Süleyman Sargın: “Hocaefendi’yi Dinlemedik!…”

Notice: Undefined index: tie_hide_meta in /home/cihans5/kocar.org/wp-content/themes/sahifa/framework/parts/meta-post.php on line 3

İlgili Yazılar

Engin Sezen, The Circle

Fethullah Gülen’in rahle-i tedrisinden geçmiş İlahiyatçı sayısı kadar, mesela tarihçi, sosyolog, psikolog, dilci ve edebiyatçı da olsaydı, ne olurdu acaba? Gülen’in ders halkasında sosyal bilimciler, iletişimciler, dilciler de olsaydı!… Cemaat’in dili, söylemi ve kültürü nasıl bicimlenirdi!

Ne ki, Cemaat’in “içdili” daha çok İlahiyatçılarca, “dışdili” de siyaset bilimcilerce biçimlendi genel itibariyle ( Gülen ve Hizmet Hareketi’nin akademik literatürüne bakınız).

Türkiye şartlarında bir Eğitim hamlesi olarak ortaya çıkan ve gelişen Hareket’in hala tebeyyün etmiş ve genel kabul görmüş bir eğitim teorisinin olmamasının sebeplerini de acaba buralarda mı aramak lazım! Söz sırası gelmişken, “peki Hareket’in, literatürde kabul görmüş bir teolojisi var mı” diye bir başka soru da pekala ileri sürülebilir.

Bence, evet Hareket’in daha çok tecrübevi bir eğitim teorisi ve Risale-i Nur merkezli bir teolojisi vardır, ama bu henüz bir türlü ortaya koyulabilmiş değildir. Sanırım bu, Hareket içindeki eleştirel, yenilikçi düşünmeye “güvenli alanlar” sağlanamamasıyla da ilgili bir husus-tu. Artık, bugün itibariyle “zaman değişti ve asır başkalaştı”, ve deyim yerindeyse “cin şişeden çıktı…”. Umulur ki eleştirel düşünme kendine Cemaat içinde daha köklü ve cemaatkilerce de daha içselleştirilmiş bir yer bulur. Hareket, Batı’da konjöntürel ve muvakkat bir AKP karşıtlığı ile kısa süreli bir hüsn-i kabul görse de, ancak şeffafiyet ve eleştirel düşünmeyle kalıcı, güvenli ve arzuladığı yeri bulur.

Fethullah Gülen’in ders halkasından geçmiş İlahiyatçılarla zaman zaman hem-mekan olmuşumdur. Aralarından 4 kişiyi çesitli sebeplerden dolayı özellikle takip ettim, önemsedim:

Ahmet Kurucan, Osman Şimşek, Enes Ergene ve Süleyman Sargın…Belki bir başka yazıda bu sebepler izah edilebilir. The Circle mülakatları vesilesiyle mezkur zevatın hepsiyle konuşma imkanı buldum.

Süleyman Sargın…Uzunca süredir, kendisini yazdıklarından izlesem de Sorgun hocayla tanışmıyoruz. İstifadeye medar kitapları kütüphanemde. Hizmet’in mesajını, sehil bir imtinayla geniş kesimlere aktarabilen, manayı üslupta boğmayan bir kalem. Sohbet tarzında, halavetli bir anlatımla kaleme aldığı yazıların içtenliği ve muktesebatı, yazarının yabana atılmayacak bir sahib-i kalem olduğunu hissettiriyor okura. Daha çok manevi konularda kalem oynatıyor Sargın Hoca. “Dua” diyor, “namaz” diyor… Yaşanan sosyal ve siyasal hadiselere manevi zaviyeden bakıp ruhi reçeteler sunuyor. Yazıları www.tr724.com’daizlenebilir.

Hizmet Hareketi’ne merbutiyeti müsellem: “Otuz senedir, isnat edilen iftiralardan, karalamalardan binde birini bile haklı çıkaracak tek bir emare görmedim bu Hizmet’te. Sadece sevgi gördüm, şefkat, merhamet ve mülayemet gördüm” diyor. Ekliyor:

“Hizmet bir fazilet mektebi oldu hepimiz için. fedakârlık, hasbîlik, beklentisizlik, adanmışlık gibi kavramlar milyonların hayat düsturu haline geldi. Eline çantasını alıp dünyanın herhangi bir yerine arkasına dönüp bakmadan gitmeyi yüz binlere bu hizmet öğretti”.

Kendisi İsveç’te… Ma-aile ayakta kalma mücadelesi veriyor oralarda. Bütün göçmen ve mültecilerin yaşadığı bir post-traumatik dönem. Muhakkak bir düşünsel bir istihaleden de geçiyor. Yeni kültür ve dile adaptasyon, o dil ve kültür iklimindeki akültürasyon bir süre alacak, belki bir on yıl belki iki on yıl…Bu mülakatta kayda değer şeyler söylüyor Sargın Hoca. Bir anlayışı, yerleşik bir telakkiyi, bu dönemde, 2018 Şubatı’nda dile getirmesi önemli kılıyor söylediklerini…Allah nasip etse, aynı soruları kendisine bir on yıl sonra tekrar sormak isterdim.

Süleyman Sargın kimdir?

Boşnak asıllı bir Ege çocuğuyum. Ben de Hizmet’in, köyünden alıp sahip çıktığı binlerce örnekten biriyim. “Okumuşken bari dinini de öğrensin” düşüncesiyle ailem İmam Hatip’te okumamı istedi. Niyet, liseyi bitirip babamın ticari işlerini devam ettirmekti. Ama öyle olmadı. İmam Hatip’te okurken Turgutlu’da Hizmet’in ilk yurtlarından olan Akyazılı vakfına bağlı yurtta kalıyordum. Lise-1’di sanırım, bir akşam bize Hocaefendi’nin bir talebesinin Arapça kursu vereceğini söylediler. Ahmet Kurucan abiyle o akşam tanıştım. Bu tanışma benim hayatımın akışını değiştirdi. Çok etkilendim ve çok sevdim Ahmet Abi’yi. Sevdikçe ve tanıdıkça İlahiyatçı olmayı ve bir gün Hocaefendi’den ders okumayı hayal etmeye başladım.

İmam Hatip’in ardından İzmir İlahiyat’ı tek tercih olarak yazdım çünkü Ahmet Abi o dönem İzmir’de yaşıyordu. Her hafta en az iki gün okul dışında dersler okuduk Ahmet abiyle. İlahiyatın ardından da Allah lütfetti ve Hocaefedi’yle de ders okumak nasip oldu.

Hocaefendi 20 Mart 1999’da Amerika’ya gidince biz biraz arafta kaldık. Birkaç ay sonra malum kaset fırtınası koptu ve Hocaefendi aleyhinde çirkin bir kampanya başladı. O dönem bir süre memlekette kaldım. Daha sonra 2000-2001 döneminde Ankara Samanyolu kolejinde öğretmenliğe başladım. Beş sene öğretmenlik yaptım Ankara’da. Ardından (Eylül 2005) Zaman Gazetesi bünyesinde o zaman Akademi sayfası olarak yayınlanan sayfada çalışmaya başladım. Bir süre sonra da Zaman’ın Dini yayınlar editörü oldum. 2008’de de Cuma ekinde düzenli yazmaya başladım.

2010 yılı Nisan ayında çok fedakâr ve civanmert bir ekibin himmet ve gayretleriyle Hizmetin medya gruplarından bağımsız olarak Radyo Cihan yayına başladı. Maksadımız hiçbir siyasi ve ticari menfaat gütmeden, ulaşmak isteyen insanlara dolu dolu bir manevi içerik sunmaktı. Radyo kısa sürede Türkiye’nin her yanında büyük bir teveccühe mazhar oldu. Dinleyicilerden “Bunun bir de televizyon versiyonu olsa…” talepleri gelince 21 Mart 2013’te Irmak Tv doğdu. Ama televizyon işi radyoya göre oldukça maliyetli ve profesyonellik isteyen bir işti. Bu sebeple Feza Gazetecilik bünyesine katıldık. Onlar da büyük bir özveriyle sağ olsunlar bize sahip çıktılar. Irmak Tv dini içerikli yayın yapan televizyonlar arasında hem görsel hem içerik açısından ciddi bir fark oluşturdu. Gerçekten hepsi birbirinden değerli ve fedakâr, samimi bir ekiple üç yıl boyunca iyi şeyler yapmaya çalıştık. Aynı dönemde Fatih Ünv. İlahiyat Fakültesi’nde Tasavvuf hocası olarak iki yıl çalışmak da nasip oldu.

4 Mart 2016’da kayyımların gaspıyla yayınlarımız durdu. Biz de işsiz kaldık. 24 Mart’ta bir iş görüşmesi için yurt dışına gidecekken havaalanında pasaportumuza el konuldu. Meğer kayyımlar Feza Gazetecilik bünyesindeki bütün yöneticilere tedbir koydurmuşlar. Hakkımızda terör soruşturması başlatmışlar. Yurt dışı yasağına yaptığımız itiraza “Şimdilik sadece pasaportunuzu aldık, sizi de almamız gerekiyordu” mealinde bir cevap aldık.

Şimdi neredesiniz ve ne iş yapıyorsunuz?

Pasaporta el konulduktan sonra biz her gün gözaltına alınma ihtimaliyle yaşadık. 15 Temmuz gecesi İstanbul’da evimde, bitmek üzere olan doktora tezimi yazıyordum. Daha rahat çalışırım düşüncesiyle ailemi de İzmir’e bırakmıştım. O hadise yaşanınca zaten hakkımızda açılmış bir dava var, bizi bu saatten sonra rahat bırakmazlar düşüncesiyle ertesi sabah el çantamı alıp evden çıktım. Nitekim 20 Temmuz günü polisler kapıyı kırarak evimize girmişler. Her tarafı talan edip gitmişler. Daha sonra bir kere daha aynı şekilde baskına gelmişler.

O arada ben bir süre bir arkadaşımın evinde kaldım. Bülent Korucu’yu bulamadıklarında eşini almaları üzerine aynı şeyi yaşayabileceğimiz endişesiyle çocukları da İzmir’de sakladık. Bir aylık bir gaybubetten sonra arkadaşlarımın da yönlendirmesiyle yurt dışına çıkmaya karar verdik. Çıkış tarihimize birkaç gün kala çocuklar da bir şekilde İstanbul’a gelebildiler. Çoluk çocuk hep birlikte Meriç’ten geçerek epey sıkıntılı bir yolculuktan sonra Yunanistan’a ulaştık. İki ay kadar orada kaldık ve İsveç’e iltica ettik.

Şu an İsveç’tesiniz?

Evet. Hamdolsun oturumumuzu aldık. Ailece dil öğrenmeye odaklandık. Çocuklar okula, biz de eşimle birlikte her gün kursa gidiyoruz. Elde avuçta ne varsa hepsini ülkeden çıkarken kaçakçılara verdiğimiz için burada devletin sağladığı sosyal yardımlarla hayatımızı idame ettiriyoruz.

Burada münzevi bir hayat yaşıyorum diyebilirim. Mukayeseli Bediüzzaman ve İbni Arabi okumaları yapıyorum. Doktora tezim de bu minvaldeydi. Bunun dışında İsveççe kitaplar da okuyorum. Bu ülkeyi ve insanını tanımaya çalışıyorum. Haftada bir defa TR724’e yazmaya çalışıyorum. Ayrıca Meşale FM adıyla bir internet radyosundan insanların manevi beslenmelerine fayda sağlayacak bir içerikle yayın yapıyoruz. SCF bünyesindeki arkadaşlarla da zaman zaman bir araya geliyoruz. Onlara çok katkım olmasa da kendilerinden çok yararlanıyorum.

Bir dönem Hizmet Medyası’nda çalıştınız. Hizmet’in medyası olmaması gerektiğini söyleyenler var. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Bu tür genellemelerin doğru olmadığı kanaatindeyim. Hele ki “Hizmetin medyası olmamalıydı” yaklaşımı kesinlikle doğru ve hakkaniyetli değil. Otuz senedir ülkede ve dünyada pek çok haksızlığın, hukuksuzluğun karşısında dimdik duran bir medya geçmişi var Hizmet’in. Mevcut ortamın hararetinden etkilenip geçmişi yok saymak, hizmet medyasına “hiçbir faydası olmamış da hep zarar üretmiş” muamelesi yapmak adil bir yaklaşım değil. Bundan sonrası için şartlar ne getirir onu bilemem. Ama Hizmet’in Medyası olsa bile bence artık bu “almak ve abone olmak zorunda olduğumuz” bir medya olmamalı. Haksız rekabete meydan verilmemeli. Hizmet medyasını çıkaracak arkadaşlar kalite ve içerikleriyle kendilerini kabullendirip beğendirirlerse onlara “siz olmayın” deme hakkımız olabilir mi?

Bu sadece medya konusunda da olmamalı. Yayınevi mesela. Bugüne kadar Hizmet’ten olup da başka yayınevinde kitabını bastıran insanların kitaplarına hizmetin dağıtım şirketleri mahzurlu muamelesi yapıyordu.

İlginç. Nasıl mesela?

Bir kitap basılacaksa onu da biz basarız mantığı ve bastırmayanın kitabını dağıtmama, onu ötekileştirme yaklaşımı da pek çok insanı yaraladı ve üzdü. Hizmet’in yayınevi olabilir ama sadece o yayınevi olmalı denirse bunun da hiçbir fayda sağlamayacağı açık.

2008’lere, 10’lara baktığınızda Hizmet medyası’nın AKP’yi neredeyse hiç eleştirmediğini, bilakis Erdoğan’a övgüler düzdüğünü görüyoruz. Mesela “Dersane krizi”ne kadar AKP ile ilgili neredeyse hiç yolsuzluk haberi yok? Yanlış mı hatırlıyorum?

O dönemde Akp’yi eleştiren mi vardı? Şöyle bir algı oluşturuluyor; sanki Akp ve Erdoğan ilk günden beri bu kadar zalim ve diktatördü ve hizmet bunu bildiği halde bu adamları destekledi! Yok öyle bir şey. Mesela Çetin Altan’a 2009’da basın özgürlüğü veren Erdoğan bugün Çetin Altan’ın her iki oğlunu da müebbet hapse mahkûm etti. Hizmetin Akp’yi desteklediği dönem herkesin bildiği gibi Akp’nin 28 Şubat dönemi ardından hızla yapmaya başladığı idari ve yargısal reformlar dönemiydi. Avrupa birliğiyle sürekli müzakereler, birbiri ardına açılan fasıllar, demokratikleşme yolunda atılan adımlar vs… Dolayısıyla bu destek, o dönemde yapılan güzel şeylere yönelikti. Bu işin bir yönü.

İkinci yönü de şu, Bülent Keneş’in de belirttiği gibi, o dönemin aktörlerinin hangi maslahatı gözeterek bu desteği verdiğini net olarak bilmeden kesin yargılara varmak doğru olmaz. Ben hizmet medyasının Akp ile ilişkisinde olması gerekenden daha yakın durduğunu ve zaman zaman mesafeyi koruyamadığını kabul ediyorum. Bunun yanlış olduğunu da. Ama Hocaefendi’nin buna bilinçli olarak ses çıkarmadığını düşünüyorum. Bu tabii benim kendi yorumum, bir bilgiye dayanarak söylemiyorum bunu. Ta 2004’te MGK’da hizmeti bitirmek için imza atmış bir siyasi yapının ve niyetlerinin farkında olmadığını düşünmek Hocaefendi’yi oldukça hafife almak ya da tanımamış olmak demektir. Hocaefendi gerek medya vasıtasıyla gerekse seçimlerde destek vererek, Akp’den gelmesi muhtemel saldırıları hep öteledi. Bu ötelemeler hizmete en az 10 yıl kazandırdı. Bu on yılda hizmet özellikle yurt dışında ciddi mesafeler aldı. Önemli açılımlar yaptı. Eğer hizmet hareketi bugün yaşadığı şeyleri on sene önce yaşasaydı yurt dışında kendisini anlatacak bir mecra bulmakta bile zorlanırdı.

Üçüncü olarak, Akp’ye muhalefeti erken başlattığı için takdir ettiğimiz Today’s Zaman da bir hizmet medyasıydı ve Feza Gazetecilik bünyesinde çıkıyordu. Buna rağmen Hocaefendi ne Today’s Zaman’a ne de Zaman ve STV’ye müdahale etti.

Cemaatin şu anda hala neden güçlü bir medyası yok? Belki de en çok ihtiyaç duyduğu bir zaman diliminde.

Medyası olmamalı diyoruz ya, ondandırJ).

Ben öyle bir şey demedim!

Bütün medya organlarına hukuksuzca el konuldu. Binlerce insan işsiz kaldı. Pek çok arkadaşımız içeride. Dışarı çıkanlar da ellerinde avuçlarında olanı kaçakçılara verdiler. Herkes dünyanın ayrı bir yerine dağıldı. Hizmetin de haliyle önceliği mağdur, mazlum insanlar. Zaten imkânlar oldukça kısıtlı. Olan da muavenet maksadıyla mazlum ve mağdurlara gönderiliyor. Yunanistan’da binlerce insan birikmiş. Ekonomik sıkıntılar, parçalanmış aileler vs derken, bahsettiğiniz anlamda “güçlü” bir medya oluşturmaya imkân yok.

Ama bireysel anlamda çok etkili yayınlar yapılıyor. Ben bu anlamda Stockholm’deki arkadaşların kurdukları SCF’yi ilk sıraya koymak isterim. Gerçekten hazırladıkları raporlar ve ortaya koydukları performansla Türkiye’deki zulmü uluslararası platformlarda duyurmayı başarıyorlar. Bugün pek çok uluslararası medya ajansı ve gazeteler, diplomasi çevreleri, basın meslek kuruluşları, Türkiye ile ilgili değerlendirmelerinde SCF’nin raporlarına atıfta bulunuyorlar. Ve arkadaşlar gerçekten her türlü takdire layık bir fedakârlıkla bunu yapıyorlar. Kimi geceleri postanede hamallık yaparak, kimi pizza dağıtarak, kimi uber yaparak ekmeğini kazanıyor ama gazeteciliklerini devam ettiriyorlar. Tasarımcısından içeriğe katkı sağlayanına kadar hepsi kendi şahsi bilgisayarlarıyla evden çalışıyorlar. Bir ofisleri bile yok.

Aynı şekilde TR724 de önemli bir boşluğu dolduruyor. Samanyolu haber sitesi ve Merih Fm ile MC Tv var. Almanya’da yine şahsi teşebbüsleriyle bazı arkadaşlar Emel Radyo ve Barış Radyo adı altında radyo yayınına başladılar. Ailem tarzında bir derginin de hazırlığını yapıyorlar. Bunun dışında Turan Görüryılmaz’ın Tarık Toros’la ve Mahmut Akpınarla yaptığı yayınlar, Erkam Tufan Aytav’ın yayınları, Ekrem Dumanlı’nın, Ahmet Bozkuş’un, Emine Eroğlu’nun yayınları da oldukça dikkat çekici. Belki bütün bunlara zamanla kendi tabii seyri içinde büyüyecek tohumlar olarak bakmak gerekir.

Cemaat’e kimi zor sorular soran gazeteci ve akademisyenler var. Siz bu eleştirilere nasıl bakıyorsunuz?

Aslında insafla ve hakperest bir nazarla baktığımızda son dönemde Hizmet’e en ciddi eleştiri yöneltenlerden biri Hocaefendi. Son on Bamtelini dinleyin, Hocaefendi kendi nezih üslubu ile bu akademisyen arkadaşların dile getirdikleri eleştirileri söylüyor. Müesseseleri daha rantabl değerlendiremez miydik, diyor mesela. Fırsatları kaçırdığımızdan, kendimizi iyi anlatamadığımızdan, gayr-i meşru muhabbetin cezasını çektiğimizden daha pekçok konuya kadar esaslı eleştirileri var.

Bahsettiğiniz eleştirilere gelince, eleştiri ve konuşma, sorgulama hakkına sonuna kadar saygılıyım. Kim ne derse desin, nasıl konuşursa konuşsun asla susturulmamalı, hakarete uğramamalıdır. Eleştiri haklarına saygılı olmakla eleştirilerine katılmak aynı şeyler değil elbette. Katıldığım noktalar da var, katılmadığım noktalar da. Onlar eleştiri özgürlüğü istedikleri kadar eleştirilmeyi de göze almalı ve kendilerini eleştirenlere olgunlukla yaklaşmalı, o eleştirilerde bir dane-i hakikat var mıdır diye bakmalı, onları “duygusallıkla” “hizmetin paralı elemanı olmakla” vs. suçlamamalılar.

Bir kere eleştirenlerin hepsini aynı kategoride görmüyorum. Bazıları sanki üzüm yemekten ziyada bağcıyı dövmeye odaklanmış gibi. Hiç kimsenin niyetini sorgulama makamında değilim. Ama Elijah Muhammed örneğiyle başlayıp Hocaefendi’yi “Peygamber kıssalarıyla takipçilerini yanıltmakla” suçlamanın elle tutulur hiçbir yanı yok. Bu tarz ifadeler bir tespit veya analiz değil maalesef temelsiz ithamlar mahiyetinde. “Otoritesini kiminle paylaştığını bilmiyoruz” sözü de “100-200 kişilik bir cemaati yönetiyor gibi” ifadesi de bence ilmi, akademik ve verilere dayanan bir tespit değil, tamamen bir suizannın dışa vurumu. Böyle temelsiz kişisel yorumlar, gerçekten değerli ve birikimli o akademisyen arkadaşların ortaya koydukları başka tespitleri de değersizleştiriyor.

Hizmet’in tarihi boyunca en büyük çalkantılara maruz kaldığı şu son beş altı yılda Bamteli’ni dinlemediğini ve üç yıldır hizmetin hiçbir toplantısına bilerek katılmadığını söyleyen arkadaşa gerçekten çok üzüldüm. Oysa gerçekten çok değerli ve ciddi katkıları olabilecek bir isim. Ama yaklaşımı böyle olan birinin hizmetle ilgili analizlerinin gerçekliği ve isabet oranı ne kadar olabilir! Hem öyle bir yaman çelişki ki, aynı platformda yazan iki ilim adamından biri Hocaefendi’yi “Peygamber kıssalarıyla takipçilerini yanıltmakla” suçlarken, diğeri “Sahebe ve peygamber kıssası anlatmayıp siyasi mesajlar vermeye başladığı için” bamtelini seyretmediğini söylüyor!

Bir de kendilerine yönelecek muhtemel eleştirilerin önünü almak adına “Dini yapılarda lidere vefa, ahiretimizi kazandırdı duygusu, kuvvetli gönül bağı vs vardır” diyorlar. E, ne olmuş varsa! Elbette olacak. Ahiret benim kazanacağım en değerli şey. Onu kazanmama vesile olan insana vefalı olmam da insanlığımın ve imanımın gereği. Bunda yadırganacak ve küçümsenecek ne var! Buna rağmen eleştirenlerin hemen hepsinin söylediklerinden istifade edilecek yanlar buluyorum.

İhsan Yılmaz hocayı bu bağlamda ayrı düşünüyorum. Zaman zaman Karadenizli üslubuna feda etse de söylediklerinde yüreğindeki ızdırabın izlerini görmek mümkün. Onun derdi gerçekten üzüm yemek. Üstelik sadece Hizmet’i eleştirmiyor. Hizmet’e bir söylüyorsa Akp ve Erdoğan’a on söylüyor. Yapıcı önerilerde bulunuyor. Arkadaşlara yol gösteriyor, yardımcı oluyor.

Bir de hepimizin ve tabii ki akademisyen arkadaşların unutmaması gereken bir şey var. Belki batı düşünce ve bilgi sistemlerinde yeri yok ama ahiret ve hesap denen bir realite var. Konuşurken, yazarken, analiz ederken, ithamlarda ve hatta bazen iftiralarda bulunurken ahirette önümüze konacak faturayı da göz ardı etmemeliyiz. Ümitsizlik aşılayan, ayrıştıran, sevgi dilinden ve saygıdan mahrum ifadelerden kaçınmalıyız. Eleştiri yaparken kalbi kırık insanları, hapishanede çile çekenleri, muhacirleri de düşünerek onlara daha çok moral olacak, inkisara uğratmayacak yaklaşımlar sergilemeliyiz.

İçeride kalan, hapis yatan eski gazeteci arkadaşlarınız hakkında neler düşünüyorsunuz?

Onların mağduriyetlerini duyurmak adına elden ne gelirse yapmaya çalışıyoruz. Bunun dışında pek çoğunu birebir tanıdığım melek-nümûn arkadaşlarıma her gün mutlaka ismen dua ediyorum. Liste o kadar uzuyor ki… Koca bir medya grubunun başkanı Hidayet Karaca mesela, üç yılı aşkındır tutsak. Mustafa Ünal gibi Ankara gazetecilerinin hemen hepsinin sevip saygı duyduğu bir isim terör iddiasyla bir buçuk senedir hapiste. Daha yeni Zaman’ın görsel yönetmeni Fevzi Yazıcı’nın mahkûmiyet haberiyle sarsıldık. Faruk Akkan, Emre Soncan, Alaattin Güner, Tuncer Çetinkaya ve daha onlarca masum gazeteci bir hiç uğruna çile dolduruyorlar. Rabbimden niyazım hepsini tez zamanda hürriyetlerine kavuştursun.

Hareket’in sizce şu an acil ihtiyacı ve buna mebni yapması gerekenler neler olabilir?

Hareket’in acil ihtiyacı bir an önce ciddi manada organize olmak ve insanlara yol göstermek. Bir yanda Türkiye’deki acılar, bir yanda Yunanistan’da birikmiş insanlar, diğer yanda dünyanın pek çok ülkesine dağılmış cebri muhacirler. Hepsine yönelik ayrı ayrı çalışmalar yapılmalı. 15 Temmuz’un üzerinden bir buçuk sene geçti. “Hadisenin şoku” mazereti geçerli değil artık. Mazlum ve mağdurların sesini duyurmak, Hizmet’in masumiyetini bütün dünyaya anlatmak için daha organize ve etkili çalışmalar yapılmalı.

Havuz medyasının propagandalarından etkilenip ümitsizliğe düşen insanlar olabilir. Haklı, haksız eleştiriler var. Onları dikkate almak lazım. İnsanlara ümit aşılamak, geleceğe dair reel perspektifler sunmak gerekir. Ötekileştirici, dışlayıcı söylemlerden, kafası karışıklar, zihni berraklar gibi saçmalıklardan fersah fersah uzak durulmalı ve böyle söylemlere ve söyleyenlere kesinlikle prim verilmemeli.

Cemaat’in lider kadrosu hakkındaki düşünceleriniz? Özeleştirel bir durum, bir sorgulama müşahede ediyor musunuz orada?

Lider kadrosundan kastınız Gökhan Bacık’ın “merkez bürokrasi” olarak adlandırdığı yapı sanıyorum. Uzun zamandır doğrudan bir temasım ve iletişimim olmadığı için (Bu benim tercihim değil tabii ki) özeleştirel bir durum var mı yok mu onu bilmiyorum. Hiç yok demek hem haksızlık hem de su-i zan olur. Sonuçta çok zor bir dönemden geçiyoruz. Her şeyin bir anda düzelmesini beklemek gerçekçi olmaz. O abilerin hizmetin derdiyle hepimizden fazla dertlendiklerini ve bu eleştirileri yabana atmayacaklarını düşünüyorum. Ama bahsedilen sıkıntılar, sorunlar nezle değil ki bir haftada iyileşsin.

Merkez bürokrasi lafını önemsiyorum çünkü Hocaefendi’yi burada ayrı tutuyorum. Son on beş yılda yapılan ve bugün pek çoğumuzun kendi aramızda konuştuğumuz, bazılarını akademisyen arkadaşların dillendirdiği hataların Hocaefendi’yle bir ilgisi yok. Bunu Hocaefendi’yi tabulaştırdığım veya etrafında bir koruma kalkanı oluşturmaya çalıştığım için söylemiyorum. Gerçekçi ve hakperest olmak, her şeyi yerli yerine koymak gerekir.

Unutmamak lazım biz, şu anda büyük hayal kırıklığı yaşadığımız, kızdığımız, öfkelendiğimiz, vefasızlığından dem vurduğumuz bu toplumun çocuklarıyız. Hepimizde bu toplumu ait eksikler kusurlar var. Kimimizde makam, kimimizde şöhret, kimimizde hubb-u cah, kimimizde yönetme arzusu… Üstad’ın hücumat-ı sittesinin bu dönemde altmışa çıktığını söylüyor Hocaefendi. O altmış hücumun hepsine maruz kalıyoruz.

İhsan Yılmaz’ın da tespit ettiği gibi Hocaefendi son on beş yılda hizmetin kendi iç dinamiklerini oluşturması, meşveretin oturması ve kişi odaklı değil, sistem ve ilke odaklı bir yapıya dönüşmesi için hizmetin işlerine –zannedildiğinin aksine- çok müdahil olmadı. Evladına şirketini teslim eden baba gibi, hata yapa yapa işi öğrenmemizi bekledi. Ufak tefek yanlışlara göz yumdu. İstişare kararlarına çoğu kez kendine rağmen saygı duyup hayata geçirdi. Kendisi daha çok ilkeleri, prensipleri hatırlattı ve irşad makamında kaldı. Bu onun bize olan hüsnü zannının neticesiydi ve büyük bir âlicenaplıktı. Ama yukarıda bahsettiğim hastalıkların tesiriyle biz bu yükü taşıyamadık. Çünkü o hastalıklara işaret eden ve tedaviler öneren Hocaefendi’yi dinlemedik.

Burada şu kurum, bu kurum, falan şahıs değil kastım. Hocaefendi’nin elli yıllık yol arkadaşları M. Ali Şengül, Abdullah Aymaz ve İsmail Büyükçelebi abiler dışında bunun istisnası yok. Ben de dâhil hepimizin hataları ve kusurları oldu. Bu sonuçta hepimizin payı var ve bu Hocaefendi’nin ortaya koyduğu ilkelerden değil, o ilkeleri hayata taşıyamamamızdan kaynaklandı. Rica ederim, insanları değil rakamları saymayı bize Hocaefendi mi salık verdi! Ya da hizmetin temsilcisi olarak görev yaptığı ilde belediye başkanının makam arabasıyla gezmeyi o arkadaş Hocaefendi’den mi öğrendi! Okulların gerek eğitim gerek rehberlik kalitesi Hoceefendi’yi çok dinlediğimiz için mi düştü! Misalleri çoğaltıp moral bozmak istemem, maksat anlaşılmıştır herhalde. Hiç kimse bu kadar bulaşığı Hocaefendi’nin önüne atıp işin içinden sıyrılmaya kalkmamalı. Bu anlamda son on beş yirmi yılda irili ufaklı sorumluluk alan herkesin Hocaefendi’ye ve hizmete özür borcu var.

Hizmet yoluna nasıl devam eder?

“Yeis mani-i her kemâldir” der Bediüzzaman. Hocaefendi de “Kişinin ümidi imanı nispetindedir” diyor. Hizmete dair bir tek gün bile ümitsiz olmadım. Bu hizmet tamamen iyilik hedefleyen ve insanları hakiki insan olma ufkuna taşımayı amaçlayan tertemiz, masum bir hareket. Evet, yanlışlarımız, hatalarımız oldu ama en ağır eleştirileri getiren arkadaşlar bile hizmetten bahsederken cümleye “En nezih, en temiz, kaliteli ve beyefendi insanları bu camiada tanıdım” diyerek başlıyor. Şimdilerde daha iyi fark ettiğimiz böyle bir çürümüş toplumun içinden bu denli nitelikli bir topluluğu çıkarmak bile Hocaefendi’yi takdir etmemiz için yeter.

Hizmet ağır bir kaza geçirdi ama Allah’a hamdolsun ölmedi. Yolun kaderinde bu türlü kazalar vardır elbette ama bu, bizim trafik kurallarına hakkıyla riayet edip etmediğimizi sorgulamamıza mani olmamalı.

Binalar, kurumlar gitti belki ama gönüllerdeki hizmet sevdası hala duruyor. Bundan sonrası için dişimizi sıkıp sabredersek ve bahsettiğimiz hatalardan gerekli dersleri çıkarırsak Allah’ın inayetiyle hizmeti çok daha güzel günler bekliyor.

Bulunduğunuz yerden nasıl bir Türkiye manzarası görüyorsunuz?

Orada doğduk, büyüdük, çalıştık, bir sürü hatıra biriktirdik ve güzellikler yaşadık. Elbette seviyoruz ama şimdilerde benim için Türkiye, maalesef koskoca bir hayal kırıklığı demek. Meriçte can veren öğretmen ablamızın babasının cenazeye ilgisiz kaldığını ve sahip çıkmadığını duyunca bu inkisarım katlandı. “Adamlar ne yapsın, havuz medyasının bombardımanına maruz kalıyorlar ve onlara inanıyorlar” diyeceğimiz eşiği çoktan aştık. Hadi bizi tanımıyorsun arkadaş, evladını da mı tanımıyorsun! Bu nasıl bir cehalet, ne menem bir körlüktür anlayamıyorum. Zulme karşı bu vurdumduymaz ve umursamaz körlüğün umumi belaları netice vermesinden endişe ediyorum.

Meriç deyince?

Meriç deyince aklıma Uhud geliyor. Uhud’da yaşanan acıdan sonra sahabenin içinde birikmesi muhtemel öfkeye karşı Efendimiz “Uhud bir dağ; o bizi sever, biz de onu” buyurmuştu. Meriç de öyle. Canlarımıza, kardeşlerimize mezar oldu belki ama binlerce insanın da özgürlüğe yelken açtığı bir mecra aynı zamanda. İnşallah Meriç bundan sonra hep özgürlüğe, güzelliklere ve hayra akar…

Fethullah Gülen?

Fethullah Gülen Hocaefendi ilmi, takvayı ve aksiyonu bir arada barındırabilen İslam düşünce dünyasında benzerleri az görülen ender insanlardan biri. Ona hiçbir zaman harikulade sıfatlar (mehdilik, Mesihlik vs) izafe edilmesi taraftarı olmadım. Bunu kendisi de kaç defa şiddetle reddetti. Ama ortada, yaşanmış seksen senelik her anı dolu bir ömür var. O ömrün hasılası, dünyaya mal olmuş, milyonlara baliğ bir hareket var. Bunu da görmezlikten gelmek, Hocaefendi’yi günlük kısır tartışmaların etkisiyle bir cami imamını eleştirir gibi kolay eleştirmek de doğru değil.

İki tane evladına istediği ahlaki kıvamı kazandırmakta zorlanan, onlarla iletişimde sorun yaşayan insanlar böyle bir toplumdan bu kadar nezih, temiz, ahlaklı ve nitelikli bir topluluk çıkaran Hocaefendi’yi rast gele eleştirmemeliler. Bir sabah namazında camide gördüğü bir tek ortaokul talebesinin peşinden koşan o heyecan bugün dünyanın dört bir bucağında milyonlarca talebeyi netice verdi.

Hocaefendi 70’li yıllardan itibaren gerek vaazları, gerek soru-cevapları ve sohbetleriyle sistematik bir şekilde bir cemaati yetiştirdi. Arap dünyasından bir akademisyenin belirttiği gibi pek çok İslam düşünürü gibi sadece düşünce üretip konuşmakla kalmadı. O düşünceleri hayata geçirdi. En önde kendisi koştu. Altın kaplama diş takmak caiz mi diye soran bir cemaati bugün dünyanın en etkili platformlarında temsil edilir ve konuşulur hale getirdi. Bunu yaparken de onlara dünyalık hiçbir şey vaat etmedi. Kıyamete kadar bu hareketi ve tüm insanlığı ayakta tutmaya yetecek, kaynağını Kur’an’dan, Sünnetten ve on dört asırlık düşünce geleneğimizden alan kuvvetli prensipler vaz etti.

Hayır yapmayı cami çıkışı sergiye üç beş kuruş atmaktan ibaret sanan insanlara malının tamamını infak edebilmeyi öğretti. Buğday tenli Anadolu çocuklarını ODTÜ ile, Boğaziçi ile, doktorlukla, mühendislikle tanıştırdı. Daha sonra aynı Anadolu çocuklarını hiç bilmedikleri diyarlara sahip oldukları güzellikleri temsil etmek ve taşımak için yönlendirdi.

Bütün bunları yaparken hem dışarıdan hem içeriden tazyiklere maruz kaldı. Bizim yeni yeni tanıştığımız sıkıntıları o bir ömür yaşadı. Duymadığı hakaret, maruz kalmadığı iftira kalmadı. Adı gazete denilen paçavraların manşetlerinden neredeyse hiç inmedi. Çilesiz, ızdırapsız tek bir günü ve gecesi olmadı. “Adanmışlık” onun sayesinde yaşanılır bir kavram haline geldi. “Beklentisizlik” Hocaefendi ile bir ütopya olmaktan çıktı.

Bugün milyonlara ulaşmış bu insanlar bunca zulme, haksızlığa, hakarete ve iftiraya rağmen bir tek insana taş bile atmıyorsa… Müslümanlığın cihad adı altında cinayetlerle, canlı bombalarla adının lekelendiği bir dönemde yüreklerindeki sevgi ve yüzlerindeki tebessümle hizmet insanları bütün dünyada farklılıklarını ortaya koyabiliyorsa bu, Allah’ın lütfuyla Hocaefendi’nin vesilesiyledir.

Türkiye’yi düşününce en çok neleri özlüyorsunuz?

İşin doğrusu ruhum o kadar çok örselendi ki, benimle bu recada müttefik akraba ve arkadaşlarımdan, onlarla birlikte oturduğumuz dost meclislerinden, garazsız, ivazsız yaptığımız samimi sohbetlerden başka hiçbir şeyi özlemiyorum.

Kaynak: The Circle