \u015feyler, onlara hi\u00e7bir \u015fekilde yard\u0131m edemez; kald\u0131 ki, (o m\u00fc\u015friklerin bizzat) kendileri, s\u00f6zde il\u00e2hlar\u0131n\u0131n etraf\u0131nda onlar\u0131n hizmetini g\u00f6ren haz\u0131r bir ordu olup,23<\/em><\/strong> K\u0131yamet G\u00fcn\u00fc hep birlikte azap i\u00e7in getirileceklerdir.<\/p>\n

76.<\/strong> O halde (ey Ras\u00fbl\u00fcm), onlar\u0131n s\u00f6zleri seni \u00fczmesin. Biz, i\u00e7lerinde neleri gizliyorlar, neleri d\u0131\u015fa vuruyorlar hepsini biliyoruz.<\/p>\n

77.<\/strong> \u0130nsan hi\u00e7 dikkat edip d\u00fc\u015f\u00fcnmez mi ki, Biz onu (erkekten ve kad\u0131ndan gelip birle\u015fen) birka\u00e7 damla s\u0131v\u0131dan yaratt\u0131k; ama b\u00f6yleyken o, Bize kar\u015f\u0131 yaman bir has\u0131m kesiliverir.<\/p>\n

78.<\/strong> Kendi yarat\u0131l\u0131\u015f\u0131n\u0131 unutur da, Bizim i\u00e7in temsil getirmeye kalkar: \u201c\u00c7\u00fcr\u00fcm\u00fc\u015f gitmi\u015f kemiklere kim hayat verecekmi\u015f ki?\u201d der.<\/p>\n

79.<\/strong> De ki: \u201cOnlar\u0131 ba\u015ftan kim meydana getirmi\u015fse, onlara yine O hayat verecektir. O, her t\u00fcrl\u00fc yaratmay\u0131 ve yaratt\u0131\u011f\u0131 her \u015feyi b\u00fct\u00fcn\u00fcyle bilir.\u201d24<\/strong><\/em><\/p>\n

80.<\/strong> O ki, ye\u015fil a\u011fa\u00e7tan sizin i\u00e7in ate\u015f var etmektedir ve siz de, o ate\u015fi tutu\u015fturup durmaktas\u0131n\u0131z.25<\/em><\/strong><\/p>\n

81.<\/strong> G\u00f6kleri ve yeri yaratan, onlar\u0131n benzerini (\u00e7\u00fcr\u00fcm\u00fc\u015f kemiklerinden insanlar\u0131 yeniden) yaratamaz m\u0131? Elbette yaratabilir, \u00e7\u00fcnk\u00fc O, m\u00fckemmel Yaratan\u2019d\u0131r, her \u015feyi hakk\u0131yla Bilen\u2019dir.26<\/strong><\/em><\/p>\n

82.<\/strong> O bir \u015feyi murad buyurdu\u011fu zaman O\u2019nun yapt\u0131\u011f\u0131 i\u015f, sadece ona \u201cOl\u201d<\/strong> demekten ibarettir, o \u015fey de hemen oluverir.<\/p>\n

83.<\/strong> (Her t\u00fcrl\u00fc eksiklikten, herhangi bir \u015feyi yapamamaktan) mutlak m\u00fcnezzehtir O Allah ki, her \u015feyin mutlak hakimiyeti O\u2019nun Elindedir ve hepiniz O\u2019na d\u00f6nd\u00fcr\u00fclmektesiniz.27<\/strong><\/em><\/p>\n

\n——————————————————————————————————————————–<\/p>\n

1. A\u00e7\u0131klama i\u00e7in bkn: Secde S\u00fbresi\/32: 13, not 8. <\/em><\/h5>\n

2. Bu ifade, k\u00fcf\u00fcrde diretenlerin inat, \u00f6n yarg\u0131 ve \u015fartlanm\u0131\u015fl\u0131klar\u0131n\u0131, bunlardan da \u00f6te kibirlerini simgelemektedir. Ayr\u0131ca onlar\u0131n, kendi varl\u0131klar\u0131, i\u00e7 d\u00fcnyalar\u0131 ve fizik\u00ee yap\u0131lar\u0131 \u00fczerinde de hi\u00e7 d\u00fc\u015f\u00fcnmediklerine, dolay\u0131s\u0131yla Allah\u2019\u0131n \u00e2yetlerini g\u00f6remediklerine imada bulunmaktad\u0131r. <\/em><\/h5>\n

3. \u00c2yet, yine \u015fartlanm\u0131\u015f inat\u00e7\u0131 k\u00e2firlerin durumlar\u0131n\u0131 anlatmaktad\u0131r. Onlar, \u00e7ok ma\u011frur olduklar\u0131ndan, ba\u015flar\u0131n\u0131 e\u011fip kendi yap\u0131lar\u0131 ve varl\u0131klar\u0131 \u00fczerinde d\u00fc\u015f\u00fcnmedikleri gibi, etraflar\u0131n\u0131 saran \u201ctabiat\u201d \u00fczerinde de hi\u00e7 d\u00fc\u015f\u00fcnmezler. Sanki kat kat karanl\u0131klar i\u00e7inde kalm\u0131\u015f gibidirler. Dolay\u0131s\u0131yla, Allah\u2019\u0131n etraflar\u0131n\u0131 dolduran ve O\u2019nun varl\u0131\u011f\u0131n\u0131n, birli\u011finin \u00e2yetleri olan eserlerine kar\u015f\u0131 k\u00f6rd\u00fcrler. Bu k\u00f6rl\u00fckleri de kibirlerinden ve bir de kalblerinin \u00f6l\u00fc olmas\u0131ndan kaynaklanmaktad\u0131r. Bu bak\u0131mdan, inanma kabiliyetini de yitirmi\u015flerdir. K\u00e2inat \u00fczerinde incelemelerde bulunsa ve pek \u00e7ok bilimde uzman bile olsalar, mal\u00fbmatlar\u0131 k\u00e2inat\u0131n \u00fczerine oturdu\u011fu ger\u00e7e\u011fe kar\u015f\u0131 k\u00f6rl\u00fcklerini ve cehaletlerini artt\u0131rmaktan ba\u015fka bir \u015feye yaramamaktad\u0131r. <\/em><\/h5>\n

4. \u0130nsanlar iman etsin etmesin, ras\u00fbller tebli\u011f g\u00f6revine devam edeceklerdir. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu g\u00f6revin gaye ve hikmetlerinden biri de, insanlar d\u00fcnyada \u00e2hiretleri ad\u0131na imtihan edildikleri i\u00e7in haklar\u0131ndaki h\u00fckm\u00fcn ve delilin tamamlanmas\u0131, dolay\u0131s\u0131yla Allah kar\u015f\u0131s\u0131nda itiraz kap\u0131s\u0131n\u0131 kapamak, ayr\u0131ca d\u00fcnyada da hel\u00e2k olan\u0131n delil \u00fczere hel\u00e2k olup, ya\u015fayan\u0131n delil \u00fczere ya\u015famas\u0131d\u0131r (Enfal S\u00fbresi\/8: 42). Cenab-\u0131 Allah\u2019\u0131n baz\u0131 insanlar\u0131n inanmayaca\u011f\u0131n\u0131 \u00f6nceden bildirmesi, Ras\u00fbl\u00fc\u2019n\u00fc teselli i\u00e7in oldu\u011fu gibi, O\u2019na gayretlerini daha \u00e7ok ortada m\u00fctehayyir olan insanlar \u00fczerinde yo\u011funla\u015ft\u0131rmas\u0131 gerekti\u011fini hat\u0131rlatmak i\u00e7indir de. <\/em><\/h5>\n

5. \u00c2yette ge\u00e7en Apa\u00e7\u0131k \u00d6nc\u00fc Kitap (\u0130mam-\u0131 M\u00fcb\u00een)\u2019in man\u00e2s\u0131 ve her \u015feyin, bu arada insanlar\u0131n davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131n onda kaydedilmi\u015f olmas\u0131yla, hayatlar\u0131nda iken ayr\u0131ca yaz\u0131lm\u0131\u015f olmas\u0131 aras\u0131ndaki fark i\u00e7in bkn: En\u2019\u00e2m S\u00fbresi\/6: 59, not 13; Ra\u2019d S\u00fbresi\/13: 39, not 13; \u0130sr\u00e2 S\u00fbresi\/17: 14, not 10.<\/em><\/h5>\n

6. Bu memleketin neresi oldu\u011fu hakk\u0131nda farkl\u0131 m\u00fctal\u00e2alar serdedilmi\u015fse de, Kur\u2019\u00e2n\u2019da ve sahih S\u00fcnnet\u2019te bu konuda kesin bir bilgi bulmak m\u00fcmk\u00fcn de\u011fildir. Dolay\u0131s\u0131yla \u00f6nemli olan, bu misalle Kur\u2019\u00e2n\u2019\u0131n vermek istedi\u011fi derstir. Ebu\u2019l-A\u2019l\u00e2 el-Mevdud\u00ee, bu memleketin Antakya ve g\u00f6nderilen ki\u015filerin Hz. \u0130sa\u2019n\u0131n havarileri oldu\u011fu g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fcn\u00fc kesin bir dille reddeder. 29\u2019uncu \u00e2yet, o memleketin neticede hel\u00e2k edildi\u011fini bildirmektedir. Antakya\u2019n\u0131n Hz. \u0130sa\u2019dan sonra b\u00f6yle bir y\u0131k\u0131m ya\u015fad\u0131\u011f\u0131 tarihen sabit de\u011fildir. Baz\u0131 m\u00fcfessirler bu hel\u00e2ke mecaz\u00ee man\u00e2 vermek istemi\u015fse de, kullan\u0131lan dil ve kelimeler, hel\u00e2k edilen kavimlerin hel\u00e2kini anlatan dil ve kelimelerle ayn\u0131d\u0131r. <\/em><\/h5>\n

7. \u015eehrin en uzak noktas\u0131 ifadesi, Hz. Musa\u2019ya, sarayda kendisini \u00f6ld\u00fcrmek i\u00e7in g\u00f6r\u00fc\u015fmeler yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 bildirmek i\u00e7in gelen ki\u015finin geldi\u011fi yerle ilgili olarak da kullan\u0131lmaktad\u0131r (Kasas S\u00fbresi\/28: 20). Bu \u00e2yetin i\u015faret etti\u011fi \u00fczere, o zat saraya aitti. Dolay\u0131s\u0131yla, burada s\u00f6z\u00fc edilen el\u00e7ilere yard\u0131m i\u00e7in gelen ki\u015finin de, yine saraya, en az\u0131ndan idareci kesime mensup, el\u00e7ilere inanm\u0131\u015f ve o ana kadar iman\u0131n\u0131 gizli tutan bir zat olmas\u0131 ihtimali b\u00fcy\u00fckt\u00fcr. Baz\u0131 rivayetlerde bu z\u00e2t\u0131n isminin Habib\u00fc\u2019n-Necc\u00e2r oldu\u011fu belirtilmektedir. <\/em><\/h5>\n

8. M\u00fcfessirler, buradaki Cennet\u2019ten kasd\u0131n \u00c2hiret\u2019te m\u00fc\u2019minlerin girece\u011fi Cennet oldu\u011fu ve dolay\u0131s\u0131yla Allah\u2019\u0131n el\u00e7ilerine hayat\u0131 pahas\u0131na tam destek veren o z\u00e2t\u0131n \u00c2hiret\u2019te Cennet\u2019e girece\u011fini ifade etmektedirler. \u015eu kadar ki, buradaki Cennet\u2019ten kas\u0131t, kabir \u00e2lemindeki cennet veya Cennet benzeri h\u00e2l de olabilir. \u00c7\u00fcnk\u00fc Ahiret\u2019te herkes, birbirinin halini bilecektir. Burada, 26\u2019nc\u0131 ve 27\u2019nci ayetlerde ise, \u015fehid edilen ki\u015finin, halini bilmesini arzu etti\u011fi ki\u015filerin hen\u00fcz \u00f6lmedikleri anla\u015f\u0131lmaktad\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla \u00e2yet, kabirde m\u00fck\u00e2fata ve kabir azab\u0131na bir delildir.<\/em><\/h5>\n

9. Baz\u0131 \u00e2yetlerde (\u00c2l-i \u0130mran S\u00fbresi\/3: 124\u2013125, Enf\u00e2l S\u00fbresi\/8: 9, Ahz\u00e2b S\u00fbresi\/33: 9) Cenab-\u0131 Allah\u2019\u0131n g\u00f6kten g\u00f6r\u00fcnmeyen ordular, melek ordular\u0131 g\u00f6nderdi\u011fi ifade buyrulmaktad\u0131r. Fakat bu ordular, M\u00fcsl\u00fcmanlar\u0131n ink\u00e2rc\u0131 zalimlerle olan sava\u015flar\u0131nda onlar\u0131 te\u015fvik, takviye, sava\u015flar\u0131n\u0131 alk\u0131\u015flama i\u00e7in g\u00f6nderilen ordulard\u0131r. Yani, m\u00fcsbet hadiseler \u00fczerine g\u00f6nderilmektedirler. Zalimleri hel\u00e2k i\u00e7in ise Cenab-\u0131 Allah bu \u015fekilde ordular g\u00f6ndermemekte, onlar\u0131 bir fel\u00e2ketle hel\u00e2k etmektedir. Hz. L\u00fbt\u2019un kavmini hel\u00e2k i\u00e7in \u00fc\u00e7 melek g\u00f6ndermi\u015fse de, bunlar ordu olmad\u0131\u011f\u0131 gibi, gerek Hz. \u0130brahim\u2019e o\u011ful m\u00fcjdeleme, gerekse Hz. L\u00fbt\u2019un kavminin hel\u00e2kinde bir ba\u015fka \u00f6nemli rol oynama gibi vazifeleri de vard\u0131. L\u00fbt kavmi de, her bir \u201ctabiat\u201d hadisesinde oldu\u011fu gibi, yine elbette meleklerin istihdam buyuruldu\u011fu patlama ve ta\u015f ya\u011fmurlar\u0131 \u015feklinde gelen bir fel\u00e2ketle hel\u00e2k edildi. Dolay\u0131s\u0131yla meleklerin bu hadisede de istihdam edilmi\u015f olmalar\u0131, onlar\u0131n bizzat melekler taraf\u0131ndan \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc man\u00e2s\u0131na gelmez. (Bkn. Bakara S\u00fbresi\/2: 30, not 30) <\/em><\/h5>\n

10. Bu \u00e2yet, \u00f6len insanlar i\u00e7indeki g\u00fcnahk\u00e2rlar\u0131n ruhlar\u0131n\u0131n, g\u00fcnahlar\u0131ndan ar\u0131n\u0131ncaya kadar ba\u015fka bedenlerde d\u00fcnyaya geri d\u00f6nd\u00fc\u011f\u00fc \u015feklindeki inanc\u0131 (tenas\u00fch) kesinlikle reddetmektedir. \u00c2yet, a\u00e7\u0131k\u00e7a g\u00fcnahk\u00e2rlar\u0131n ve g\u00fcnahlar\u0131ndan dolay\u0131 hel\u00e2k edilmi\u015f olanlar\u0131n bir daha d\u00fcnyaya, sonraki nesillerin aras\u0131na d\u00f6nmeyeceklerini a\u00e7\u0131k\u00e7a beyan etmektedir. \u00c2yetler, tarihteki baz\u0131 zalimlerin, bilhassa Ehl-i Beyt\u2019e zulmeden baz\u0131lar\u0131n\u0131n ve onlar\u0131n kurbanlar\u0131n\u0131n K\u0131yamet\u2019ten \u00f6nce d\u00fcnyaya geri g\u00f6nderilip, kurbanlar\u0131n zalimlerden intikamlar\u0131n\u0131 alacaklar\u0131 \u015feklindeki \u015eiilere ait ricat inanc\u0131n\u0131 da reddetmektedir. <\/em><\/h5>\n

11. \u00c2yet, yarat\u0131l\u0131\u015ftaki \u00e7ift olma hususiyetine ek olarak Allah\u2019\u0131n bitkileri, hayvanlar\u0131, insanlar\u0131 ve bilmedi\u011fimiz daha pek \u00e7ok \u015feyleri kar\u015f\u0131tl\u0131k i\u00e7inde birlik prensibine ba\u011fl\u0131 var k\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 ifade buyurmaktad\u0131r. Allah\u2019\u0131 tenzihle, yani e\u015fi, benzeri, orta\u011f\u0131 olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 ilanla ba\u015flayan \u00e2yet, ba\u015fka her \u015feyin yarat\u0131lm\u0131\u015f oldu\u011funu ve yarat\u0131l\u0131\u015ftaki \u00e7ift olma \u00f6zelli\u011fini nazara vermektedir. Yarat\u0131l\u0131\u015ftaki bu temel hususiyet, ayn\u0131 anda benzerlik ve z\u0131tl\u0131\u011f\u0131 g\u00f6sterir. Bunun ilm\u00ee ad\u0131, \u2018benzer z\u0131tlar\u2019d\u0131r. \u00c2yet, yarat\u0131l\u0131\u015ftaki bu hususiyete \u00fc\u00e7 misal vermektedir: Yerin bitirdiklerindeki veya yerden \u00e7\u0131kan maddelerdeki positron\u2013elektron, proton\u2013 antiproton, n\u00f6tron\u2013antin\u00f6tron, metal\u2013ametal gibi farkl\u0131 fizik\u00ee ve kimyev\u00ee \u00f6zellikler, erkek\u2013di\u015fi gibi biyolojik \u00e7iftler vs. Bizzat insan mahiyetindeki \u00e7ift olma \u00f6zelli\u011fi: erkeklik\u2013di\u015filik, z\u0131t ki\u015filik \u00f6zellikleri (merhametli\u2013merhametsiz, c\u00f6mert\u2013cimri vb.) ve benzer fakat z\u0131t de\u011fer yarg\u0131lar\u0131 ta\u015f\u0131yan \u00f6zellikler (inan\u00e7l\u0131\u2013inan\u00e7s\u0131z z\u0131tl\u0131\u011f\u0131 yan\u0131nda iki y\u00fczl\u00fcl\u00fck gibi). Bilmedi\u011fimiz daha ba\u015fka \u015feylerdeki \u00e7ift olma \u00f6zelli\u011fi: Pozitronun ve yarat\u0131l\u0131\u015ftaki bu \u00e7ift olma \u00f6zelli\u011finin Kur\u2019\u00e2n\u2019\u0131n onu ilan\u0131ndan 14 as\u0131r sonra ke\u015ffedilmesi, \u00e7a\u011fda\u015f fizikte d\u00f6n\u00fcm noktas\u0131 say\u0131labilecek hadiselerden biridir. Bunun d\u0131\u015f\u0131nda, varl\u0131kta bizim bilmedi\u011fimiz daha pek \u00e7ok \u00e7iftler ve \u00e7iftli olma hususiyetleri vard\u0131r. <\/em><\/h5>\n

12. Bu c\u00fcmlenin asl\u0131 4 kelimeden olu\u015fmaktad\u0131r. \u201cKendisi i\u00e7in takdir edilmi\u015f bir y\u00f6r\u00fcngede, sisteminin istikrar\u0131 ad\u0131na, kendisi i\u00e7in tayin edilmi\u015f bir sona ve durma noktas\u0131na do\u011fru\u201d ifadesinin asl\u0131 ise li-m\u00fcstekarrin\u2019dir. M\u00fcstekar, istikrar, istikrar bulma, yani durma yer ve zaman\u0131 ve istikrar \u00e7izgisi (y\u00f6r\u00fcnge) man\u00e2lar\u0131na gelmektedir. Ba\u015f\u0131ndaki li harf-i cerri (edat) ise, hem sebep, hem gaye, hem harekette y\u00f6n ve hedef ifade eder. Dolay\u0131s\u0131yla li-m\u00fcstekarrin ifadesi, g\u00fcne\u015f ve sistemiyle al\u00e2kal\u0131 d\u00f6rt ger\u00e7e\u011fe parmak basmaktad\u0131r: (1) G\u00fcne\u015f, bir y\u00f6r\u00fcngede hareket halindedir; (2) bu hareket, onun i\u00e7in takdir buyurulan bir s\u00fcreye kadar devam edecektir; (3) bu hareket, nihayet bir noktada duracakt\u0131r; (4) g\u00fcne\u015fin bu hareketi, onun sisteminin istikrar\u0131n\u0131 sa\u011flamada bir sebeptir. Buradan anl\u0131yoruz ki, g\u00fcne\u015f hareketsiz de\u011fildir ve hareketinin k\u00e2inat\u0131n d\u00fczeninde \u00e7ok \u00f6nemli bir yeri vard\u0131r. Son y\u0131llarda, g\u00fcne\u015fle ilgilenen astronomlar, g\u00fcne\u015fin modern bilimin daha \u00f6nce zannetti\u011fi gibi hareketsiz olmad\u0131\u011f\u0131 sorucuna varm\u0131\u015flard\u0131r. M. Bartusiac imzas\u0131yla, American Scientist dergisinin Ocak\u2013\u015eubat 1994 say\u0131s\u0131n\u0131n 61\u201368\u2019inci sayfalar\u0131nda \u201cSounds of the Sun (G\u00fcne\u015fin Sesleri)\u201d ba\u015fl\u0131\u011f\u0131 alt\u0131nda \u00e7\u0131kan yaz\u0131da, g\u00fcne\u015fin kendisine dokunulmu\u015f bir gong gibi yerinde sars\u0131larak, silkinerek hareket etti\u011fi ve s\u00fcrekli sesler \u00e7\u0131kard\u0131\u011f\u0131 ifade edilmektedir. G\u00fcne\u015fin bu silkinme veya titremelerinin onun i\u00e7 yap\u0131s\u0131 ve katmanlar\u0131 hakk\u0131nda ve ayr\u0131ca k\u00e2inat\u0131n ya\u015f\u0131 konusunda yap\u0131lan hesaplar\u0131 etkileyici bilgiler verdi\u011fi de belirtilen yaz\u0131da, g\u00fcne\u015fin kendi i\u00e7inde tam olarak nas\u0131l d\u00f6n\u00fcp durdu\u011funun Einstein\u2019in genel izafiyet teorisini test etmede de \u00e7ok \u00f6nemli oldu\u011fu kaydedilmektedir. Yaz\u0131da \u015fu \u00f6nemli yorumlara da rastl\u0131yoruz: \u201cAstronominin ba\u015fka pek \u00e7ok \u00f6nemli ke\u015ffi gibi, g\u00fcne\u015fle ilgili bu ke\u015fif de hi\u00e7 mi hi\u00e7 beklenmiyordu. G\u00fcne\u015fin sars\u0131larak, silkinerek ve ses \u00e7\u0131kararak hareket etti\u011fini ke\u015ffeden astronomlar, onun b\u00fct\u00fcn aletleri ayn\u0131 anda \u00e7alan bir senfoni orkestras\u0131n\u0131 and\u0131rd\u0131\u011f\u0131n\u0131 belirtmektedirler. G\u00fcne\u015fin titremeleri, onun y\u00fczeyinde zaman zaman \u00f6yle toplu bir titreme meydana getirmektedir ki, bu di\u011fer titremelerinden binlerce defa daha g\u00fc\u00e7l\u00fcd\u00fcr.\u201d Bilim, ne yaz\u0131k ki, materyalist ve ideolojik saplant\u0131lar\u0131 ad\u0131na kendi kendisini s\u0131n\u0131rlamakta ve insanlar\u0131 bazen as\u0131rlarca yanl\u0131\u015flarla me\u015fgul ettikten sonra tek tek do\u011frulara varabilmektedir. Oysa bilim, \u00f6nce iman edip sonra Allah ad\u0131na ve iman\u00ee sorumlulu\u011fun \u00e7izdi\u011fi \u00e7er\u00e7evede yarat\u0131l\u0131\u015f ger\u00e7eklerine yakla\u015fsa, ne insanlar\u0131n ba\u015f\u0131na faydadan \u00e7ok zarar getirecek, ne s\u00fcrekli yanl\u0131\u015flardan yola \u00e7\u0131kmak zorunda kalacak, ne de insanlar\u0131 man\u00e2s\u0131z bilim\u2013din \u00e7at\u0131\u015fmalar\u0131yla me\u015fgul edecektir. Fakat bug\u00fcn bilimi kullananlar, onu madd\u00ee menfaatleri ve siyas\u00ee hakimiyetleri ad\u0131na en b\u00fcy\u00fck bir silah olarak tel\u00e2kk\u00ee ettikleri ve bu sebeple de onu materyalist ideolojinin kurban\u0131 haline getirdikleri i\u00e7in bilim, yoluna g\u00f6z\u00fc kapal\u0131 ve el yordam\u0131yla devam etmekte ve neticede insanl\u0131\u011f\u0131n ba\u015f\u0131na saadetten \u00e7ok fel\u00e2ket getirmektedir. Bedi\u00fczzaman\u2019\u0131n g\u00fcne\u015fin hareketi konusunda, yukarda s\u00f6z\u00fcn\u00fc etti\u011fimiz astronomik ke\u015fiften yakla\u015f\u0131k 90 sene \u00f6nce yazd\u0131klar\u0131na kulak verdi\u011fimizde s\u00f6yleme\u011fe \u00e7al\u0131\u015ft\u0131\u011f\u0131m\u0131z hususlar\u0131n do\u011frulu\u011fu daha bir belirgin hale gelecektir: Tecr\u00ee (akar gibi gitmekte)\u201d kelimesi bir \u00fcsl\u00fbba i\u015faret eder; m\u00fcstekarr\u0131nda ifadesi ise, bir ger\u00e7e\u011fe parmak basar. Evet, tecr\u00ee lafz\u0131nda \u015f\u00f6yle bir \u00fcsl\u00fbba i\u015faret vard\u0131r: G\u00fcne\u015f, demiri alt\u0131ndan, s\u00fcsl\u00fc, alt\u0131n kaplamal\u0131, z\u0131rhl\u0131 bir gemi gibi, esirden olan ve gerilmi\u015f dalga tabir edilen sema okyanusunda seyahat edip y\u00fczmektedir. Her ne kadar, istikrar buldu\u011fu y\u00f6r\u00fcngede demir atm\u0131\u015f gibi ise de, sema denizinde o erimi\u015f alt\u0131n k\u00fctlesi cereyan etmekte (ak\u0131p gitmekte)dir. Fakat bu cereyan, g\u00f6z\u00fcn g\u00f6rd\u00fc\u011f\u00fcne sayg\u0131l\u0131 kal\u0131narak, \u00e2yetteki ana meseleyle ilgili ikinci, \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc dereceden bir husus olarak zikredilmi\u015ftir. \u0130kinci olarak, g\u00fcne\u015f, y\u00f6r\u00fcngesinde, mihverinde hareket halinde oldu\u011fundan, erimi\u015f alt\u0131n gibi olan par\u00e7alar\u0131 dahi cereyan etmektedir. Bu ger\u00e7ek hareket, yukarda ifade olunan mecaz\u00ee hareketin kayna\u011f\u0131, belki zembere\u011fidir. \u00dc\u00e7\u00fcnc\u00fc olarak, g\u00fcne\u015f, y\u00f6r\u00fcngesi denilen tahterevan\u0131yla ve gezegenler denilen hareketli askerleriyle g\u00f6\u00e7\u00fcp, \u00e2lem sahras\u0131nda seyr \u00fc sefer etmesi, hikmetin gere\u011fidir. Zira \u0130l\u00e2h\u00ee Kudret, her \u015feyi hareketli k\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r ve hi\u00e7bir \u015feyi mutlak s\u00fck\u00fbn ile mahk\u00fbm etmemi\u015ftir. Rahmeti b\u0131rakmam\u0131\u015f ki, herhangi bir \u015fey, \u00f6l\u00fcm\u00fcn karde\u015fi ve yoklu\u011fun amca o\u011flu olan mutlak hareketsizlikle kay\u0131tl\u0131 bulunsun. \u00d6yle ise, g\u00fcne\u015f de h\u00fcrd\u00fcr. \u0130l\u00e2h\u00ee kanuna itaat etmek \u015fart\u0131yla serbesttir. Gezebilir. Fakat ba\u015fkas\u0131n\u0131n h\u00fcrriyetini bozmamak gerektir ve \u015fartt\u0131r. Evet g\u00fcne\u015f, \u0130l\u00e2h\u00ee emre itaat i\u00e7inde ve her bir hareketi Allah\u2019\u0131n dilemesine uygunluk i\u00e7inde olan bir \u00e7\u00f6l pa\u015fas\u0131d\u0131r. Cereyan\u0131, hakik\u00ee ve bizzat oldu\u011fu gibi, ona il\u00e2ve bir \u00f6zellik ve hiss\u00ee bir alg\u0131lama da olabilir. (Muhakemat, s. 68) Bedi\u00fczzaman, eserlerinin bir ba\u015fka yerinde, g\u00fcne\u015fin hareketi konusunda daha nettir ve kulland\u0131\u011f\u0131 ifadeler, aynen astronominin yukarda ifade etti\u011fimiz son ke\u015ffiyle t\u0131pat\u0131p uygunluk i\u00e7indedir: G\u00fcne\u015f, n\u00fbran\u00ee bir a\u011fa\u00e7t\u0131r, gezegenler ise onun hareketli meyveleridir. A\u011fa\u00e7lar\u0131n aksine, g\u00fcne\u015f silkinir, t\u00e2 ki meyveleri d\u00fc\u015fmesin. E\u011fer silkinmezse, d\u00fc\u015f\u00fcp da\u011f\u0131lacaklar. Hem hayalde canland\u0131r\u0131labilir ki g\u00fcne\u015f, bir zikir halkas\u0131n\u0131n meczup idarecisidir. Bu halkan\u0131n merkezinde cezbeli zikr eder ve ettirir. (S\u00f6zler, \u201c25. S\u00f6z\u201d) Evet, g\u00fcne\u015fin meyveleri vard\u0131r, silkinir, ta ki hareketli olan meyveleri d\u00fc\u015fmesin. E\u011fer hareket etmeyip dursa, cezbe ka\u00e7ar, a\u011flar fezada muntazam meczuplar\u0131. Yukardaki ifadeleriyle Bedi\u00fczzaman hazretleri, g\u00fcne\u015fin hareketi konusundaki ger\u00e7e\u011fi \u015fairane ve \u00e7ok y\u00f6nl\u00fc olarak ifade buyurmaktad\u0131r. G\u00fcne\u015f, son astronomik ke\u015ffin de ortaya koydu\u011fu \u00fczere, kendi i\u00e7indeki m\u00fcthi\u015f hareketiyle, Bedi\u00fczzaman\u2019\u0131n \u2018cezbe\u2019 dedi\u011fi \u00e7ekim g\u00fcc\u00fc olu\u015fturmakta ve gezegenleri bu g\u00fcc\u00fcn tesiriyle onun etraf\u0131nda d\u00f6nmektedirler. E\u011fer g\u00fcne\u015f dursa, hareketsiz olsa, bu g\u00fc\u00e7 ortadan kalkar ve gezegenler bir anda bo\u015flukta kal\u0131r ve da\u011f\u0131l\u0131rlar.\u00a0<\/em><\/h5>\n

13. Pek \u00e7ok m\u00fcfessir, 41\u2019inci \u00e2yetteki gemi(ler)den Hz. Nuh\u2019un gemisini anlam\u0131\u015f, merhum Elmal\u0131l\u0131 Hamdi Yaz\u0131r ise, nesillerin ana rahimlerinde bo\u011fulmadan ta\u015f\u0131nmas\u0131 man\u00e2s\u0131n\u0131 \u00e7\u0131karm\u0131\u015ft\u0131r. Ku\u015fkusuz ilk man\u00e2n\u0131n ve mecaz\u00ee olarak di\u011fer man\u00e2n\u0131n da \u00e2yetin muhtevas\u0131na dahil bulunmas\u0131na mani bir durum yoksa da, \u00e2yeti hemen arkas\u0131ndan gelen 42\u2019nci \u00e2yetle ve benzeri M\u00fc\u2019min S\u00fbresi\/40: 80, Zuhruf S\u00fbresi\/43: 12 \u00e2yetleriyle birlikte ele ald\u0131\u011f\u0131m\u0131zda, \u00f6ncelikle denizlerde ula\u015f\u0131m vas\u0131tas\u0131 olarak kullan\u0131lan gemilerden ve 42\u2019nci \u00e2yette canl\u0131\u2013cans\u0131z di\u011fer ula\u015f\u0131m vas\u0131talar\u0131ndan s\u00f6z edildi\u011fi daha a\u00e7\u0131k bir man\u00e2 olarak kar\u015f\u0131m\u0131za \u00e7\u0131kmaktad\u0131r. <\/em><\/h5>\n

14. \u00c2yetteki s\u00fcreden maksat, ya her fert i\u00e7in Cenab\u2013\u0131 Allah\u2019\u0131n takdir buyurmu\u015f oldu\u011fu \u00f6m\u00fcr ve onun sonudur (ecel) veya Cenab-\u0131 Allah\u2019\u0131n, kendilerini d\u00fczeltirler mi diye veya Allah kar\u015f\u0131s\u0131nda \u00c2hiret\u2019te itirazlar\u0131 olmamas\u0131 i\u00e7in bilhassa ink\u00e2rc\u0131 zalimlere tan\u0131d\u0131\u011f\u0131 s\u00fcredir. <\/em><\/h5>\n

15. Bu \u00e2yet, bilhassa servet sahibi ink\u00e2rc\u0131lar\u0131n, Allah\u2019\u0131n uyar\u0131lar\u0131n\u0131 hi\u00e7 dikkate almadan tam bir gaflet i\u00e7inde d\u00fcnyev\u00ee meseleler ve menfaatleri \u00fczerinde \u00e7eki\u015fip durduklar\u0131na dikkat \u00e7ekmektedir. Bu \u00e7eki\u015fme, onlar\u0131n ba\u015f\u0131na d\u00fcnyada sava\u015flar, sosyal depremler, ihtil\u00e2ller getirdi\u011fi gibi, K\u0131yamet de onlar\u0131 b\u00f6yle \u00e7eki\u015fmeler \u00fczerinde apans\u0131z yakalay\u0131verecektir. <\/em><\/h5>\n

16. Bu c\u00fcmle, kabir hayat\u0131yla ilgili olarak iki ger\u00e7e\u011fe i\u015farette bulunmaktad\u0131r. Birincisi: Kabir azab\u0131, Mah\u015fer Yeri\u2019nde ya\u015fanacak deh\u015fet ve Cehennem\u2019in azab\u0131na g\u00f6re gece uykuda g\u00f6r\u00fclen kabus gibi olacakt\u0131r. \u0130kincisi: Hz. Ali (r.a.), \u201c\u0130nsanlar d\u00fcnyada iken uykudad\u0131r, kabre girince uyan\u0131rlar.\u201d der. \u0130man ve yarat\u0131l\u0131\u015f ger\u00e7eklerini kavrama a\u00e7\u0131s\u0131ndan, kabir hayat\u0131na g\u00f6re d\u00fcnya hayat\u0131 bir uyku gibidir; insanlar \u00f6l\u00fcnce, art\u0131k g\u00f6zlerinin \u00f6n\u00fcnden madde veya ceset perdesi kalkt\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in g\u00f6r\u00fc\u015fleri daha keskin olur (K\u00e2f S\u00fbresi\/50: 22) ve bu hakikatlere uyan\u0131rlar. \u00c2hiret hayat\u0131yla k\u0131yasland\u0131\u011f\u0131nda ise kabir hayat\u0131 bir uyku gibidir. B\u00fct\u00fcn ger\u00e7ekler, t\u00fcm a\u00e7\u0131kl\u0131\u011f\u0131yla \u00c2hiret\u2019te ortaya \u00e7\u0131kacakt\u0131r.<\/em><\/h5>\n

17. 55\u2019inci \u00e2yette ge\u00e7en \u201cCennet\u2019in nimetlerinden yiyip i\u00e7me\u201d ifadesinin asl\u0131 f\u00e2kih\u00fbn\u2019dur. Kelime man\u00e2s\u0131 itibariyle \u201cmeyve yiyenler\u201d demektir. Benzer man\u00e2, bu \u00e2yetteki s\u00f6zc\u00fck anlam\u0131 itibariyle \u201cmeyve\u201d demek olan f\u00e2k\u00eehat\u00fcn kelimesinde de vard\u0131r. Burada, Kur\u2019\u00e2n\u2019\u0131n mucizev\u00ee \u00fcsl\u00fbbunun bir \u00f6zelli\u011fine daha \u015fahit olmaktay\u0131z. 54\u2019\u00fcnc\u00fc \u00e2yet, \u00c2hiret\u2019te herkesin d\u00fcnyada yapt\u0131klar\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6receklerini buyurmu\u015ftu. Bilindi\u011fi gibi meyve, a\u011fac\u0131n hayat\u0131n\u0131n neticesidir. Dolay\u0131s\u0131yla, 55 ve 57\u2019nci \u00e2yetler, m\u00fc\u2019minlerin Cennet\u2019te d\u00fcnyadaki g\u00fczel davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 Cennet nimetleri olarak bulacaklar\u0131na i\u015faret etmektedir. Allah kat\u0131nda kabul g\u00f6rm\u00fc\u015f her bir g\u00fczel i\u015f, \u00c2hiret tarlas\u0131na bir tohum olarak d\u00fc\u015fer ve i\u015flenmekteki samimiyet ve m\u00fckemmeliyete g\u00f6re herkes i\u00e7in farkl\u0131 derecelerde Cennet nimeti olarak \u00e7\u0131kar. \u015eu kadar ki Allah (c.c.), Cehennem\u2019i hak edenlere sadece yapt\u0131klar\u0131n\u0131n kar\u015f\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 \u00e7ektirirken, Cennet ehline Kendi fazl\u0131ndan \u00e7ok b\u00fcy\u00fck ikramlar haz\u0131rlar; dolay\u0131s\u0131yla onlar i\u00e7in Cennet\u2019te \u201cdaha ne isterlerse bulunur.\u201d <\/em><\/h5>\n

18. Tapman\u0131n en \u00f6nemli boyutu teslimiyet ve itaatt\u0131r. \u015eeytana g\u00fcya onun k\u00f6t\u00fcl\u00fcklerinden korunmak i\u00e7in tapanlar\u0131n, ibadet edenlerin yan\u0131s\u0131ra, davetine uyarak s\u00fcrekli ona itaat edenler de vard\u0131r ve bunlar da ona tapmaktad\u0131r denebilir. Kur\u2019\u00e2n, \u015feytan\u0131n insana apa\u00e7\u0131k d\u00fc\u015fman oldu\u011funu beyan buyurmakla, bir d\u00fc\u015fman olarak \u015feytan\u0131n insanlar hakk\u0131nda asla iyilik istemeyece\u011fine dikkat \u00e7ekmektedir. \u201cEy \u00c2dem\u2019in \u00e7ocuklar\u0131\u201d diye seslenmekle de, Hz. Adem\u2019in ve e\u015fi Hz. Havva\u2019n\u0131n cennetten \u00e7\u0131kmas\u0131na \u015feytan\u0131n sebep oldu\u011funu hat\u0131rlatmaktad\u0131r. \u015eeytan, onlar yarat\u0131l\u0131p da kar\u015f\u0131lar\u0131nda imtihan\u0131 kaybetti\u011fi zaman \u201cO\u2019nun soyunu, pek az\u0131 d\u0131\u015f\u0131nda kumandam alt\u0131na alaca\u011f\u0131m!\u201d diye yemin etmi\u015fti (\u0130sr\u00e2 S\u00fbresi\/17: 62). Allah (c.c.), Hz. \u00c2dem\u2019in \u00e7ocuklar\u0131n\u0131 \u015feytana kar\u015f\u0131 defalarca uyarm\u0131\u015ft\u0131r. \u015eu uyar\u0131, bunlardan sadece biridir: \u201cEy \u00c2dem\u2019in \u00e7ocuklar\u0131! \u015eeytan nas\u0131l anne\u2013baban\u0131z\u0131n \u00fczerinden takva elbisesini s\u0131y\u0131r\u0131p, onlara edep yerlerini (ve mahiyetlerindeki b\u00fct\u00fcn be\u015fer\u00ee hususiyetleri) g\u00f6stermi\u015f ve onlar\u0131 cennetten \u00e7\u0131karm\u0131\u015fsa, ayn\u0131 \u015fekilde sak\u0131n sizi de d\u00fcnyada t\u00e2bi tutuldu\u011funuz imtihanlarda kaybetmenize sebep olarak benzer bir bel\u00e2n\u0131n i\u00e7ine atmas\u0131n! O sizi g\u00f6r\u00fcr; o da, kabilesi de, sizin onlar\u0131 g\u00f6remeyece\u011finiz yerlerden sizi g\u00f6r\u00fcrler. Do\u011frusu Biz, \u015feytanlar\u0131 iman etmeyenlere yolda\u015f ve onlar\u0131n i\u015fbirlik\u00e7ileri yapt\u0131k.\u201d (A\u2019r\u00e2f S\u00fbresi\/7: 27) <\/em><\/h5>\n

19. Kur\u2019\u00e2n\u2013\u0131 Kerim, tekrar tekrar insanlar\u0131 Cehhenem\u2019le korkutur, tehdit ve ikaz eder. Bu konuda insanlara ilk ikaz, \u015feytan\u0131n Hz. \u00c2dem\u2019e secde etmeyi reddedip, K\u0131yamet\u2019e kadar O\u2019nu ve \u00e7ocuklar\u0131n\u0131 yoldan \u00e7\u0131karmak i\u00e7in \u00e7al\u0131\u015fma m\u00fcsaadesi ald\u0131\u011f\u0131nda yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131: Hi\u00e7 \u015f\u00fcphesiz Cehennem de o azg\u0131nlar\u0131n hepsi i\u00e7in kararla\u015ft\u0131r\u0131lm\u0131\u015f ve onlara va\u2019dedilmi\u015f yerdir. Onun yedi kap\u0131s\u0131 vard\u0131r; her bir kap\u0131dan i\u00e7lerinde hangi grubun girece\u011fi bellidir. (H\u0131cr S\u00fbresi\/15: 43\u201344) Kur\u2019\u00e2n, bu t\u00fcr ikazlar\u0131 s \u0131k s\u0131k tekrarlad\u0131\u011f\u0131 gibi, onda daha ba\u015fka tekrar veya tekrar g\u00f6r\u00fcn\u00fcml\u00fc ifadelerde de bulunur. \u00c7\u00fcnk\u00fc Kur\u2019\u00e2n, ayn\u0131 zamanda bir hukuk, dua, zikir, hikmet, kulluk, davet, emir, tefekk\u00fcr, m\u00fcjde, ikaz ve ir\u015fad kitab\u0131d\u0131r. Dua, davet, ir\u015fad, emir, ikaz hepsi tesir, te\u2019kit ve teyit i\u00e7in tekrar ister. Bunun yan\u0131 s\u0131ra Kur\u2019an, b\u00fct\u00fcn insanlar\u0131n manev\u00ee ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 giderecek kitaplar\u0131 ihtiva eden kutsal bir kitap; kendinden b\u00fct\u00fcn vel\u00eelerin, s\u0131dd\u00eeklar\u0131n, ilim ve kalb\u00ee ar\u0131nmay\u0131 birle\u015ftirmi\u015f ir\u015fad ehli \u00e2limlerin yol ve us\u00fbllerini ald\u0131\u011f\u0131 ve her bir yolu ayd\u0131nlat\u0131p, o yolda gidenlerin ihtiya\u00e7lar\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131layan risaleleri, kitap\u00e7\u0131klar\u0131 h\u00e2v\u00ee kutsal bir k\u00fct\u00fcphanedir. Bundan dolay\u0131 ve ayr\u0131ca Kur\u2019\u00e2n\u2019\u0131n \u00f6\u011fretileri \u00f6nem derecesine g\u00f6re insanlar\u0131n zihinlerinde ve kalblerinde yerle\u015fmesi, tabiatlar\u0131n\u0131n bir par\u00e7as\u0131 haline gelmesi i\u00e7in de tekrarlar gereklidir. Bununla birlikte, tekrar gibi g\u00f6r\u00fcnen ifadeler, \u00e7ok defa da ger\u00e7ekleri farkl\u0131 konumlarda, farkl\u0131 \u015fartlarda, farkl\u0131 \u015fah\u0131slara konumun, \u015fartlar\u0131n ve \u015fah\u0131slar\u0131n \u00f6zellikleri ve ihtiya\u00e7lar\u0131 \u00e7er\u00e7evesinde farkl\u0131 yanlar\u0131yla sunmaktad\u0131r. Bu, Kur\u2019\u00e2n\u2019\u0131n tasrif diye niteledi\u011fi \u00fcsl\u00fbptur. <\/em><\/h5>\n

20. Bu \u00e2yete iki a\u00e7\u0131dan yakla\u015f\u0131lmal\u0131d\u0131r. \u0130lki: \u00c2hiret, ba\u015ftan sona hayat diyar\u0131, yani orada her \u015fey canl\u0131 olaca\u011f\u0131ndan (Ankeb\u00fbt S\u00fbresi\/29: 64, Furkan S\u00fbresi\/25: 12, not 4), eller de ayaklar da konu\u015fur. \u0130kinci olarak, insanlar\u0131n iman\u0131, ink\u00e2r\u0131, yapt\u0131klar\u0131 i\u015fler, s\u00f6yledikleri s\u00f6zler y\u00fczlerinden, ellerinden, k\u0131saca v\u00fccut organlar\u0131ndan belli olur. D\u00fcnyada dahi feraset ehli bunu g\u00f6rebilmekte, okuyabilmektedir. <\/em><\/h5>\n

21. \u00c2yet, mecaz\u00ee olarak, Allah\u2019\u0131n insanlara ger\u00e7e\u011fi g\u00f6rebilme kabiliyet ve bunun i\u00e7in gerekli organlar\u0131 verdi\u011fini, fakat ink\u00e2rc\u0131lar\u0131n bu organlar\u0131 kullanmay\u0131p bu kabiliyeti yitirdiklerini, dolay\u0131s\u0131yla gidecekleri yolu bulamayan k\u00f6rler gibi olduklar\u0131n\u0131 ifade etmektedir. <\/em><\/h5>\n

22. Kur\u2019\u00e2n\u2019\u0131n \u015fairler (ve \u015fiirle) ilgili \u015euar\u00e2 S\u00fbresi\/26: 224\u2013227\u2019de buyurduklar\u0131 ve ayn\u0131 s\u00fbrede not 43, 44\u2019teki ilgili a\u00e7\u0131klamalara ek olarak, \u015fiirin Allah Ras\u00fbl\u00fc\u2019ne niye yara\u015fmad\u0131\u011f\u0131 konusunda burada \u015funlar s\u00f6ylenebilir: Kur\u2019\u00e2n, bir hikmet ve hakikat kitab\u0131 olarak, \u015fiirin en \u00e7ok rastlanan bir unsuru olan hayallerden ber\u00eedir. Kur\u2019\u00e2n, naz\u0131m de\u011fildir, \u00e7\u00fcnk\u00fc m\u00fckemmel d\u00fczen ve sistemiyle birlikte o, bir a\u00e7\u0131dan k\u00e2inattaki g\u00fczelliklerin ve nizam\u0131n terc\u00fcman\u0131d\u0131r; hatt\u00e2 k\u00e2inat\u0131n s\u00f6zle ifadesidir. Onun nazm\u0131n s\u0131n\u0131rlamalar\u0131ndan uzak olmas\u0131, b\u00fct\u00fcn bir metin i\u00e7inde her bir \u00e2yetin di\u011ferleriyle ve b\u00fct\u00fcnle olan i\u00e7ten m\u00fcnasebetine katk\u0131da bulunur. \u00d6yle ki, her bir \u00e2yetin pek \u00e7ok ba\u015fka \u00e2yete bakan bir g\u00f6z\u00fc, onlara d\u00f6n\u00fck bir y\u00fcz\u00fc vard\u0131r. Bu sebepledir ki, Kur\u2019\u00e2n i\u00e7inde binlerce Kur\u2019\u00e2n vard\u0131r. \u0130sl\u00e2m\u2019da her bir me\u015frep ve mezhep bu Kur\u2019\u00e2nlardan birine tutunmu\u015ftur. Mesel\u00e2, alt\u0131 \u00e2yeti bulunan \u0130hl\u00e2s S\u00fbresi\u2019nin her bir \u00e2yeti di\u011ferleri i\u00e7in hem bir sebep hem bir neticedir. Dolay\u0131s\u0131yla bu s\u00fbreden 36 s\u00fbre \u00e7\u0131kar (Bkn. \u0130hl\u00e2s S\u00fbresi\/112, not 4.) Bu, \u015funa benzer ki, g\u00f6kte her cismin, v\u00fccutta her h\u00fccre ve organ\u0131n birbiriyle m\u00fcnasebeti bulunur ve bunlar aras\u0131nda g\u00f6r\u00fcn\u00fcr\u2013g\u00f6r\u00fcnmez ba\u011flar vard\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla Kur\u2019\u00e2n\u2019\u0131n sistemi buna g\u00f6redir ve Kur\u2019\u00e2n, \u015fiir gibi be\u015fer \u00fcr\u00fcn\u00fc bir sistemin alt\u0131na giremez. Ayr\u0131ca Kur\u2019\u00e2n, bir fikri veya bir ger\u00e7e\u011fi daha iyi tasvir, daha iyi takdim ad\u0131na be\u015fer \u00fcr\u00fcn\u00fc \u015fiirde ve daha ba\u015fka edeb\u00ee eserlerde g\u00f6r\u00fclen cilalama ve yald\u0131zlamalardan da ber\u00eedir.<\/em><\/h5>\n

23. M\u00fc\u015frikler, d\u00fcnya i\u015flerinde kendilerine yard\u0131m etsinler diye il\u00e2hlar edinirler. Bunlar\u0131n aras\u0131nda putlar, cinler, g\u00f6r\u00fcnmez \u201ciyi-k\u00f6t\u00fc\u201d ruhlar, melekler, baz\u0131 \u015fah\u0131slar vard\u0131r. Ama d\u00fc\u015f\u00fcnmezler ki, bunlar\u0131 il\u00e2h edinip, bir ordu gibi etraflar\u0131nda hizmetlerini g\u00f6renler kendileridir. Kendisine hizmet edilen, hizmete muhta\u00e7 olan nas\u0131l ba\u015fkas\u0131na yard\u0131m edecek, kendisinden yard\u0131m istenecek bir il\u00e2h olabilir? M\u00fc\u015frikler de, tapt\u0131klar\u0131 putlar, k\u00e2fir cinler, k\u00e2fir\u2013zalim ki\u015filer de, K\u0131yamet G\u00fcn\u00fc derdest edilip, azap i\u00e7in getirilecek ve Cehennem\u2019e at\u0131lacaklard\u0131r. <\/em><\/h5>\n

24. Yani, Allah\u2019\u0131n say\u0131s\u0131z yaratma \u015fekilleri vard\u0131r ve o diledi\u011fini diledi\u011fi \u015fekilde yaratabilir, yarat\u0131r. Ayr\u0131ca O, yaratt\u0131\u011f\u0131 her \u015feyi eksiksiz bilir; hi\u00e7bir \u015feyi unutmaz. Dolay\u0131s\u0131yla, ba\u015fta her \u015feyi o \u015fey ortada yokken yaratan Allah (c.c.), elbette o yaratt\u0131\u011f\u0131 \u015feyleri yeniden yaratmaya da kadirdir. <\/em><\/h5>\n

25. \u00c2yet-i kerimede ince bir man\u00e2 vard\u0131r ve Allah\u2019\u0131n \u00e7\u00fcr\u00fcm\u00fc\u015f kemi\u011fe nas\u0131l hayat verece\u011fine bir misal te\u015fkil etmektedir. Allah (c.c.), bir \u015feyden onun tam z\u0131tt\u0131n\u0131 da yarat\u0131r. Klasik m\u00fcfessirler, \u00e2yetteki ye\u015fil a\u011fa\u00e7tan kast\u0131n \u2013ki ye\u015fil a\u011fa\u00e7, i\u00e7inde su olan a\u011fa\u00e7t\u0131r\u2013 Arabistan \u00e7\u00f6l\u00fcnde biten ve halk\u0131n kendisinden ate\u015f tutu\u015fturdu\u011fu merh ve afar oldu\u011funu beyan ederler. G\u00fcn\u00fcm\u00fcz tefsircilerine g\u00f6re \u00e2yet, bu iki a\u011fac\u0131n yan\u0131s\u0131ra petrole de i\u015faret etmektedir. Bilindi\u011fi gibi petrol, ye\u015fil a\u011fa\u00e7lar\u0131n, bitkilerin toprakta \u00e7\u00fcr\u00fcd\u00fckten sonra ge\u00e7irdikleri kimyev\u00ee istihaleler sonucu meydana gelmektedir. Eskiden, Azerbaycan gibi baz\u0131 \u00fclkelerde, petrol oldu\u011fu bilinmese de, onun arazide akt\u0131\u011f\u0131 ve halk\u0131n ondan ate\u015f yakt\u0131\u011f\u0131 tarih\u00ee vak\u0131ad\u0131r. Bununla ate\u015fperestlik aras\u0131nda bir m\u00fcnasebet de olabilir. Suud\u00ee Arabistan\u2019\u0131n da bir zamanlar yemye\u015fil, \u015fimdi de bir petrol \u00fclkesi oldu\u011fu mal\u00fbmdur. <\/em><\/h5>\n

26. Yani, her \u015feyi o \u015feyler yokken yaratan, insana nutfe gibi basit bir \u015feyden varl\u0131k veren Allah\u2019t\u0131r. Yine O Allah\u2019t\u0131r ki, yarat\u0131lmalar\u0131 insan\u0131n yarat\u0131lmas\u0131ndan daha \u00f6te bir \u015fey olan (M\u00fc\u2019min S\u00fbresi\/40: 57) g\u00f6kleri ve yeri de yaratm\u0131\u015ft\u0131r. Dolay\u0131s\u0131yla O, nas\u0131l insana nutfe gibi bir basit bir maddeden varl\u0131k veriyorsa, \u00e7\u00fcr\u00fcm\u00fc\u015f gitmi\u015f kemiklerden de ayn\u0131 \u015fekilde insan yaratabilir. Allah Ras\u00fbl\u00fc aleyhissal\u00e2t\u00fc vessel\u00e2m, insan v\u00fccudunda acb\u00fc\u2019z\u2013zeneb denen bir par\u00e7ac\u0131\u011f\u0131n \u00e7\u00fcr\u00fcmeyece\u011fini ve Allah\u2019\u0131n K\u0131yamet\u2019te insanlar\u0131 ondan yarataca\u011f\u0131n\u0131 beyan buyurmu\u015flard\u0131r. <\/em><\/h5>\n

27. \u201cHer \u015feyin mutlak hakimiyeti\u201d ifadesinin asl\u0131 melek\u00fbt\u2019tur. Nas\u0131l bir kelimenin, s\u00f6z\u00fcn asl\u0131, hakikati onun man\u00e2s\u0131 olup, harflerden meydana gelen kelimeler onu sadece d\u0131\u015fta g\u00f6steriyorsa, bunun gibi, k\u00e2inattaki her varl\u0131\u011f\u0131n, her hadisenin hakikati ve asl\u0131 da manev\u00eedir ve bu manev\u00ee asl\u0131n da (tecelli) dereceleri, mertebeleri vard\u0131r. Bu tecelli derecelerinden birinin meydana geldi\u011fi pak ve manev\u00ee sahaya veya \u00e2leme Melek\u00fbt \u00c2lemi denir. Allah (c.c.) madd\u00ee \u00e2lemde pek \u00e7ok hikmetlere binaen (bkn: Kehf S\u00fbresi\/22, not 13) sebepler perdesi gerisinde icraatta bulunurken, Melek\u00fbt \u00c2lemi\u2019nde Kudretini perdesiz tecelli ettirir. Dolay\u0131s\u0131yla burada bir \u015feye \u201cOl!\u201d demekle onun oluvermesi ayn\u0131 andad\u0131r; hatt\u00e2 \u201cd\u00fc\u015f\u00fcnce, niyet, s\u00f6z\u201d ile hareket ayn\u0131d\u0131r denebilir. \u00d6z\u00fc itibariyle bu \u00e2lemde ve benzeri \u00e2lemlerde ger\u00e7ekle\u015fen yarat\u0131l\u0131\u015f, madd\u00ee \u00e2lemde bir s\u00fcre\u00e7 takip eder. Bununla birlikte, burada da, baharda a\u011fa\u00e7lar\u0131n birden \u00e7i\u00e7ek a\u00e7\u0131vermesi gibi, yaratma baz\u0131 durumlarda o kadar h\u0131zl\u0131 olur ki, biz ancak meydana geliverdi\u011fi zaman onun neticesini g\u00f6r\u00fcr\u00fcz. (Bu konuda ayr\u0131ca bkn. Bakara S\u00fbresi\/2: 117, not 101; Nahl S\u00fbresi\/16: 40, not 9.) <\/em><\/h5>\n

Her \u015feyin Cenab\u2013\u0131 Allah\u2019\u0131n \u201cOl!\u201d emriyle ve birden yarat\u0131lmas\u0131n\u0131 anlamak i\u00e7in bir k\u0131yas olarak bilgisayar i\u015fletim programlar\u0131n\u0131 ve art\u0131k bilgisayar tu\u015flar\u0131n\u0131n a\u011f\u0131zdan \u00e7\u0131kan s\u00f6z\u00fcn etkisiyle de harekete ge\u00e7mesini zikredebiliriz. Bilgisayar programlar\u0131 veya bilgisayar\u0131n \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131 tamamen emirlerden ibarettir ve a\u011f\u0131zdan \u00e7\u0131kan s\u00f6zler, tu\u015flar vas\u0131tas\u0131yla ekranda yaz\u0131 olarak g\u00f6r\u00fcnmektedir. \u0130\u015fte, \u0130l\u00e2h\u00ee Kudret\u2019in yaratmas\u0131, icraat\u0131 da bir emirden ibarettir ve emir, yani Kel\u00e2m, Kudret gibi tecelli etmekte veya Kudret, \u00e2deta Kel\u00e2m ile icraatta bulunmaktad\u0131r.<\/em><\/h5>\n

 <\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Rahm\u00e2n, Rah\u00eem Allah\u2019\u0131n Ad\u0131\u2019yla. 1. Y\u00e2-S\u00een. 2. Ba\u015ftan sona hikmet y\u00fckl\u00fc Kur\u2019\u00e2n\u2019a andolsun ki, 3. Sen elbette (Allah\u2019\u0131n Mesaj\u0131\u2019n\u0131 tebli\u011f i\u00e7in) g\u00f6nderilmi\u015f (peygamber)lerdensin; 4. Dosdo\u011fru bir yol \u00fczerinde. 5. O, Az\u00eez (mutlak izzet ve ululuk sahibi, her i\u015fte \u00fcst\u00fcn ve mutlak galip), Rah\u00eem (bilhassa m\u00fc\u2019minlere kar\u015f\u0131 husus\u00ee rahmeti bol) olan Z\u00e2t\u2019\u0131n k\u0131s\u0131m k\u0131s\u0131m indirdi\u011fi Kitap\u2019t\u0131r. …<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":4309,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1,410],"tags":[605,132,358,524,1528,506],"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/4306"}],"collection":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=4306"}],"version-history":[{"count":5,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/4306\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":4314,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/4306\/revisions\/4314"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/media\/4309"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=4306"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=4306"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/www.kocar.org\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=4306"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}