Warning: include_once(wp-content\plugins\wp-super-cache/wp-cache-phase1.php): failed to open stream: No such file or directory in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/advanced-cache.php on line 20

Warning: include_once(): Failed opening 'wp-content\plugins\wp-super-cache/wp-cache-phase1.php' for inclusion (include_path='.:/opt/cpanel/ea-php70/root/usr/share/pear') in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/advanced-cache.php on line 20

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; ads125_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-ads.php on line 8

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; ads120_90_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-ads.php on line 129

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; ads120_60_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-ads.php on line 250

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; ads120_600_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-ads.php on line 372

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; ads120_240_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-ads.php on line 493

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; ads160_600_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-ads.php on line 613

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; ads300_600_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-ads.php on line 721

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; ads250_250_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-ads.php on line 830

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; ads300_100_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-ads.php on line 942

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; ads300_250_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-ads.php on line 1054

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_video_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-video.php on line 7

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_posts_list has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-posts.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_login_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-login.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_google_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-google.php on line 7

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_widget_tabs has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-tabbed.php on line 7

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_flickr_photos has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-flickr.php on line 7

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_author_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-author.php on line 7

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; author_post_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-author.php on line 68

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_social_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-social.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_search has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-search.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_slider has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-slider.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; TIE_WeatherWidget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-weather.php on line 220

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_youtube_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-youtube.php on line 7

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_Latest_Tweets has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-twitter.php on line 7

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_timeline_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-timeline.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_facebook_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-facebook.php on line 7

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_categort_posts has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-category.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_news_pic has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-news-pic.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_text_html has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-text-html.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_feedburner_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-feedburner.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_soundcloud has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-soundcloud.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_author_custom has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-author-custom.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_Author_Bio has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-custom-author.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_authors_posts has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-authors-posts.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; tie_comments_avatar has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/widgets/widget-comments-avatar.php on line 6

Deprecated: Methods with the same name as their class will not be constructors in a future version of PHP; arqam_lite_counter_widget has a deprecated constructor in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/functions/arqam-lite.php on line 736
Harun Tokak: “Son senelerde siyasetle içli dışlı olmamız büyük hata idi…” – İrfana Yolculuk
Anasayfa » Bütün Yazılar » Harun Tokak: “Son senelerde siyasetle içli dışlı olmamız büyük hata idi…”

Harun Tokak: “Son senelerde siyasetle içli dışlı olmamız büyük hata idi…”


Notice: Undefined index: tie_hide_meta in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/parts/meta-post.php on line 3

Engin Sezen, The Circle

Harun Tokak,  1955’te Uşak’ın Kırk’a köyünde doğmuş. Bir köy çocuğu…Hizmet Hareketi içinden çıkmış bir başarı hikayesi…

1979’da İzmir Yüksek İslam Enstitüsü’nden mezun olan Harun Hoca’nın, eğitimciliği yanısıra, kariyerinde Başbakanlık Müşavirliği, Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Başkanlığı da var.

Özellikle, Yenişafak gazetesinde Pazar günleri, özgün bir üslupla yazdığı hikayeleriyle daha geniş kesimlere ulaştı. Türkiye basınında türünün ilk örnekleri olan ve Hoca’nın koşuşturmacaları arasında kaleme aldığı bu yazılar, gerek muhtevası, gerekse dil ve üslup özellikleri bakımından titizlikle incelenmeyi hak ediyor.

Yayımlanmış kitapları, Önden Giden Atlılar, Yoldakiler, Işık Süvarileri, Kime Emanet, Kınalı Küheylanlar. Şimdilerde, gurbet ellerde iş güç, derd-i maişet peşindeyken bile yazıya, sohbete devam ediyor. Ben Harun Bey’in asıl yazacaklarını, söyleyeceklerini henüz yazıp söylemediğini düşünüyorum; nitekim şimdiye kadarki yazılı ve sözlü eserlerini, bundan sonra ortaya koyacağı verimlerin bir dibacesi olarak görüyorum.

Harun Tokak, sadece yazısında değil, bilhassa sohbetinde, konuşmasında da özgün biridir. İçtendir. Gözü yaşlıdır. Sesi soluğu, davudi ve derunidir; gelişi güzel, ama çağıl çağıl akan duygu debisi yüksek gümrah bir nehirdir. Alelade günlük konuşmalarında dahi etkileyici bir şairaneliği vardır. Dinleyeni hiç sıkmayan bu Harun Tokak üslubuyla tarihi vakaları güncel olaylarla harmanlar, muhatabını  mev’izenin içine çeker, kendisini dinleyene kelimenin tam anlamıyla bir irfan ziyafeti çeker.

Cemaat’te hitabetiyle temayüz etmiş Harun Hoca’nın 1994 yılında o lebaleb dolu Ankara Kocatepe Cami’indeki vaazı hala hatırlardadır.

Harun Tokak, The Circle’daki bu mülakatında hem geçmişe dair önemli değerlendirmeler, hatırlatmalar ve ayrıntılar sunarken, aynı zamanda gelecekle ilgili de değerli tespitlerde bulunuyor.

Kendinizi bize tanıtır mısınız? Harun Tokak kimdir?

Bu zor soruya Suya Düşen Kan kitabının girişindeki cümlelerden ödünç alarak cevap bulmaya çalışalım…

Fani dünyadan gelip geçen nice insanlar yanında benim

küçük hayat hikayemin hiçbir değeri olmadığını öğreneli yıllar oldu. Ama ben “ömür ağacının başında” durup geriye doğru baktığımda anlıyorum ki küçük hayatlarımızın içinde büyük hakikatlerin işaretleri, can yakıcı, hatta can alıcı soruların derin cevaplarına ipucu olabilecek hediyeler var…

1955’te küçük bir Batı Anadolu köyünde doğmuş biri olarak, her on

yılda bir ateşten gömlekler giyip çıkaran bir ülkede nice dönemler yaşadım,

nice acılara, nice adanmışlıklara ve başarılara da şahit oldum.

Batı Anadolu’daki o küçük köyümüzde çocukluğumda “köy akademisyenleri” denilen soylu insanlar vardı. Güneşi görünceye kadar yanımızı yöremizi bu kandiller aydınlattı. Yolda yürüyüşleri, caminin şadırvanında buz gibi suyla abdest alışları, yüreklerinden taşan Kelime-i Şehadetleri, namazda duruşları, duaları, ciddiyetleri, asaletleri, o benim çocuk ruhuma birer emanet gibi yükledikleri hakikatler, bana ve benim gibi nicelerine hayatın dar ve karanlık geçitlerinde bocaladığımız dönemlerde bir rehber, yolumuzu aydınlatan bir ışık oldu.

İlköğrenimimi köyümde tamamladım. İmam Hatip Lisesini Uşak’ta okudum. 1979’ da İzmir Yüksek İslam Enstitüsü’nden mezun oldum. Anadolu’nun değişik şehirlerinde öğretmenlik yaptım. Başta eğitim olmak üzere değişik alanlarda faaliyet gösteren pek çok sivil toplum kuruluşunda inisiyatifler aldım.

MEB’de eğitim uzmanlığı, Başbakanlıkta müşavirlik, Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı Başkanlığı gibi görevlerde bulundum. Aydınların bilgi ve birikimlerini paylaştığı Abant Platformu’nun ve Avrasya’nın seçkin aydınları ile birlikte Diyalog Avrasya Platformu’nun kuruluşlarında yer aldım.

Bu çalışmalardan dolayı Güney Ukrayna Devlet Pedagoji Üniversitesi tarafından fahri profesörlük ünvanı ile taltif edildim.

2006-2012 yılları arasında Yeni Şafak Gazetesinde Pazar yazıları yazdım.

 

Bir yazar, bir düşünce adamı olarak beslendiginiz kaynaklar?

Beslendiğim ana kaynaklar Çağımızın iki muhteşem sesi ve soluğu olan Üstad Bediüzzaman’ın ve Fethullah Gülen Hocaefendinin külliyatları ve öğretileridir. Ama bununla birlikte başta ülkemiz klasikleri olmak üzere Doğu ve Batı klasiklerinin tamamından istifade ettiğimi söylemeliyim.

  Nelerle meşgulsunuz bu aralar?

Şu aralar tamamlamam gereken bazı kitaplar vardı, onlarla meşgul oluyorum. Bunlardan Anam ve Davam, Ben Mekke, Ben Medine tamamlandı sayılır. Anam ve Davam, 2015 Ağustosunda Hakka yürüyen anamın hastalığının seyrini ve o günlerde yanıma gelip giden arkadaşlarımızla konuştuğumuz “geçmiş güzel günlerin” bir yadı niteliğinde. Bir nevi küçük köyümüzdeki toprak evin önünden, ilkin beni gurbetlere uğurlarken başındaki beyaz yaşmağının ucuyla gözünde biriken yaşları silen anamı, son yolculuğuna uğurlarken gözümden ve gönlümden dökülenler… Bir nevi otobiyografi de denebilir.

Haftada bir siyer sohbetleri yapıyorum. Bunlar bir televizyon kanalında ve youtube’da yayınlanıyor. Eh emekli maaşımıza da el konduğu için rızkımızın peşinden koşturuyoruz. Mağdurların ve masum bebeklerin bereketinin de içinde olduğuna inandığım, şimdilik minik ama büyümeye müsait bir işletmenin hayata geçirilmesi için uğraşıyoruz.

Okuduğunuz kitaplar? Bir kitap tavsiyesi?

Buralarda kitap bulmak o kadar kolay olmuyor ama bazen Türkiye’den gelenlere sipariş ediyoruz.

Fethullah Gülen Hocafendinin Yolun Kaderi’ni, Ahmet Ümit’in İstanbul Hatırası’nı, Hilmi Ziya Ülken’in Aşk Ahlakı’nı, Kenize Murad’ın Begüm’ünü, Nikos Kazancakis’in Yeniden Çarmıha Gerilen İsa’sını son okunanlar arasında sayabiliriz.

Uzun yıllar Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı’nın yöneticiliğini yaptınız. Bu kurumun Cemaat içinde çok özel bir yeri vardı.  Geriye dönüp baktığıızda GYV’in, Türkiye’ye neler kattığını düşünüyorsunuz?

GYV daha 30 Haziran 1994’deki Dedeman Hotel’deki ilk kuruluş toplantısında büyük bir boşluğu dolduracağını gösterdi. Vakfın onursal başkanı Fethullah Gülen Hocaefendi, aralarında çok sayıda gazetecinin de bulunduğu kalabalık bir grubun karşısında konuşmuş ve burada söylediği sözler geniş yankı yapmıştı. Hocaefendi Dedeman’da “Demokrasiden dönüş yok” diyerek, hem laik çevrelerin dikkatini çekmiş hem de o güne kadar İslam ve demokrasi ilişkisine çok yoğun kafa yormamış olan -birilerinin deyimi ile- “İslami kesimi” silkelemişti.

Birlikte, kardeşçe yaşamanın yeni bir işaret fişeği gibi algılanan bu ilk toplantıdan sonra, Hocaefendi’nin toplumun diğer kesimlerine açılma hamleleri hızlanarak devam etti. Siyaset, sanat ve spor camiasından, adı Cemaat’le anılması mümkün olmayan isimlerle bir araya geldi. Toplumun hemen her kesimini temsil eden geniş katılımlı iftarlar düzenlendi. Gazeteler ziyaret edildi. Tabii Hocaefendi bunları yaparken, kamuoyunda da yoğun bir tartışma başladı. “Gülen ne yapmak istiyordu?” Bu soru haksız da sayılmazdı. Çünkü Hocaefendi, İslamcı camia arasında tanınsa da, o güne kadar kamuoyunun geniş kesimi tarafından yakından bilinmeyen bir isimdi.

Türkiye’de farklı din mensupları da yaşıyordu ve toplumsal barış için bu grupların temsilcileriyle de görüşülmesi gerekiyordu.

Hocaefendi o günlerde dinler arası diyalog çalışmalarında ilk adımı, sessiz sedasız bir şekilde atmış, İstanbul Rum Patriği I. Bartholomeos’la 6 Nisan 1996’da görüşmüştü. Bu tarihi buluşma beklendiği gibi büyük ses getirdi. O günlerde Devlet, Ortodoks Patrikhanesi’nden hiç hoşlanmıyor ve küçümsemek için de resmi yazışmalarda Fener Rum Patrikhanesi adıyla anıyordu. Dünya, Fener Rum Patrikhanesi diye küçümseyerek andığımız ve Eyüp Kaymakamlığı’yla muhatap ettiğimiz Patrik’i ve Patrikhane’yi ekümenik olarak kabul ediyordu. Hocaefendinin düşüncesine göre Türkiye, Patrikhane’nin bu imajından yararlanmalı, kendine ve vatandaşlarına güvenmeliydi.

Hocafendi kendisine yöneltilen yoğun eleştirilerin hiçbirini dikkate almayarak Musevi Cemaati liderleri başta olmak üzere Katolik ve Süryani din adamlarıyla da görüştü.

O gün için bu görüşmelerin ne anlam ifade ettiğini daha iyi anlamak için Süryani Kadim Metropoliti’nin söylediği söz hala hatırımdadır, “Bu gün bizim için bayramdır, 35 seneden beri İstanbul Müftülüğüne bayram tebriği yazıyoruz tebriğinizi aldık diye bir cevap bile vermiyorlar”

Hocaefendinin ziyareti ve vakfın geniş katılımlı iftar sofralarına daveti ile bu insanların ülkemizde yaşadıklarının farkına varıldı.

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı’nın 11 Şubat 1995’de Yeşilköy’deki Polat Renaissance Otel’de başlattığı iftar sofraları evrensel barışa doğru çok değerli adımlar haline geldi.

Hocaefendinin “Hoşgörü bizim yamaçlarımızın gülü, çiçeğidir.” Sözleri ile başlayan çok katılımlı, çok renkli iftar yemekleri sadece ‘iftar yemeği’ değil, aynı zamanda toplumsal dayanışmaya, uluslararası ilişkilere katkı sunan farklı bir etkinlik olmaya başladı.

İnsanlar değişik mahfillerde Hocaefendi’yi dinledikçe yeni bir “ümit kahramanı” ile karşı karşıya olduklarını anlamakta gecikmediler.

Artık her yıl geleneksel hale gelen İftar sofralarına, meclis başkanları, bakanlar, milletvekilleri, belediye başkanları, parti genel başkanları, semavi dinlerin reisleri, patrikler, metropolitler, yerli yabancı basın mensupları, sanatçılar, bilim adamları, din adamları ve iş adamları katılıyordu.

Nereden geliyordu bu teveccüh?

Her şeyden önce insanlar hatırlanmaktan dolayı çok memnundu.

O iftar akşamlarında pek çok insan kendini ifade etme ve duygularını dile getirme imkanı buluyordu.

Prof. Dr. Nur Vergin’ in sevinç ve sitem kokan şu sözleri hala zihnimin bir kenarına ilişmiş öylece durmaktadır;

“Hep hayıflanırdım. Üç seneden beri oruç tutan birisi olarak hep derdim ki “Ya Rab, bu Türkiye Müslümanları neden beni de bir iftar yemeğine çağırmazlar.” Çok şükür, bir yeni arkadaşınızı, yeni dindaşınızı böyle güzel bir davette, böyle bir çağrı altında görüyorsunuz.”

Mehmet Altan’ın konuşması da hafızalardan silinir gibi değildi;

“Gazeteciler ve yazarlar daha çok kendilerini mahkeme önlerinde buldukları için ben böyle bir toplantı ile karşılaşınca şaşırdım. Çok renkli, çok sesli ve çoğulcu yapıda bizim arzuladığımız Türkiye’nin maketi olarak görülüyor.”

Ocak 1996 yılında Çırağan’da yapılan Hoşgörü Ödülleri Gecesi, toplumun, laik- anti laik, Kürt -Türk, Sünni- Alevi gibi kamplara ayrıldığı, ülkenin parçalanmış bir kristal haline geldiği o günlerde yeniden bir sevgi ve hoşgörü toplumu oluşturma yolunda atılmış büyük bir adım oldu.

Fethullah Gülen Hocaefendi ile Prof. Dr. Toktamış Ateş’in birbirine kenetlenen elleri gecenin en anlamlı fotoğraflarından biri olarak hafızalara kazındı.

Toplumsal uzlaşmaya doğru büyük bir adım atıldı.

Sonrasında 28 Şubat rüzgârları ile hava birdenbire yeniden sertleşti.

Erbakan Hoca başbakanlığı bırakmaya zorlandı, anlaşma gereği Tansu Çiller başbakan olması gerekirken, Cumhurbaşkanı Demirel, hükümeti kurma görevini Mesut Yılmaz’a verdi.

Askerler ayaktaydı. Refah Partisi’nin kapatma davası Anayasa Mahkemesi’nde sürüyordu.

O güne dek toplumda maya tutan, çoğulculuk ve çok kültürlülük şemsiyesi altında, kimliklerin sosyal barış içinde bir arada yaşama azmi yeniden kırılmış; yerini kıstasları belirsiz tartışmalar ve kutuplaşmalar almıştı.

Hocaefendi, Hürriyet gazetesine verdiği bir röportajda kendi teşvikleri ile açılan okulları devlete devredebileceğini söyleme mecburiyetinde bırakılmıştı.

Vakıf sertleşen havayı yumuşatmak için bu defada Hilton Otelde “Ulusal Uzlaşma Teşvik” gecesi düzenledi.

Gecede, başta Hocafendi ve dönemin Cumhurbaşkanı Demirel olmak üzere Prof. Dr. Halil İnalcık, Prof. Dr. Şerif Mardin, Prof. Dr. Nilüfer Göle, Hülya Koçyiğit, Sakıp Sabancı, Üzeyir Garih, Mehmet Ali Birand, İhsan Doğramacı gibi isimler de vardı.

Şimdi, hapiste olan Nazlı Ilıcak’ın çeliğe su verme misali yaptığı konuşma muhteşemdi.

“Ben, Sayın Cumhurbaşkanı’nın burada olmasını, bir çirkinliği ve bir hatayı düzeltme gayreti olarak görüyorum. Sayın Demirel’in burada bulunması Fethullah Hoca hakkında Ankara’da ileri geri konuşanlara cevap niteliğindedir. Sayın Hocamız çok ince ruhlu bir insandır. Bu yüzden de kendisiyle bağlantı kurulan okulları Milli Eğitime devretmeye kalkmıştır. Kendisi verse bile bizler buna razı olmayız. Muhterem Hocam! Sayın Demirel’in Zincirbozan’dan bana yazdığı iki cümleyle hitap etmek isterim: “Kamer esna-i zaafında bile müşarün bi’l benan olmuş ” (Ay en zayıf halinde bile ‘işte orada’ diye parmakla gösterilir) “Bir gece daima iki gündüz ortasındadır. “Muhterem Hocam! Siz de bütün söylentilere rağmen ayaktasınız.”

Gecenin sonunda Cumhurbaşkanı Demirel, sahneye Hocaefendi ile birlikte çıktı. “Devlet adamlığı” dalındaki ödülünü Hocaefendi’nin elinden aldı.

Demirel’in o geceki konuşması sert esen 28 Şubat rüzgârlarını göğüsleme mahiyetindeydi.

“İbret dolu, ders dolu bir geceydi.” Diye başladı sözlerine. “Birliğimizi, dirliğimizi güçlendiren sizlere teşekkür ediyorum. Tarihimizin derinliklerinden gelen direktifleri hatırladık. Hoca Ahmet Yesevî’leri, Hacı Bektaş-ı Veli’leri hatırladık. Bunlar bizim büyük medeniyetimizin mimarlarıdır. Hep barış içinde yaşamayı, birlikte, beraberlikte olmayı bize tavsiye etmişlerdir. Büyük Atatürk’ün “Yurtta barış cihanda barış” vecizesiyle geçen yetmiş dört senede, içte dışta, barışta yaşamayı başardık. Bu ülkenin insanları hangi kökenden gelirse gelsin bin sene içinde bu toprakları vatan yapmışlardır. Ona sahip oldukları sürece mutlu olmuşlardır. Dünyanın çalkantılardan geçtiği bir dönemde birlik, beraberlik, kardeşlik, dirlik, düzenlik bizim vatandaşımızın sahip çıktığı en önemli kavramdır. Sözde değil hayata geçirmiştir bunu. Aranıza tefrika sokmayın. Sizi birbirinize düşürmek isteyenler olursa karşı çıkın. Hangi inançtan, hangi etnik kökenden gelirseniz gelin hepiniz bu yüce milletin ferdisiniz. Devlet sizindir. Bedeli ecdadımız tarafından ödenmiştir. Gelin birbirimize sarılalım.

Bu istikametteki gayretleri hep takdirle karşıladım. Bu tören çok öğretici olmuştur. Gönül isterdi ki bu töreni Türkiye’den herkes izleyebilsin. Bu ülke bize emanettir. Biz bu emaneti bizden sonra gelecek nesillere götüreceğiz. Vatandaşlarım bunu idrak edeceklerdir. Dost arıyorsak, bize dost kendimiziz. Kendi kendimizi yıpratmazsak bizim bileğimizi kimse bükemez. Bizim milletimiz barışsever, huzur sever, dirlik iyiliksever yüce bir millettir. Yüzde 99, 9’unun Müslüman olduğu milletimizin her ferdi hep barış ister. Çünkü Müslümanlık barış dinidir ve barış tavsiye eder. Barış içinde yaşamayı başarmak bizim nesillerimizin görevidir. Bu ödülü Türkiye’nin bölünmez bütünlüğüne, Türk milletinin mutluluğuna, barış içinde yaşamasına verilmiş sayıyorum. Çünkü ben Türk devletini, milletin birliğini bütünlüğünü temsil ediyorum. Türk milletinin birliğini, dirliğini güçlendirecek bu akşamki gibi hareketlerin hepsinin de yanındayım. Meclis bana cumhurbaşkanlığı görevini tevdi ettikten sonra ülkenin her köşesinin ve her kişisinin cumhurbaşkanıyım. Hepinizi sevgiyle kucaklıyorum.”

Bu sözleri devletin en tepesindeki insan, Cumhurbaşkanı Demirel söylüyordu.

Herhangi bir zamanda, herhangi bir yerde değil, generallerin hizmet hareketine ve diğer cemaatlere savaş açtığı bir zamanda Hocaefendi’nin onursal başkanı olduğu bir vakfın gecesinde, Ankara’nın ve bütün Türkiye’nin hatta bütün dünyanın duyacağı şekilde söylüyordu.

Hocaefendi bütün eleştirilere rağmen doğru bildiği yolda ilerledi ve 9 Şubat 1998’de dünya Katoliklerinin lideri Papa II. Jean Paul’le görüştü.

Papa 2.  John Paul ve Fethullah Gülen Hocaefendi buluşması, yıllardan beri konuşulan din müntesipleri arasındaki diyalog görüşmelerinin kamuoyuna en somut yansımasıydı.

Hocaefendi, Vatikan dönüşü Atatürk Havaalanında bekleyen bir basın ordusuna bu tarihi buluşmayı değerlendirdi;

“Papa 2. Jean Paul’a, dünyayı daha iyi yaşanabilir bir mekân kılma yolunda, dünya barışı için işbirliği yapabileceğimizi, başlayan diyalog adımlarını devam ettirmek istediğimizi, Harran’da ortak bir teoloji fakültesi kurulabileceğini, Kudüs, Urfa gibi üç din için de kutsal olan şehirlerde dini liderlerle buluşarak ortak fotoğraf verilebileceğini, bu şehirlerin bir barış adası çerçevesinde, din açısından bilim üssü haline getirilebileceğini, başta bu şehirler olmak üzere dünyanın değişik merkezlerinde insanlığın ortak problemlerinin çözümü için birlikte konferanslar düzenleyerek, muhtemel medeniyetler çatışmasına karşı dalgakıranlar oluşturabileceğimizi, söyledim.”

Bu Tarihi buluşma Türkiye ve dünya basınında geniş yankı uyandırdı. Başta Hürriyet ve Zaman olmak üzere Türkiye’de yüksek baskılı gazeteler bu görüşmeyi birinci sayfalarından duyurdular.

Bütün bu olanların ortak teması şuydu: “Çoktandır büyük düşünmeyi unutmuştuk…” Gülen bunu hatırlattı.

İtalya dönüşünden bir hafta sonra da Hocaefendi Harbiye’deki vakıf merkezimizde Kudüs Hahambaşısı Eliyahu Bakhsı Doron ile görüştü.

Hocaefendi, bu buluşmalardan birkaç gün sonra bir akşam Taha Akyol ve Cengiz Çandar’ın birlikte sunduğu NTV’deki Püf Noktası programına katıldı.

Cengiz Çandar’ın programın başında Hocaefendi’yi tanıtırken yaptığı konuşma tam bir manifesto idi:

“Bugün son derece değerli önemli bir konuğumuzla birlikte söyleşeceğiz. Bu konuğumuz yüzlerce yıl öncesinden, ta Orta Asya’dan Hoca Ahmet Yesevi ile başlayıp Anadolu’da Yunus Emre’den, Mevlâna Celaleddin Rumî’den bugüne kadar uzanan yüce fikir çınarımızın günümüze uzanan belki de en önemli dalı. Kendisi tasavvuf geleneğine bağlı olduğu için son derece alçakgönüllü olduğundan dolayı kendisini tanıtmak için söyleyeceğimiz sözlerden mutlaka rahatsızlık duyacaktır. Onun affına sığınarak kendisi için 21. Yüzyıl Türk ve Anadolu Müslümanlığının yükselişine sahip olacaksa, bu ruh ve mana hareketinin en önemli mimarlarından birisi Fethullah Gülen’dir, diye başlayan tanıtmayla adını zikretmiş olayım. Ayrıca “Fethullah Gülen; öğretisi Batı modernliğini İslami muhafazakârlıkla sınamakta, mânalandırmakta, daha ötesi modernliği Batı’nın malı olmaktan çıkarmak istemektedir” diye Prof. Dr. Nilüfer Göle’nin kendisini tanımladığı bir şahsiyet. Çetin Altan kendisi ile yapılan ufuk turunda “Kaldırın şu Osmanlı haritasını, ufkumu daraltıyor deyip yerine dünya haritası astırması, hocanın evrensel bir bakış ve evrensel değerler ortaya koyan düşüncelerini, tüm insanlığa aktarmayı planlayan geniş perspektifli bir insan olduğunu gösteriyor” diyor. Fethullah Gülen ayrıca Hristiyan dünyasının büyük ismi Papa ile yakın tarihte görüştüğü için güncel siyasi tartışmalara da ismini getirmiş birisi. Ama biz siyasetle yetinmeyeceğiz. Çok geniş bir düşünce evreninde kendisinin fikirlerinden yararlanmaya ve sizleri de bu fikirleri paylaşmaya davet edeceğiz.”

Hasılı, Vakfın kuruluşuna kadar her kesimin bir mahallesi vardı. Vakıftan sonra mahalleler, birbirine gidip gelmeye başladı.

Vakfın organize ettiği toplantılarla Türk aydını, üç yüz yıllık tedrici bir çöküşün, ufuksuz ve rüyasız kıldığı bir kültür coğrafyasının, bir kez daha pırıl pırıl, göz alabildiğince geniş ve evrensel bir hayat hamlesinin eşiğinde olduğunu hissetmeye başladı. Ve ufuklarına vuran bu güzel rüyayı selamlamaya durdular.

Bir de vakıf bünyesinde Abant Platformu var?

28 Şubat’ın ayak seslerinin duyulmaya başladığı günlerde hiç şüphe yok ki bütün bu tartışmaların merkezinde “Siyasal İslam”, “din-devlet”, “İslam-laiklik” ve “İslam-demokrasi” gibi kavramlar ve bunların birbiri ile olan ilişkisinin tam olarak tanımlanamaması yatıyordu. Cumhuriyetimizin seksen yıllık düşünce hayatında, kamplaşmalar; bir dönem partilerin ideolojik saplantıları, bir dönem Türk- Kürt ayırımı, bir dönem sağ-sol sürtüşmeleri, bir başka dönem laik-anti laik gerilimi ile hep süre gelmişti.

Bugün olduğu gibi o gün de bazı gazeteler ve televizyonlar Hocaefendi ile ilgili akla hayale gelmedik iftiralarla algı operasyonu yapıyordu.

Camia’ya ait evlerde kaldığı iddia edilen itirafçı öğrencilere basın toplantısı yaptırılıyor, bazı kanaat önderlerinin Hocaefendi’yi hedef alan sözleri ile kampanya köpürtülüyordu. “Bediüzzaman, Kürt devleti kurma hayali ile öldü. Gülen şimdi onun hedefini gerçekleştirmek istiyor, Öcalan, bir bölgeyi istiyor, Gülen bütün Türkiye’yi ele geçirmek istiyor” manşetleri atılıyordu.

Başbakan Bülent Ecevit bu yayınlara itibar etmiyordu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel de ‘Yargısız infaz yapmayalım’ diye uyarıda bulunma ihtiyacı hissediyordu. FP Genel Başkanı Recai Kutan, ‘Gözleri dönmüş’ diye yayınlara tepki gösteriyordu.

Bu Hizmet Hareketini bitirme planıydı. Önce yalan haberlerle kamuoyu oluşturulacak sonra soruşturma ve dava açılacaktı.

Manşetlerle yargısız infaz ettikleri Hocaefendi’nin cezasını çekeceği yeri bile yazmışlardı:

“İmralı!”

Bugün de aynı değil mi?

Yeni Akit gazetesinde 26 Şubat 2014’te Abdurrahman Dilipak “Gülen’e İmralı yolu gözüktü” başlıklı yazıyı yazıyor, iktidar gazeteleri Star ve Sabah da aynı iddiayı sayfalarına taşıyordu.

İlginç olan; o gün Batı Çalışma Grubu ve derin devletin başını çektiği kampanyanın bugün sivil iktidar tarafından yürütülüyor olmasıydı. Üstelik hemen hemen aynı kara propaganda haberleri kullanılarak…

O günde aynı psikolojik harekât başlatılmış ve ‘Hocanın devleti ele geçirme planı’ diye kamuoyuna sunulan iddiaları Devlet Güvenlik Mahkemesi Savcısı Nuh Mete Yüksel incelemeye almış ve 1999 Haziran’ında dava açmıştı. Gazeteler, her gün attığı manşetlerle, uydurma haberlerle, köşe yazılarıyla; televizyonlar haber ve programlarıyla açılan davaya destek veriyorlardı.

Milliyet’teki haberde 28 Şubat’ın en hızlı generali Erkaya’nın şu mesajı öne çıkarılıyordu:

“Türkiye Cumhuriyeti için en büyük tehlike Fethullah Gülen’dir.”

Aynı gün Sabah gazetesinin manşeti yine Gülen’di;

“Fethullah’ın Ölüm Komandoları.”

Her şeye rağmen bugünkü zulmün, o günkü askeri cuntaya rahmet okutacak kadar zirvede olduğunu da belirtmemiz lazım.

28 Şubat günlerinde sık sık tehdit ediliyorduk ama polis sabahın köründe evimizi basmamış, mahalleyi ayağa kaldırmamıştı.

“Bu gece evinizde yatmayın, yarın vakfı açık tutmayın” gibi uyarılar alıyorduk ama bugün olduğu gibi o gün de yüreğimizin bizi götürdüğü ufuklara doğru yol alıyorduk.

O günlerde, Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı hemen herkesi şaşırtan işler yapıyordu. O güne kadar ‘olmaz’ denilen nice etkinliği büyük bir başarı ile gerçekleştirmişti. “Hoşgörü ve Ulusal Uzlaşma Ödülleri”, her kesimi kucaklayan “iftar yemekleri”, “Her Şey Bosnalı Çocuklar İçin” kampanyası ve sonrasında Bosna’da açılan okullar, “Türk Dünyası ve Akraba Toplulukları” kapsamındaki 10 ülkenin cumhurbaşkanlarına takdim edilen barış ödülleri toplumda büyük yankı uyandırmıştı.

Herkes, vakfın atacağı yeni adımları özlemle beklemeye durmuştu. Ülkemizde havanın gittikçe bozduğu, acıların bizi kamçıladığı, hemen herkesin her şey bitti, bitiyor dediği 28 Şubat rüzgârlarının fırtınaya dönüştüğü günlerde Abant’tan bir ses yükseldi. Bu ses Türk aydınının demokrat sesiydi. Bu ses her şeyin daha bitmediğini gösteriyordu.

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı, birbirinden çok farklı insanları Abant Gölü etrafında bir araya getirdiği zaman henüz kafalar çok karışıktı. “İslam ve demokrasi birbiriyle çelişmez” diyen akademisyenlerle; laikliği dinsizlik sayan ve öteki ile konuşulacak bir şeyi olmadığını düşünenler tartışma platformunda birlikte oldular. Önce her kelimeden tartışma çıktıysa da yemek ve çay molalarında yapılan sohbetler, insani duygular bir süre sonra herkesi kaynaştırdı. Başlangıçta var olan ürkeklik dostluğa, mesafeler anlayışa, sert bakışlar, sürtüşmeler nüktelere, fikri atışmalara, farklılıklar zenginliğe dönüştü.

Çok kısa sürede Abant Toplantıları bir klasik, bir gelenek haline geldi. Her yıl temmuzun ilk haftasında “Abant günleri” olarak akademik takvimdeki yerini aldı. Türk aydınları, “İslam ve Laiklik” “Kürt sorunu” “Alevilik” gibi ülkenin en çetrefilli sorunlarını cesaretle tartıştılar ve bildiriler yayınladılar.

Mehmet Aydın Hoca, ilk AK Parti hükümetinde bakan olunca başkanlığı, kaleme aldığı kaynak eserlerle ve yetiştirdiği öğrencilerle Türk fikir ve siyaset tarihine yön veren, sosyalist ideolojinin önemli isimlerinden biri olan Prof. Dr. Mete Tuncay üstlendi. Onun Abant Toplantılarına katılışını Hürriyet Gazetesi baş sayfadan vermişti.

Abant’ta pişen düşünce ve fikirler, olgunlaştı, ruh buldu. Bir ayağı Türkiye’de kalmak şartıyla, öteki ayağıyla Washington, Brüksel, Sorbon, Kahire ve Erbil’e kadar uzandı.

Belki de tarihinde ilk defa Türk aydını bu çapta inisiyatif alıyor, ulusal ve uluslararası sorunları yok saymak yerine, artık kafa yoruyor, tavır alıyor, bütün farklılıklarına rağmen çözüm arayışını dile getiriyor, edilgenliğin öldürücü baskısından kurtuluyordu.

Cengiz Çandar köşesinde Amerika Abant’la ilgili intibalarını şu sözlerle dile getirdi…

“…Devlet Bakanı Mehmet Aydın, Washington’da “Abant Platformu’nun, Johns Hopkins Üniversitesi’nin uluslararası yüksek lisans ve doktora okulu SAIS’in iş birliğinde düzenlenen “İslam, Laiklik, Demokrasi: Türkiye Tecrübesi” başlıklı 7. toplantısında öyle bir konuşma yaptı ki Francis Fukuyama’yı dinlemeye gelenler, onun ardından konuşan Prof. Mehmet Aydın ile -deyim yerindeyse- “İrşad” oldular. Fukuyama, kimsenin aklında bir şey bırakmadı; Mehmet Aydın’ın konuşması ise, gün boyu yapılan konuşmalara ışık tuttu.”

Abant, bazılarının tabiri ile uçan üniversiteydi. Dünyanın önemli üniversitelerinde, hakkında tez çalışmaları başlamıştı.

Kısa zamanda onca tipinin boranın arasından geçerek, onca engeli, dar geçidi geride bırakarak nasıl bu vizyona ulaşmıştı? Çünkü Abant Toplantılarında ruh vardı, buluşturma vardı, farklılıkları yeşerterek kurulan birlik vardı, çoğulculuktaki birlik, birlikteki çoğulculuk vardı. Keşif vardı, saygı vardı, sezgi vardı, doğru anlama vardı, güven vardı, ortak kaygılar vardı, dışta kalan dünyaları hissetme vardı, diyalog ve hoşgörü vardı, sohbet ve muhabbet vardı, ülke sevgisi ve temel insanlık değerlerini paylaşma vardı, makul çözümler vardı, tam demokrasi vardı.

İşte biz buna “Abant Ruhu” diyorduk.

Abant, Türk aydınının başarısıydı.

Dünün çatışan insanları ve çatışan düşünceleri, yer yer ötekinin yok edilmesi üzerine kurulu tavırları Abant’ta, tartışa tartışa, konuşa konuşa “Ortak bildiri” yayınlama gibi tarihi bir başarıyı da her yıl tekrarlayabilmişti.

Aydınlar, zor konuları, zor zamanda, zor insanlarla Abant Ruhunun tılsımı etrafında kolay kıldılar. İslam ve Laiklik, Kürt sorunu, Alevilik gibi ülkenin en çetrefilli sorunlarını seçtiler, cesaretle tartıştılar ve bildiriler yayınladılar.

Bu tartışma ve tartışmalar sonucunda ulaşılan ‘ortak bildiriler’ toplumu ve siyaseti derinden etkiledi. Sertlikleri, radikal tavırları kırdı.

Abant Toplantıları, Türkiye’nin demokrat sesi oldu.

Sert ve acımasız siyasetin yüzüne, Abant Gölü üstünde gülümseyen nilüferlerin gölgesi düştü.

Bugün, her sorunun başında çözüm için uğraşan birileri varsa, mutlaka o Abant Ruhunun sınır tanımayan taşıyıcılarından birisidir.

Dikkatle bakarsanız siyasette de sosyal hayatta da akademik dünyada da görürsünüz onları…

Sizce Hizmet nedir?

Hizmet Hareketi, Anadolu’da başlayan insani ve İslami dirilişin Fethullah Gülen Hocaefendi’yle evrensel bir besteye dönüşmesidir. Merhum Aydın Bolak’ın tabiri ile “İman, Feragat ve Mefkure hareketidir.”

Hizmet hareketi, mefkuresizlikten bunalan Anadolu insanına yeni bir ufuk vermiştir. Benim gibi hayali köyünün dağları ile sınırlı milyonlarca insanın ufkunu ve sevdasını sonsuzluğa salmıştır. Yalnız menfaat, köşeyi dönme talimi yaptırılan insanımıza iman aşılıyarak, feragatın, mefkureye sadakatin dünyadaki en değerli haslet olduğunu ve Allah nezdinde de en büyük takdire insanlığa hizmet ederek mazhar olacağı fikrini insanımıza kazandırmıştır.

İşte dünyanın her bir köşesinde açılan mekteplerde görülen anlayıştır bu. Düşününüz, yazın +35, kışın -65 derece olan bir memlekette cüz’i bir maaşla yaşamaktadır bu eğitim ve sevgi seferberliğinin erleri. Bu seferberlik ve feragat hissi tarihin nadirattan rastladığı bir vakıadır. Hani Hıristiyan misyonerlerinin bir hedefi vardı, insanları Hıristiyan yapmak. Çağın yeni tanıştığı bu hareketin hedefi ise, insan yetiştirmek, güzel insan yetiştirmek ve bu insanları tüm insanlığa hediye etmektir.

Hiçbirimizin hayatı ebedi değildir. İman ebedidir. Allah ebedidir. Sevgi ebedidir. Hayır ebedidir. Bu hareketin bir güzel tarafı da, hepimizi gönülden hayırlara sevk etmesidir. Bu hayır yeni hayırları doğuracaktır.

Hizmet, Türklerin İslâmiyeti anlayış tarzının bütün insanlığa şamil, cihan şümul bir anlayış olduğunu ve böylelikle İslam’ın cihan şümul bir din olduğu hakikatini bir kere daha kavramamıza sebep olmuştur. İslam’ın bir kavga, bir iftira, bir çirkinlik dini değil, bütün güzellikleri nefsinde toplayan bir inanç manzumesi olduğunu tescil etmiştir.

Bu harekete gönül veren insanların dünyanın dört bir yanına yayılmalarının amacı, gittikleri yerlerdeki insanları tanımak, sevmek ve onlarla beraber yaşamak. Onlara cihan şümul bir sevgiyi anlatmak ve onları 21. asra girerken insanlığın hayrına kullanılacak tüm arayışlara sevk etmektir. Okullar, diyalog çalışmaları, yardım kuruluşları hep bu gayeye hizmet içindir.

 Fethullah Gülen’e yakın isimlerden birisiniz, bize kısa bir Hocaefendi portresi çizer misiniz?

Hayalleri sınır tanımayan bir insanın portresini çizmek bana göre bir iş değil…

Sanırım 1997 yılıydı. Bir Osmanlı beyefendisi olan Aydın Bolak Bey İstanbul Sultan Ahmet’teki Four Seasons Otel’de bir akşam yemeğinde, aralarında Rahmi Koç’un da bulunduğu kırk kadar seçkin iş adamına bir konuşma yaptı. O konuşma benim için ufuk açıcı idi. Sanırım oradakiler içinde öyle oldu:

“Çocukluğumdan bugüne kadar cumhuriyet döneminde Hasan Basri Çantay, Hamdi Yazır, Babanzâde Ahmet Naim, Fatin Hoca gibi pek çok ulema ile tanıştım. Tefsir yazdılar, hadis tercüme ettiler… Hepsinde yüksek bir ilim, müstesna bir ahlak vardı. Fakat hiçbir zaman bir mücadele insanı olmadılar. Yetmişimde ilk defa o güne kadar hiç şahit olmadığım derinlikte bir ilim ve ufukla tanıştım ben, o ufuk bize bambaşka bir şey söylüyordu. Hem de çok güçlü bir sesle, güçlü bir mantıkla… O zât etrafında büyük bir sevgi hâlesi oluşturan Fethullah Gülen Hocaefendi’dir. Sizlerden ricam şudur… Hepiniz bu sevgi hâlesinin etrafında toplanınız, hepiniz bu sevgi aleyhine söylenen bütün dedikoduları cevaplandırınız; o zaman çocuklarımız mesut ve müreffeh bir Türkiye’nin çocukları olacaklardır.”

Hocaefendi’yi ilk defa lise yıllarımda bir Cuma günü Edremit’te dinlemiştim.

Ataerkil saltanatın, kılıcın kutsandığı, erkekliğin hâlâ neredeyse zulüm ve katı kalplilikle bir görüldüğü, geçmişin hüsranıyla tahammülsüzleşmiş, himmeti unutmaya yüz tutmuş bir ülkenin kürsülerinde ağlıyordu. Durmadan ağlıyordu. Onu gören, dinleyen yarı yaralı, yarı yarıya hayatın kenarında doğmuş çoğunluk şaşkındı. Erkek ağlamazdı da bu hepimizden daha mert ve cesur adam neden ağlıyordu? Dinmek bilmeyen bu gözyaşları nasıl ateşli bir ruhtan fışkırıyordu? Derin ela gözleri neler görüyordu? Ruhunda hiç dinmeyen nasıl bir ateş yanıyordu da böyle bir âlemde yakasını yırtarak, göğsünü parçalayarak kendini teşhir ediyordu. Bu nasıl bir masumiyet, nasıl bir adanmışlıktı ve nasıl bir keşif vardı arkasında?

O Cuma günü gözlerim, küçük çocukların gözleri gibi hayretten iri iri açıldı.

Ağlıyordum…

Ömrümde ilk defa bir camide ağlıyordum. Hem de hıçkıra hıçkıra… Ama ağlayan sadece ben değildim, koca koca profesörler, hâkimler, öğretmenler, öğrenciler, işçiler… Hasılı her kesimden insan çocuklar gibi ağlıyordu.

Nice âlimler, hatipler dinlemiştim ama bu ses başkaydı…

Hocaefendinin sözleri tıpkı Yunus’un sözleri gibi o kadar gönüldendi ki sanki toprakların, kayaların, yosunların arasından arı-duru bir su fışkırıyor, yürekler ümit ve inşirahla doluyordu.

Kürsüdeki insan, sade bir vaizden ziyade bin yıllık Anadolu’nun çağdaş bir bilgesiydi. Doğu Anadolu’nun koyun kuzu meleyişleri, böcek-kuş çığlıkları ile dolu bir köyünde doğmuş, hayâ ve ilim sahibi bu büyük âlim, son derece sade, samimi ama ciddi konuşuyordu.

Tarihimizin ve coğrafyamızın yoğurduğu bir Gandi, gözyaşları ile toplumun günahlarını yıkamak isteyen bir Yunus vardı karşımda. Bu ilk karşılaşmada yeni bir ufuk ve fikirle karşı karşıya olduğumu farkettim. O ufuk, dinleyenlere bambaşka bir şeyler söylüyordu, hem de güçlü bir mantık ve güçlü bir ses ve solukla söylüyordu.

O gün bugün hayallerim, düşlerim, sevdalarım değişti.

Onun bakışlarında bütün bir insanlığa yetecek aşkı ve sevgiyi gördüm. Yaşamak değil yaşatmak idealiydi onunkisi. Onun için o günleri bir ömre bedel bilirim.

Ben hayalleri köyünün dağları ile sınırlı bir köy çocuğu idim. O gün Hocaefendi şöyle sesleniyordu;

“Açın sinenizi, ummanlar gibi olun kalmasın dünyada mahzun bir gönül.”

Ege’nin camilerinden yükselen bu seslerle diriliş türküleri küresel bir besteye dönüşmüş ve ufuklar birbirine sevgiyle seslenmeye başlamıştı. Milyonlarca gencin sonsuz ufuklara kanat vurmasına vesile olan bu dertli insana kuşağımız adına minnet borçluyuz.


Süreç’te Cemaat’in şeytanlaştırıdığını gördük. Kimi eleştiriler de “içerden” geldi, gelmekte. Sizce, biraz daha eleştirel bir açıdan bakıldığında, bir “özeleştiri” mahiyetinde, bir, Hizmet Hareketi’nin yanlışları olduğunu düşünüyor musunuz, iki düşüyorsanız, nerelerde yanıldığıni, nerelerde hata yaptığını gözlemliyorsunuz
?

Aslında ben bu tür konuların uluorta konuşulmasından yana değilim. Büyük davaların ve hareketlerin başına gelenler her zaman hatalarından olmaz. Çoğu zaman doğru yapanların da yolu kesilmiştir. Şimdi İmam-ı Azamlar, İmam-ı Rabbaniler, Mevlanalar, Bediuzzamanlar yanlış yaptıkları için mi onca çileye maruz kaldılar diyeceğiz. Ben bu hareketin özündeki sevgiyi çok değerli buluyorum ve o sevgiye güveniyorum. O sevginin, fırtınalı okyanuslarda parçaları dağılmış bir gemiyi yeniden derleyip toparlayacağına imanım var.

Ama illa ki bir yanlıştan söz edecek olursak, son senelerde siyasetle içli dışlı olmamız büyük hata idi. Şimdi bir kobra gibi bizi her geçen gün biraz daha nefessiz bırakmak için sıktıkça sıkan, elinden gelen her kötülüğü organize biçimde gerçekleştiren, bütün kurumları ile üzerimize abanan AKP’nin üzerine abanmayacaktık. Şark milletlerinde siyasetin sadece bir iktidar ve saltanat sevdası olduğunu unutmayacaktık. Müslüman Kardeşler de ilk vurgunu siyasetten yemişlerdi.

Hizmet hareketini eleştiren samimi kardeşlerimize de “öteki” gözüyle bakmıyorum. Onlar; belki yüreklerine yedikleri zıpkının acısıyla, belki de söylediklerimiz dikkate alınır bir katkımız olur düşüncesi ile bunu yapıyorlar.

Ama bu eleştiriler illa ki olacaksa da Mabeynle sınırlı kalması, ömrü hep insanların gözleri önünde geçmiş çağımızın sesi olan zarif ve afif bir insana karşı daha dikkatli olunması, hele de Elijah Muhammed’li “bağlamından koparılmış” örneklemelerin hiç olmaması gerektiğini düşünüyorum. Ben bu arkadaşlarımızı yakından tanıdığım için samimiyetlerine inanıyorum. Hiç değilse Hocaefendi’ye olan eleştirilerini yeniden gözden geçireceklerini ve tashih edeceklerini düşünüyorum.

Neyse, şimdi Türkiye’den hicret etme zorunda kalan ve oradan çıkamayan kardeşlerimizi düşünme vakti. Kuyunun dibinde itiş kakış, kuyuyu derinleştirmekten başka bir işe yaramaz, çıkmanın yolu sırt sırta vermektir.

Bulunduğunuz yerden bu günkü Türkiye nasıl görünüyor?

Siyaset tırpanı, yüz yıllık insani ve İslami birikimi biçti. Anadolu’nun bereketli topraklarına fitne ve iftirak tohumları saçıldı. Güven duygusu ağır yaralı. Sosyal dokular delik deşik. İnsanların içindeki yardım duygusu söndürüldü. Bunca baskın ve tutuklamalara rağmen evlerinden tek bir silah çıkmayan Anadolu’nun arı-duru insanlarını terörden yargılar ve onlara, kurumlarına yardım edenleri terörist ilan ederseniz, yarın bir başkalarını etmeyeceğiniz ne malum. Yüzbinlerce insan haksız yere taş duvarların arkasında, bebekler emeklemesini, konuşmasını dört duvar arasında öğreniyor. İnsanların, ölümü göze alarak kaçtığı bir ülke haline geldi Türkiye. Olanları ibretle izliyoruz.

Kırgınlıklarınız?

Hiç kimseye kırgın değilim.
Hizmet Hareketi’ni nasıl bir gelecek bekliyor?

Tarihçilerin tespiti ile, “Büyük insanların yetişmesinde, büyük olay­ların, büyük değişmelerin ve sosyal çalkantıların rolleri vardır.”

Fırtına ve kar, çiçekleri öldürebilir ama tohumları asla…

Üstad Bediuzzaman diyor ki… “Baharda şiddetli yağmur ve fırtınalar olur. Bu yağmur ve fırtına­lar; bitkileri, tohumları ve ağaçları harekete sevk eder. Bitki tohumla­rı fırtınalarla ve sellerle etrafa yayılarak hayat yeteneklerini harekete geçirirler. Farklı farklı, renk renk, güzel kokulu çiçekler açarlar. Arpa, buğday gibi zirai bitkiler, fırtınalı yağmurlarla büyürler ve bereketlenir­ler. Ağaçlar yeni bir dirilişe mazhar olur, çeşit çeşit meyve verirler. İşte, bütün bu gelişmeler o fırtına ve yağmurların sonucudur.

Kerbela, İslam baharında kopan bir fırtınaydı. Kerbela fırtınası, sa­habe ve tâbiinin kabiliyetlerini kamçıladı. Uyanan manevi duygular ve yetenekler, İslâm tehlikededir düşüncesiyle; her birini kabiliyetlerine uygun olarak İslâm’a hizmete koşturdu. Böylece o insanların bir kısmı hadis­lerin muhafazasına, bir kısmı İslâm Hukuku’na ömürlerini adadılar. Usûlüddin âlimleri de iman hakikatleri ve İslâm inançları konuların­da hummalı bir çalışmaya girdiler. Böylece o zamanın baharında, renk renk çok çiçekler açtı.

O fırtınalarla farklı yetenekler yetişti.

Şiddetle çalkalanan ve sarsılan o asırda; gayretler ve istidatlar uyan­dı. İmam Malikler, Ahmet bin Hanbeller, İmam Şafiler, İmam-ı Azamlar gibi büyük müçtehitler, emsalsiz muhaddisler, yüksek hadis hafızları ve Beyazıd-ı Bestamiler, Harakaniler, Abdülkadir Geylaniler, Hoca Yu­suf Hemadaniler, Ahmet Yeseviler, Şah-ı Nakşibendiler, İmam Rabbani­ler gibi mana âleminin büyük velileri yetişti.”

Ehl-i Beyt’in yaşadığı acılar Kerbela ile sınırlı kalmadı.

Sonrasında da Ehl-i Beyt’e ve sevenlerine dünya dar edildi.

Emevi iktidarının zulüm ve baskılarının ardı arkası kesilmedi.

Ehl-i Beyt’ten olanlarla görüşmek, konuşmak yasaklandı. Yokluğa mahkûm edildiler.

Ama tohum direndi. Bir yudum su erişmese de güneşin ısısını duymasa da kanla sulanmış tohum, yangınla kıraç kalmış toprakta direndi. Sessizce olgunlaşıp büyüdü.

Gittikçe artan baskı, zulüm ve horlamalar sonucunda Allah’ın takdi­rine teslim olan Ehl-i Beyt yeni ülkelere hicret etti.

Kıymetleri bilinmediği zaman tıpkı dedeleri Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem) gibi, yeni insanların diyarlarına, yeni ülkelere hicret ede­rek asıl işleri olan İslam’ın ışığını yeni sinelere ulaştırmanın derdine düştüler.

Çünkü Allah’ın takdirine teslim olmak zaaf değil, güçtü. Hem de hiç­bir gücün kıramayacağı bir güç.

Yeni ülkelerde Ehl-i Beyt mevsim mevsim gelişti, iklim iklim zengin­leşti. Kerbela’nın kederlerinden tutuşan kandiller yollara düştü.

Ülke ülke ulandı. Orta Asya bozkırlarına, Maveraünnehir’e, Hora­san’a, Türkistan’a kadar ulaştı.

Ehl-i Beyt’in siyaset ve imarete bulaşmamış arı duru İslam anlayışı, Hoca Ahmet Yesevi dergâhında binlerce insanın gönlüne girmeyi ba­şardı.

Ahmet Yesevi’nin dergâhında yetiştirdikten sonra Hint kıtasından İdil boylarına, Çin Seddi’nden Tuna Boylarına kadar uzanan geniş bir coğrafyayı tebliğ ve irşatla görevlendirdiği dervişlerin saysının 99.000 civarında olduğu söylenir.

  1. yüzyılda Kazak bozkırlarından başlayarak tüm Türk yurt­larını kasıp kavuran Moğol fırtınası da bir nevi Türk yurtlarının Kerbela’sıydı.

Kalabalık Türk oymakları, karşı durulması imkânsız gibi görünen bu fırtınanın önünden doğudan batıya doğru sel gibi akarken, etkin unsuru­nu Horasan okullarının oluşturduğu manevi akımları da taşıdılar.

Anadolu’ya göçen Türk kitlesi içinde yer alan dervişler, Anadolu’da yepyeni bir tasavvufi hayatın boy atmasını sağladılar.

Kerbela’nın kederlerinden tutuşan kandillerin aydınlığında nebean eden bilgelik ırmağı, bu vesile ile Orta Asya’nın bu bereketli topraklarından Anadolu’ya aktı.

İnsanlığı, boğuştuğu ölüm sularından çekip alan mana erleri Anadolu’dan Balkanlara aktılar.

Bugün Hareket kendi Kerbelasını yaşıyor. Bir yangın ormanından dünyanın dört bir yanına yayılan alevli dalların, kısa zamanda dünyayı bir meşale ormanına çevireceğine inanıyorum. Şairin dediği gibi “sen yanmazsan ben yanmazsam nasıl aydınlanır karanlıklar.”

Büyük davalar ve büyük hareketler acılarla kök salar ve kalıcı hale gelir. Şimdiye kadar vefa, sadakat, iffet, isar, fedakârlık, cömertlik gibi pek çok imtihanı başarı ile vermiş olan Hizmet hareketinin bu zorlu sınavı da başarı ile vereceğine olan inancım tamdır. Gelişmeler de o istikamettedir.

 

Memleket özlemi?

 

Onu hiç sorma. Her gece köyümün sokaklarında bağlarında, bahçelerinde, dağlarında, kırlarındayım.

İnsan köyünün yıkık duvarlarını bile özlüyor. Dünya bir yana benim dağlar arasındaki küçük köyüm bir yana…

Kaynak: The Circle

Check Also

Ümmi Peygamber (6)

YORUM | AHMET KURUCAN Geçen haftaki yazımızı nazil olan ilk ayette “ben okuma bilmem”, hilalin görülmesi …